Cụ thể, đối với hình thức đầu tư cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê, trọ, Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP HCM giao cho Sở chủ trì, phối hợp Sở Tư pháp nghiên cứu các quy định hiện hành để tham mưu cho UBND TP HCM ban hành “Quy định về việc đầu tư xây dựng cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê, trọ có mật độ người ở cao trên địa bàn TP HCM”.

Sở Xây dựng TP HCM cho biết, hiện nay đã có các văn bản pháp luật quy định về trình tự đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân, người lao động thuê trên địa bàn, nhưng các văn bản số 3979/HD-SXD-PTN&TTBĐS ngày 17/4/2020 và văn bản số 14598/HD-SXD-CPXD ngày 15/12/2020 của Sở Xây dựng là văn bản hướng dẫn của cơ quan chuyên môn về xây dựng, không mang tính chất của văn bản quy phạm pháp luật để các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải căn cứ áp dụng, thực hiện.

Do vậy, các cá nhân, hộ gia đình thường lập hồ sơ đề nghị UBND huyện và TP Thủ Đức cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ. Mục đích, để bỏ qua các thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng; thẩm định dự án đầu tư, thiết kế xây dựng; thẩm duyệt thiết kế phòng cháy và chữa cháy; các quy định về bảo vệ môi trường.... 

Sau đó, người dân tự ngăn chia thành nhiều căn phòng nhỏ và chuyển đổi công năng sử dụng từ nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân thành phòng để cho thuê, trọ… tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn cho công trình xây dựng, không đảm bảo các yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy, cứu hộ cứu nạn, cũng như môi trường theo quy định pháp luật.

Hiện nay, địa bàn TP HCM có hơn 60.000 nhà chung cư, căn hộ, nhà trọ, phòng trọ, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh. Trong đó có đến 55.444 nhà trọ, phòng trọ. Nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao do các chủ nhà tự ý chuyển đổi công năng nhà ở rồi thực hiện cho thuê, trọ… Điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, không đảm bảo yêu cầu về phòng cháy và chữa cháy, môi trường.