Ngày 22/9 (giờ Pháp), tại khách sạn Drouot ở Thủ đô Paris, nhà Lynda Trouvé đưa ra bán đấu giá 19 bức tranh của vua Hàm Nghi. 

Trong số 19 bức tranh do vua Hàm Nghi vẽ, đáng chú ý có các tác phẩm “Lac au crépuscule” (Mặt hồ khi chạng vạng), “Champs de blé” (Cánh đồng lúa mì), hay "Sous-bois au soleil couchant” (Bụi rậm dưới bóng hoàng hôn).

Trong số này, bức tranh "Bụi rậm dưới bóng hoàng hôn”, kích cỡ 30 cm x 39 cm được được “gõ búa” ở mức 38.000 euro. Giá khởi điểm của tác phẩm này ban đầu chỉ là 1.500 - 2.000 euro.

Ngoài ra, bức "Mặt hồ khi chạng vạng" và “Cánh đồng lúa mì” có giá lên đến 32.000 euro mỗi bức (giá khởi điểm 1.500 - 5.000 euro). Bức “Soir d'été sur la rivière” (Chiều hè trên sông) chốt giá 24.000 euro (giá khởi điểm 3.000 - 5.000 euro). Bức “Reflets” (Phản ánh) giá 24.000 euro (khởi điểm 800 - 1.000 euro)…

19 bức tranh của vua Hàm Nghi được bán đấu giá lần này thuộc sở hữu của Henri Aubé - một lính Pháp đóng quân ở Hà Nội từ năm 1907 đến năm 1909. Henri Aubé từng đến bệnh viện quân y nhiệt đới ở Vichy để chữa bệnh.

Từ năm 1909 đến năm 1913, vua Hàm Nghi cũng thường xuyên đến cơ sở chữa bệnh này. Ông và Henri Aubé đã xây dựng tình bạn ở đó nhờ người bạn chung của họ là Henri de Gondrecourt.

Nhà bán đấu giá Lynda Trouvé cho biết đây là bộ sưu tập duy nhất của vua Hàm Nghi được tìm thấy tại Pháp và cũng là lần đầu tiên trung tâm đấu giá Drouot vinh dự được tổ chức phiên đấu giá bộ sưu tập với số lượng tác phẩm lớn như vậy của vua Hàm Nghi, một vị vua đã từng bị lưu đày tại Alger, một họa sỹ theo đuổi trường phái ấn tượng và được biết đến như một gương mặt nổi bật trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật.

Cũng theo Lynda Trouvé, bộ sưu tập quý này có thể được vua Hàm Nghi vẽ trong thời gian ở Vichy và tặng lại ông Henri Aubé. Những bức tranh từng nằm trong một chiếc cặp nhuốm bụi thời gian trên một căn gác mái và chúng được kịp thời phát hiện trước khi bị quẳng vào thùng rác, do khi đó không ai biết ý nghĩa của các chữ ký tượng hình trên tranh.

Nhờ một tấm bưu thiếp đi kèm với đề tặng "Trung tá bộ binh thuộc địa Henri Aubé, cục trưởng Cục Địa lý Đông Dương ở Hà Nội" và chữ ký của vua Hàm Nghi mà nguồn gốc xuất xứ của các bức tranh đã được gợi mở.

Vua Hàm Nghi (1871-1944) bị chính quyền Pháp buộc phải lưu vong chỉ một năm sau khi lên nắm quyền.

Là người yêu nghệ thuật nên trong thời gian bị lưu đày ở Algers, thủ đô của Algérie, ông đã học các kỹ thuật hội họa và điêu khắc từ họa sỹ Marius Reynaud và bị cuốn hút mãnh liệt vào tranh màu phấn và điêu khắc.

Tác phẩm của vua Hàm Nghi cực kỳ hiếm trên thị trường và chưa bao giờ được rao bán. Đây là lần đầu tiên có một bộ sưu tập lớn như vậy được bán đấu giá.

Sinh thời, các tác phẩm của vua Hàm Nghi đã từng được trưng bày tại Bảo tàng Guimet vào năm 1926.

Cũng trong phiên đấu giá chiều 22/9, ngoài bộ sưu tập của vua Hàm Nghi, khoảng 250 tác phẩm và hiện vật mang dấu ấn nghệ thuật Đông Dương đã được rao bán. Trong số này có nhiều tác phẩm của các nghệ sỹ có tên tuổi lớn trong giới nghệ thuật Việt Nam như Mai Thứ, Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Lê Bá Đảng, Trần Phúc Duyên…

T.Toàn