Những cam kết mạnh mẽ từ hai nhà lãnh đạo

"Chúng tôi sẽ cạnh tranh mạnh mẽ. Nhưng tôi không tìm kiếm xung đột, tôi muốn quản lý cuộc cạnh tranh này một cách có trách nhiệm", ông Biden nói sau cuộc hội đàm với ông Tập bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Indonesia.

Ông Tập cũng đã trình bày đầy đủ về các câu hỏi về Đài Loan và quan điểm chính của Trung Quốc. Ông nhấn mạnh rằng vấn đề Đài Loan là cốt lõi của các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, nền tảng của nền tảng chính trị của quan hệ Trung - Mỹ và lằn ranh đỏ không được vượt qua trong quan hệ Trung - Mỹ.

Tân Hoa xã dẫn lời ông Tập nói rằng “bất cứ ai tìm cách tách Đài Loan khỏi Trung Quốc sẽ vi phạm các lợi ích cơ bản của đất nước Trung Quốc”, đồng thời nói thêm rằng người dân Trung Quốc sẽ tuyệt đối không để điều đó xảy ra.

Trong khi đó, ông Biden cho biết ông tìm cách đảm bảo với ông Tập rằng chính sách của Mỹ đối với Đài Loan, trong nhiều thập kỷ là ủng hộ lập trường 'Một Trung Quốc' của Bắc Kinh, sẽ không thay đổi.

Ông Biden nói rằng không cần thiết phải có một cuộc Chiến tranh Lạnh mới và ông không nghĩ rằng Trung Quốc đang lên kế hoạch cho một cuộc Chiến tranh Lạnh. Ông nói với các phóng viên: “Tôi không nghĩ có bất kỳ nỗ lực nào sắp xảy ra từ phía Trung Quốc” đối với Đài Loan.

Về vấn đề Triều Tiên, ông Biden cho rằng thật khó để biết liệu Trung Quốc có bất kỳ ảnh hưởng nào đối với các vụ thử vũ khí của Triều Tiên hay không. Biden nói với ông Tập rằng Mỹ sẽ làm những gì cần làm để bảo vệ chính mình và các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản trong khu vực.

"Chúng tôi sẽ phải thực hiện một số hành động mang tính phòng thủ hơn thay cho chúng tôi... để gửi một thông điệp rõ ràng tới Triều Tiên. Chúng tôi sẽ bảo vệ các đồng minh của mình, cũng như lãnh thổ Mỹ và năng lực của Mỹ", ông nói.

Trung Quốc từng tạm dừng một loạt các kênh đối thoại chính thức với Mỹ, bao gồm cả về biến đổi khí hậu và đường dây liên lạc quân đội, sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào tháng 8 năm nay.

Tuy nhiên, theo Nhà Trắng, hai bên đã đồng ý cho phép các quan chức cấp cao nối lại liên lạc về khí hậu, xóa nợ và các vấn đề khác trong cuộc họp quan trọng nói trên.

Những nụ cười và cái bắt tay

Trước khi hội đàm, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã mỉm cười và bắt tay nồng nhiệt trước quốc kỳ tại một khách sạn trên đảo Bali của Indonesia, một ngày trước khi diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh G20 - sự kiện mà cả hai ông đều sẽ tham dự.

Chỉ ra rằng thế giới đang ở một bước ngoặt lớn trong lịch sử, ông Tập nói rằng các nước cần phải vừa đối mặt với những thách thức chưa từng có, vừa nắm bắt những cơ hội chưa từng có, đồng thời nói thêm rằng đây là bối cảnh lớn hơn mà hai bên nên nhìn nhận và xử lý mối quan hệ Trung - Mỹ.

Tân Hoa xã dẫn lời ông Tập nói rằng: “Quan hệ Trung - Mỹ không nên là một trò chơi có tổng bằng không khi một bên cạnh tranh hoặc phát triển mạnh mẽ hơn bên kia. Thành công của Trung Quốc và Mỹ là cơ hội chứ không phải thách thức đối với nhau. Ông nói thêm, thế giới đủ rộng lớn để hai nước phát triển và cùng nhau thịnh vượng”.

Ông Biden lưu ý rằng ông đã biết ông Tập trong nhiều năm và duy trì liên lạc thường xuyên, nhưng không có gì tốt hơn việc gặp mặt trực tiếp ngày nay. Ông chúc mừng Chủ tịch Tập được bầu làm Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, nói rằng với tư cách là hai nước lớn, Mỹ và Trung Quốc có trách nhiệm giữ mối quan hệ mang tính xây dựng.

Quan hệ Mỹ-Trung đã trở nên căng thẳng trong những năm gần đây do sự khác biệt về các vấn đề từ Hồng Kông, Đài Loan, Ukraine cho đến Biển Đông, các xung đột thương mại và các hạn chế của Mỹ đối với công nghệ Trung Quốc. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cho biết đã có những nỗ lực âm thầm của cả hai nước trong hai tháng qua để cải thiện quan hệ.

Sau khi cuộc hội đàm kết thúc, hai ông Biden và Tập sẽ tiếp tục tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 cũng tại Bali, Indonesia. Tổng thống Joko Widodo của Indonesia cho biết ông hy vọng hội nghị có thể "cải thiện các mối quan hệ đối tác để giúp thế giới phục hồi kinh tế". Một trong những chủ đề chính khác tại G20 sẽ là tìm giải pháp kết thúc cuộc chiến Nga - Ukraine.

Huy Hoàng (theo Tân Hoa xã, AP, Reuters)