Ngày 16/2, Thành ủy TPHCM tổ chức hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về phát triển khoa học, công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Theo Thành ủy TPHCM, trong 10 năm qua, thành phố đã ứng dụng mạnh mẽ khoa học và công nghệ vào lĩnh vực hành chính công, trong đó các địa phương chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin vào trong các dịch vụ công.

Trình độ công nghệ của doanh nghiệp sản xuất công nghiệp từng bước được nâng cao và cải thiện qua từng giai đoạn. Tỷ lệ doanh nghiệp có trình độ công nghệ lạc hậu ngày càng giảm, tỷ lệ doanh nghiệp có trình độ công nghệ trung bình và trung bình tiên tiến ngày càng tăng. Từ đó cho thấy, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp theo hướng đi từ nghiên cứu và phát triển đến sản xuất sản phẩm đã đem lại hiệu quả.

Tốc độ đổi mới công nghệ và thiết bị chung của thành phố xét trong cả giai đoạn 2016-2020 là 18,85 %/năm, có sự cải thiện đáng kể so với giai đoạn trước năm 2016 (15%/năm). Tổng chi phí mua sắm máy móc thiết bị trung bình khoảng 20.600 tỷ đồng/năm.

Hoạt động khoa học và công nghệ giai đoạn 2012-2021 đã đạt được những thành tựu quan trọng và khá toàn diện, góp phần tạo chuyển biến tích cực cho kinh tế thành phố. Kết quả này được thể hiện thông qua chỉ số năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) luôn ở mức cao, đạt trung bình 35,62%, trong đó đóng góp của khoa học và công nghệ vào tăng trưởng TFP là 74%.

Trong giai đoạn 2011-2021, năng suất lao động xã hội của thành phố cao hơn 2,7 lần so với cả nước; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội cao gấp 1,7 lần so với cả nước.

Thông qua hội nghị, TPHCM cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, nhà nghiên cứu và cơ quan, tổ chức trong việc thu hút, tuyển dụng và đào tạo nhân tài. PGS.TS Dương Hoa Xô, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật TPHCM nhìn nhận, kết quả của các chính sách thu hút nhân tài trên địa bàn thời gian qua còn kém hiệu quả. Một trong những nguyên nhân chính là vấn đề thủ tục, cơ chế, môi trường làm việc.

Theo ông, TPHCM cần mạnh dạn thay đổi về thủ tục mời gọi chuyên gia, nhà khoa học theo hướng mở hơn, đơn giản hơn, không nặng nề về thủ tục hành chính. Các đơn vị cần được chủ động đề xuất nhu cầu, tự quyết định và chịu trách nhiệm về hiệu quả trong việc mời gọi chuyên gia.

Ông Dương Hoa Xô đồng thời cho rằng, đội ngũ trí thức khoa học công nghệ đông đảo hiện hữu tại các đơn vị mới cần được chú trọng hơn. Do đó, thành phố cần tạo điều kiện về môi trường làm việc, điều kiện sống cho họ.

Ngoài ra, việc thu hút nhân tài cần làm theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, tức là lựa chọn ngành nghề mà địa phương đang cần. Điều này nhằm tránh lãng phí ngân sách trong bối cảnh nguồn lực của TPHCM còn có hạn.

Ông Lê Xuân Định, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nêu quan điểm, TPHCM muốn thu hút, giữ chân nhân tài cần phải có chính sách đặc thù. Bởi, nếu "lương không đủ sống, thì nhân tài cũng sẽ khó tập trung làm việc".