Sau gần 25 năm thụ lý vụ án và ban hành Quyết định biện pháp khẩn cấp tạm thời ngày 27/5/1996, mới đây TAND TP.HCM đã có Quyết định 859/2021/QĐ-XXTĐTC ngày 22/1/2021 xem xét thẩm định tại chỗ đối với căn nhà số 45/9-10 (nay là 150 - 152) Âu Cơ, phường 9, quận Tân Bình, TP.HCM.

Đây là vụ tranh chấp quyền lợi giữa các người con trong gia đình đối với căn nhà là di sản thừa kế do cha mẹ để lại. Ông Bạch Xy Quynh - nguyên đơn trong vụ án cho biết, bố mẹ ông lần lượt mất đi vào năm 1982, 1987 nhưng không lập di chúc thừa kế căn nhà 150 - 152 Âu Cơ, phường 9, quận Tân Bình, TP.HCM. 

Tuy nhiên sau đó, người anh ông Quynh là ông Bạch Cẩm Vân (1951-2007) đã âm thầm đi kê khai thừa kế và tự ý cho rằng ông Quynh cũng như những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến tài sản này khước từ thừa kế nhằm hợp thức hóa giấy tờ để trở thành chủ sở hữu duy nhất của căn nhà nói trên.

Vụ việc vở lỡ khi Cơ quan Thi hành án đến đo đạc để chuẩn bị đưa căn nhà ra bán đấu giá. Lý do là trước đó, ông Bạch Cẩm Vân đã sử dụng căn nhà làm tài sản thế chấp để vay tiền ngân hàng nhưng chưa trả.

Ngày 30/3/1996, ông Quynh làm đơn khởi kiện ra TAND TP.HCM với 3 yêu cầu: Xác nhận căn nhà nói trên là di sản thừa kế của 12 người, hủy bỏ việc công nhận ông Bạch Cẩm Vân là chủ sở hữu căn nhà nêu trên và chia cho ông Bạch Cẩm Vân phần thừa kế bằng trị giá một suất thừa kế đối với căn nhà nêu trên. Ông Quynh và luật sư bảo vệ đồng thời có đơn đề nghị Tòa và các cơ quan liên quan hoãn việc thi hành án.

Theo đó, ngày 17/4/1996, TAND TP.HCM ra Quyết định 86/1996/DSST thụ lý vụ án. Tiếp đó, ngày 27/05/1996, TAND TP.HCM đã ban hành Quyết định Biện pháp khẩn cấp tạm thời số 131/QĐ/DS với nội dung: “Kê biên nhà xưởng tại số 45/9-10 (nay là số 150 -152) đường Âu Cơ, của ông Bạch Cẩm Vân, tạm thời giao nhà xưởng nêu trên cho các ông Bạch Cẩm Vân, Bạch Xy Quynh và Bạch Thiệu Vân quản lý, nghiêm cấm mọi hình thức sang nhượng cầm thế...”.

Và từ đó đến nay đã gần 25 năm thụ lý nhưng vụ án vẫn chưa một lần được đưa ra xét xử. Trong khi đó, Quyết định Biện pháp khẩn cấp tạm thời của TAND TP.HCM vẫn không đi vào thực tế vì toàn bộ căn nhà đều bị gia đình ông Bạch Cẩm Vân chiếm dụng để sử dụng và kinh doanh.

Nghiêm trọng hơn, sau khi ông Bạch Cẩm Vân mất vào năm 2007, các con của ông Vân còn ngang nhiên sửa chữa, xây dựng trái phép tại căn nhà tranh chấp, khiến vụ việc càng phức tạp.

Theo biên bản kiểm tra hiện trạng ngày 3/9/2014 của UBND phường 9 (quận Tân Bình, TP.HCM): “Chủ đầu tư cho tháo dỡ toàn bộ hiện trạng cũ, đã xây dựng xong phần móng cột đà kiềng BTCT, phần diện tích xây dựng vi phạm: 489,5675m2… Tại thời điểm kiểm tra, chủ đầu tư không có mặt và không xuất trình được Giấy phép xây dựng”.

Sau đó một tháng, hiện trạng được ghi nhận: “Khu đất gồm 2 khối nhà xưởng với kết cấu nền bê tông, tường gạch, đà sắt, mái tôn, chiều cao tĩnh không của công trình nhà xưởng 8m. Diện tích công trình nhà xưởng cải tạo là 492m2”.

Trước hành vi bất chấp quy định pháp luật của chủ đầu tư, chính quyền địa phương đã lập biên bản vi phạm hành chính, ban hành quyết định đình chỉ thi công, quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định cưỡng chế…

Liên quan đến căn nhà tranh chấp, hiện căn nhà đang được các con của ông Bạch Cẩm Vân sử dụng để kinh doanh. Trong khi đó, ông Bạch Xy Quynh và người em trai út là Bạch Thiệu Vân không hề được quản lý, sử dụng căn nhà 150 – 152 Âu Cơ do bố mẹ để lại theo đúng nội dung quyết định biện pháp khẩn cấp tạm thời mà TAND TP.HCM đã ban hành và vẫn còn hiệu lực suốt 25 năm qua. Trong khi đó, việc giải quyết vụ án bị kéo dài vì nhiều lý do và vẫn chưa biết đến bao giờ vụ án mới được giải quyết dứt điểm, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho nguyên đơn và các đồng thừa kế.

Liên quan đến vụ án, Luật sư Nguyễn Thanh Hiệp (Công ty Luật TNHH H.T.P - Đoàn luật sư TP.HCM) - người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Bạch Xy Quynh, cho biết đã gửi đơn yêu cầu TAND TP.HCM sớm đưa vụ án ra xét xử đến nhiều cơ quan, người có thẩm quyền. Đồng thời, đề nghị cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, giám sát hoạt động xử lý vụ án.