Ngày 27/9, ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã ký công văn gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao về việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Nam tiếp nhận cổ vật bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay.

Theo công văn, qua thông tin trên báo chí, UBND tỉnh Quảng Nam được biết ngày 13/9, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đã tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay, có niên đại từ thế kỷ VII, với chiều dài khoảng 2 m, nặng khoảng 250 kg từ một gia đình người Anh.

Căn cứ Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền thống nhất cho phép tỉnh được tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay sau khi hiện vật được đưa về Việt Nam để trưng bày tại Khu đền tháp Mỹ Sơn, phục vụ nhu cầu tham quan, tìm hiểu của du khách.

Trước đó, chiều 13/9 (giờ địa phương), tại London, Anh đã diễn ra buổi lễ tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay từ gia đình của nhà buôn cổ vật bất hợp pháp người Anh Douglas Latchford. Bức tượng được UNESCO công nhận là di sản thế giới, đã bị đánh cắp vào năm 2008 tại Thánh địa Mỹ Sơn.

Đây là thành quả sau thời gian dài điều tra của Văn phòng Cục Văn phòng Cục Điều tra An ninh Nội địa Mỹ (HSI) đối với nhà buôn Douglas Latchford trong nỗ lực chống buôn bán bất hợp pháp các cổ vật, cùng sự phối hợp tích cực giữa HSI với Cảnh sát London để trao trả cổ vật cho quốc gia bị đánh cắp.

Được biết, ngày 22/6, Bộ Tư pháp Mỹ đăng thông cáo giải quyết vụ kiện dân sự, tịch thu 12 triệu USD từ việc bán cổ vật Đông Nam Á bị nhà buôn cổ vật Douglas Latchford đánh cắp. Năm 2019, nhà buôn Latchford bị truy tố về tội âm mưu lừa đảo có tổ chức cùng các tội danh khác, trong đó có việc bán cổ vật bị đánh cắp của Campuchia trên thị trường nghệ thuật quốc tế trong nhiều thập kỷ.

Ông Latchford đã làm giả giấy tờ xuất xứ, hóa đơn và chứng từ vận chuyển, đồng thời làm giả giấy tờ về quốc gia xuất xứ và năm khai quật của tác phẩm.

Từ năm 2003 - 2020, nhà buôn Latchford đã nhận được hơn 12 triệu USD tiền thanh toán cho việc bán cổ vật bị đánh cắp và buôn lậu từ Đông Nam Á cho người mua và đại lý ở Mỹ, sau đó chuyển ít nhất 12 triệu USD vào tài khoản ngân hàng tại đảo Jersey (thuộc Vương quốc Anh). Năm 2008 và 2009, ông Latchford đã sử dụng số tiền thu được từ việc bán đồ cổ bị đánh cắp và buôn lậu để mua bức tượng đồng Nữ thần Durga.

Sau khi ông Latchford qua đời vào năm 2020, con gái của ông là bà Julia Copleston, được thừa kế từ cha mình hơn 125 bức tượng, di vật bằng vàng mà chính quyền cáo buộc đã đánh cắp từ Campuchia, cũng như tiền bạc.

Trong thỏa thuận dàn xếp vụ kiện, bà Copleston đã đồng ý trả lại 12 triệu USD, cũng như đồng ý giao bức tượng đồng Nữ thần Durga, được cha mình mua bằng tiền bất hợp pháp, hiện đang lưu trữ tại Anh.

Ngay sau khi tiếp nhận thông tin từ phía Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đã liên hệ để tiến hành làm việc với Bộ Ngoại giao và các cơ quan chức năng của Anh về bức tượng.

Ngày 8/8, Đại sứ quán đã làm việc với đoàn Thanh tra viên thuộc Cảnh sát London để chia sẻ thông tin và trao đổi về thủ tục chuyển giao bức tượng đồng cho Việt Nam. Ngày 16/8, Đại sứ quán đã khảo sát hiện trạng bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay và làm việc với đại diện chủ sở hữu hiện tại của bức tượng, công ty lưu trữ, vận chuyển và chuyên gia khảo cổ, phục chế bức tượng để đánh giá sơ bộ và lên phương án tiếp nhận, vận chuyển…

Thế Vũ