Người đứng đầu một nhóm vận động hành lang kinh tế hàng đầu của Mỹ tại Trung Quốc đã cảnh báo về một cuộc di cư của các giám đốc điều hành phương Tây khỏi đây khi Chủ tịch Tập Cận Bình thắt chặt kiểm soát Covid-19.

Theo chiến lược loại bỏ Covid-19 của Trung Quốc, Bắc Kinh đã thực thi hơn 18 tháng an ninh biên giới nghiêm ngặt, bao gồm thời gian lưu trú cách ly 3 tuần và cấp ít thị thực hơn cho các doanh nhân và gia đình của họ.

Các quy tắc này đã được ghi nhận vì giúp ngăn chặn sự bùng phát của Covid-19 và giảm số người chết do đại dịch. Nhưng sự bùng phát ngày càng nghiêm trọng của biến thể Delta Covid-19 đã khiến việc đóng cửa địa phương và lệnh cấm đi lại lan sang 2/3 khu vực của Trung Quốc.

Không có chiến lược di cư nào được nêu rõ hay có kế hoạch cụ thể về việc các nước khác trên thế giới mở cửa trở lại, nhưng các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ đã cảnh báo Bắc Kinh rằng họ có nguy cơ đẩy nhanh dòng người nước ngoài ra khỏi Trung Quốc.

“Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng nhờ sự chăm chỉ và tinh thần kinh doanh của người Trung Quốc, nhưng cũng việc mở cửa với thế giới bên ngoài cũng đóng một vai trò quan trọng”, Gibbs - một cựu doanh nhân Trung Quốc rời bỏ vị trí của mình sớm hơn dự định cho biết.

Ông nói: “Bằng cách cho phép vốn, ý tưởng và chuyên môn quản lý nước ngoài vào Trung Quốc, đất nước này đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi thành một trong những nền kinh tế tiên tiến và quan trọng nhất thế giới”.

Một cuộc khảo sát gần đây đối với 338 công ty thành viên của AmCham Thượng Hải ở Trung Quốc cho thấy hơn 70% gặp khó khăn trong việc thu hút và giữ chân nhân tài nước ngoài với vấn đề chính là “Hạn chế đi lại liên quan đến Covid”.

Các giao thức cách ly khắc nghiệt, bao gồm cả những trường hợp hiếm hoi về việc các bà mẹ bị tách khỏi con cái của họ, đã khiến một số người nước ngoài lo sợ hơn nữa. Việc loại bỏ các đối xử ưu đãi về thuế mà người nước ngoài được hưởng trong nhiều thập kỷ và chi phí sinh hoạt tăng cao ở các thành phố của Trung Quốc cũng được coi là những mối lo ngại lớn.

Ngoài việc ít sinh viên nước ngoài sống ở Trung Quốc hơn, đã có “sự bỏ học gần như hoàn toàn đối với sinh viên nước ngoài”, một đòn khác giáng mạnh vào “giao lưu nhân dân” vốn là một trụ cột quan trọng của ngoại giao giữa Mỹ và Trung Quốc trong nhiều thập kỷ.

Bên cạnh đó, ông Gibbs cũng lo ngại rằng các hạn chế đi lại có thể kéo dài đến cuối năm 2022 sẽ làm sâu sắc thêm sự không chắc chắn đối với nhiều người.

Trung Quốc sử dụng vắc-xin Covid sản xuất trong nước, cho biết họ đã tiêm chủng đầy đủ cho hơn 1 tỷ dân trong dân số 1,4 tỷ của mình. Số người chết chính thức của đất nước do Covid-19 là ít hơn 5.000 người. Con số đó ít hơn nhiều so với hơn 730.000 người ở Mỹ và 140.000 người ở Anh.

Tuy nhiên, một loạt các đợt bùng phát của biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao trong những tuần gần đây đã làm phức tạp thực tế này. Các khu vực của một số thành phố phía bắc, bao gồm cả Bắc Kinh, đang bị phong tỏa, làm dấy lên lo ngại giữa các quan chức trước thềm Thế vận hội mùa đông.

Các doanh nghiệp cũng đang vật lộn để giữ chân người lao động nước ngoài ở Hong Kong do kiểm soát đại dịch chặt chẽ. Số lượng các công ty Hoa Kỳ đặt trụ sở tại đây đang thấp nhất trong 18 năm qua.

Trong một dấu hiệu khác về áp lực gia tăng mà cộng đồng doanh nghiệp quốc tế ở Trung Quốc phải đối mặt, Phòng Thương mại Mỹ ở Tây Nam Trung Quốc, có trụ sở tại Thành Đô, đã buộc phải tạm ngừng hoạt động trong những tháng gần đây.

Các quan chức Trung Quốc vào tháng 8 đã trích dẫn một quy tắc theo đó mỗi quốc gia chỉ có thể có một phòng đăng ký duy nhất để biện minh cho việc đóng cửa.

Bộ ngoại giao Hoa Kỳ mô tả động thái này là “ví dụ mới nhất” về cách mà “môi trường pháp lý không rõ ràng, độc đoán của Trung Quốc đang góp phần vào môi trường đầu tư ngày càng thù địch với các doanh nghiệp nước ngoài”.

Sơn Tùng (Theo FT)