Theo đó, vào ngày hôm qua (23/3), Ban quản trị Toshiba đã đồng ý đề nghị mua lại với giá 2.000 tỷ yen (15,3 tỷ USD) từ một liên minh do Japan Industrial Partners (JIP) dẫn đầu. Toshiba đã phê duyệt giải pháp sau khi hội đồng đặc biệt, bao gồm cả các giám đốc bên ngoài cùng 12 thành viên Ban quản trị, tiến hành thảo luận. Công ty cũng cho hay sẽ có 17 công ty Nhật và 6 tổ chức tài chính trong nước sẽ tham gia vào thương vụ này.

Động thái lần này của Toshiba nhằm chấm dứt nhiều hỗn loạn và bê bối của công ty đã diễn ra trong nhiều năm qua. Ban lãnh đạo Toshiba, Chính phủ Nhật và các cổ đông lớn nước ngoài bất đồng về tương lai doanh nghiệp này. Các nhà đầu tư muốn tối ưu hoá lợi nhuận, còn Chính phủ Nhật lại ưu tiên giữ các mảng kinh doanh và công nghệ nhạy cảm khỏi tay nước ngoài.

Ngoài ra, một nhóm các nhà đầu tư bao gồm Elliott Management, Oasis Management và 2 quỹ có trụ sở tại Singapore, bao gồm Effissimo Capital Management và 3D Investment Partners đang muốn sở hữu cổ phần của Toshiba, làm nổi bật tình hình cũng như biến công ty này thành một trường hợp thử nghiệm cho quản trị doanh nghiệp Nhật Bản. 

Đây sẽ là một trong những thương vụ lớn nhất châu Á năm nay nếu như vụ mua bán được thông qua. Tuy nhiên, quá trình nhiều lần bị trì hoãn do liên minh của JIP đối mặt khó khăn khi xin bảo đảm tài chính vì các ngân hàng thận trọng hơn khi cấp vốn cho những thương vụ lớn trong môi trường kinh tế không thuận lợi.

Bên cạnh đó, Mio Kato - nhà phân tích của hãng nghiên cứu LightStream xem đây là dấu hiệu tích cực vì một trong các vấn đề của Toshiba là thiếu chiến lược nhất quán do liên tục thay đổi định hướng. Cho dù vậy, vẫn còn nhiều việc phải làm để thiết lập động lực tăng trưởng mới và tối ưu tiềm năng của các mảng kinh doanh mới nổi.

Trong khoảng thời gian 8 năm qua, Toshiba cũng đã gặp phải nhiều khủng hoảng như vụ bê bối kế toán vào năm 2015, làm giảm lợi nhuận của hãng và dẫn đến việc tái cấu trúc trên toàn bộ tập đoàn. Sau đó, các nhà đầu tư và giám đốc điều hành đã xung đột về tương lai của Toshiba.

Từ đó tới nay, sự xung đột từ phía lãnh đạo công ty và cổ đông thường xuyên xảy ra, năm 2020 khi Effissimo muốn đưa một trong các nhà sáng lập vào Ban quản trị, các cổ đông đã phủ quyết. Nghi ngờ về phiếu bầu, Effissimo đề xuất bổ nhiệm điều tra viên độc lập để giám sát và giành thắng lợi vào năm 2021.

Đầu năm 2022 vừa qua, các cổ đông đã từ chối đề xuất của ban lãnh đạo về việc chia công ty thành hai bắt buộc Toshiba phải tìm ra chiến lược mới cho tương lai, trong đó có việc bán mình. JIP được chọn là người mua ưu tiên vào tháng 10/2022.

JIP do Hidemi Moue thành lập năm 2002. Ông bắt đầu sự nghiệp tại Ngân hàng công nghiệp Nhật Bản. JIP nổi tiếng nhất với thương vụ thâu tóm nhà sản xuất máy tính Vaio từ Sony năm 2014.