Vụ việc thổi giá Kit xét nghiệm COVID-19 Việt Á khiến dư luận hết sức bức xúc. Tuy nhiên, đây không phải là vụ việc duy nhất liên quan đến thổi giá, kê khống giá để trục lợi trong y tế mà lặp đi lặp lại trong nhiều vụ án.

Điều đáng bàn, trong y tế có hàng nghìn các sản phẩm thuốc, vật tư, trang thiết bị. Vì thế làm sao để kiểm soát được tình trạng thổi giá trục lợi là vấn đề đặt ra lúc này.

Hiện nhiều người đặt nghi vấn Kit xét nghiệm của Việt Á thổi giá được thì còn nhiều mặt hàng khác có thể đang bị thổi giá nhưng chưa được phát hiện.

Vậy để quản lý thế nào trong vấn đề mua sắm công trong lĩnh vực y tế, phóng viên báo Nhà báo & Công luận đã trao đổi với ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó Chủ nhiệm Ban dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo ông Lưu Bình Nhưỡng, về mua sắm công máy móc, thiết bị, vật tư y tế, thuốc men thì thời gian qua nó xảy ra rất nhiều sai phạm.

Có những vấn đề được phát hiện ra và có những vấn đề chưa phát hiện ra. Vấn đề này còn tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp đặc biệt các vấn đề mua sắm liên quan đến phòng chống dịch.

Ông Lưu Bình Nhưỡng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo, cần phải có kiểm tra, thanh tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi đó.

Tuy nhiên, vị này cho rằng, câu chuyện này liên quan đến cơ chế đấu thầu, mua sắm chung.

Trước đây, Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã rất nhiều lần đề cập đến vấn đề này trong quá trình giám sát về đầu tư công và giám sát về quá trình thực hiện chính sách pháp luật đối với lĩnh vực y tế.

Ủy ban Xã hội đã có nêu ra nhưng đến hiện nay chưa khắc phục được. “Theo quan điểm của tôi đây là lỗ hổng rất lớn, gây ra bức xúc lớn trong xã hội.

Chúng ta phải xây dựng cơ chế làm sao đó tạo ra sự đấu thầu và đấu giá một cách minh bạch trong tất cả dự án, đề án trong mua sắm công, trong lĩnh vực y tế.

Đặc biệt hơn nữa là cần công khai, minh bạch tránh tình trạng quân đỏ, quân xanh, quân anh, quân em” – ông Lưu Bình Nhưỡng nhấn mạnh.

Vị này còn cho rằng, để tránh tình trạng đấu thầu giả trong dự án mua sắm lớn. Đặc biệt, trong giai đoạn sắp tới triển khai thực hiện đề xuất tăng cường tiềm lực tài chính mua sắm trang thiết bị cho y tế cơ sở, cũng như vấn đề sản xuất vắc xin, sinh phẩm, thuốc chữa COVID-19, kit test xét nghiệm và các loại vật tư y tế khác.

“Chúng ta phải làm ráo riết để có cơ chế đấu thầu minh bạch, công khai, để nó được thi hành đúng chính sách pháp luật, tránh tình trạng lợi dụng để trục lợi” – ông Lưu Bình Nhưỡng nêu.

Một vấn đề báo chí quan tâm là hiện nay Bộ Y tế có cổng thông tin công khai giá nhưng thông qua vụ Việt Á, doanh nghiệp thổi giá, công khai giá trên cổng công khai giá khiến địa phương lại ngộ nhận giá ấy giá chuẩn.

Điều này đặt ra vấn đề trách nhiệm của Bộ Y tế như thế nào trong việc quản lý giá công khai của các doanh nghiệp hay ai thích công khai giá thế nào thì công khai trên trang Web mà Bộ quản lý dẫn đến ngộ nhận trong đấu thầu.

Trước thắc mắc trên, ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, vấn đề công khai giá là một trong những thủ tục, còn công khai giá không phải là biện pháp để chống tiêu cực.

Muốn tránh tiêu cực thì cần có cơ chế đồng bộ chứ không phải chỉ có công khai giá. Đây chỉ là vấn đề để tham khảo.

Công khai giá thì giá đưa ra phải được đánh giá một cách khách quan của nhiều cơ quan chứ không phải chỉ riêng của Bộ Y tế. Vấn đề quản lý giá thuộc về trách nhiệm của Bộ Tài Chính.

Cuối ông ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng: “Cần phải xây dựng cơ chế liên thông, liên thẩm để xác định giá, trên cơ sở thị trường có tham chiếu giá cả chung đối với mặt hàng cùng loại ở nước ngoài khi đó mới tường minh.

Còn nếu công khai giá theo kiểu giá tự nghĩ, rồi mấy ông ngồi bàn với nhau đưa ra mức giá nào đó, sau đó đẩy lên hệ thống của Bộ. Đây chỉ là giá hình thức hoặc đánh đố người mua nên không thể tin được”.

Như vậy qua trao đổi với ông Lưu Bình Nhưỡng có thể thấy, để quản lý hàng nghìn mặt hàng y tế, tránh việc thổi giá, nâng không giá để trục lợi cần nhiều biện pháp và nhiều cơ quan vào cuộc chứ không thể phụ thuộc và Bộ Y tế.