Sáng 14/11, với 472/475 đại biểu Quốc hội (ĐBQH) biểu quyết tán thành (chiếm 94,78%), Quốc hội đã chính thức thông qua dự án Luật Dầu khí (sửa đổi). Dự án Luật được thông qua gồm 11 Chương, 68 Điều. 

Trước khi các ĐBQH biểu quyết thông qua dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi).

Đề nghị sớm hướng dẫn về định mức chi phí cho điều tra cơ bản về dầu khí

Đáng chú ý, về chính sách khai thác tài nguyên đối với mỏ, cụm mỏ, lô dầu khí khai thác tận thu (Điều 55 dự thảo Luật). Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, một số ý kiến nhất trí chính sách khai thác tài nguyên đối với mỏ dầu khí khai thác tận thu để nâng cao hiệu quả của hoạt động này, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng, bảo vệ chủ quyền quốc gia của Việt Nam; đề nghị Chính phủ sớm quy định chi tiết nội dung này như dự thảo Luật đã giao tại khoản 2 Điều 55, bảo đảm chính sách đi vào cuộc sống.

Báo cáo nội dung nêu trên Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho biết, UBTVQH nhận thấy, đây là chính sách mới của dự thảo Luật với nhiều nội dung mang tính đột phá, là cơ sở pháp lý cần thiết để khai thác hiệu quả hơn tài nguyên dầu khí, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước trong bối cảnh dự báo những năm tới có nhiều mỏ dầu khí ở giai đoạn cuối đời mỏ sẽ chuyển sang thời kỳ khai thác tận thu.

"UBTVQH và Chính phủ đã phối hợp chỉ đạo rà soát kỹ lưỡng nội dung này; Chính phủ cũng đã có Báo cáo số 452/BC-CP ngày 08/11/2022 tiếp theo Báo cáo số 415/BC-CP báo cáo ý kiến thống nhất với nội dung dự thảo Luật. Để bảo đảm rõ ràng, xin bổ sung khoản 5 Điều 41 quy định về Thủ tướng Chính phủ quyết định cơ chế điều hành hoạt động khai thác tận thu mỏ, cụm mỏ, lô dầu khí.

Tại dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Dầu khí đã có quy định về nội dung chính của quyết định của Thủ tướng Chính phủ trong trường hợp này", ông Vũ Hồng Thanh nêu rõ. 

Cũng theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế, để hoàn thiện căn cứ pháp lý đầy đủ cho hoạt động khai thác tận thu dầu khí, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến ĐBQH, chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tiếp tục hoàn thiện nội dung này tại dự thảo Nghị định và rà soát, ban hành các văn bản dưới luật khác có liên quan, trong đó chú trọng các quy định nhằm bảo đảm hiệu quả hoạt động khai thác tận thu và kiểm soát chặt chẽ chi phí hoạt động dầu khí;

Cùng với đó, Bộ Công Thương sớm xây dựng, ban hành, hướng dẫn về định mức chi phí, định mức kinh tế, kỹ thuật cho điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí; Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các cơ quan, tổ chức hữu quan phối hợp chặt chẽ và chịu trách nhiệm theo thẩm quyền, xây dựng và ban hành các văn bản khác có liên quan.

Cấm lợi dụng điều tra cơ bản về dầu khí gây ô nhiễm môi trường

Về chính sách của Nhà nước về dầu khí; nguyên tắc thực hiện điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí (Điều 5 và Điều 6 dự thảo Luật), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, một số ý kiến đề nghị bổ sung chính sách về bảo vệ môi trường biển, ứng phó với biến đổi khí hậu trong các hoạt động điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí; bổ sung quy định cụ thể về bảo vệ môi trường, an ninh quốc gia, an ninh năng lượng, phòng, chống sự cố dầu khí.

UBTVQH nhận thấy, nội dung bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống sự cố dầu khí khi tiến hành điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí đã được quy định tại Điều 6 là một trong những nguyên tắc căn bản trong thực hiện điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí; chính sách về nội dung này thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

"Để khẳng định rõ hơn nội dung này, tiếp thu ý kiến ĐBQH, xin bổ sung tại khoản 3 Điều 6 nguyên tắc tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam về “ứng phó sự cố tràn dầu”, ông Vũ Hồng Thanh nêu. 

Về các hành vi bị nghiêm cấm (Điều 9), theo ông Vũ Hồng Thanh có ý kiến đề nghị nhấn mạnh rõ tại khoản 2 quy định không làm ô nhiễm môi trường. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, đã bổ sung hành vi lợi dụng điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí gây ô nhiễm môi trường tại khoản 2 Điều 9 dự thảo Luật. 

Về hợp đồng dầu khí (Chương IV dự thảo Luật), Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung tại Điều 27 quy định về cơ quan quyết định, cơ quan thẩm định thời hạn tạm dừng thực hiện một số quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng dầu khí trong trường hợp bất khả kháng, đối chiếu với Điều 156 Bộ luật Dân sự.

Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, Điều 31 dự thảo Luật đã được chỉnh sửa theo hướng quy định 02 khoản riêng (khoản 6 và khoản 7) về trách nhiệm của các chủ thể có liên quan đối việc quyết định thời gian tạm dừng thực hiện một số quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng dầu khí trong 02 trường hợp: (1) bất khả kháng và (2) vì lý do quốc phòng an ninh, bảo đảm phù hợp, chặt chẽ.

Cụ thể như sau: Trong trường hợp bất khả kháng, các bên tham gia hợp đồng dầu khí thỏa thuận phương thức tạm dừng thực hiện một số quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng dầu khí, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam báo cáo Bộ Công Thương quyết định.

Trong trường hợp vì lý do quốc phòng, an ninh, thời gian tạm dừng thực hiện một số quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng dầu khí do Thủ tướng Chính phủ quyết định theo đề nghị của cơ quan có thẩm quyền.