Trung Quốc đẩy mạnh nghiên cứu chip

Một nhóm nghiên cứu của Mỹ vừa cho biết, Trung Quốc đang xuất bản số lượng bài báo nghiên cứu về thiết kế và chế tạo chip gấp đôi so với Mỹ, đặt nền tảng cho vai trò lãnh đạo tiềm năng của Bắc Kinh trong công nghệ bán dẫn thế hệ tiếp theo.

Theo Đài quan sát Công nghệ mới nổi (ETO) tại Đại học Georgetown của Mỹ, dù Trung Quốc tụt hậu trong lĩnh vực chất bán dẫn tiên tiến và bị hạn chế mua các công cụ sản xuất chip cao cấp như hệ thống quang khắc cực tím do công ty ASML của Hà Lan phát triển, nhưng các học giả Trung Quốc đã công bố tổng cộng 160.852 bài báo liên quan đến chip từ năm 2018 đến năm 2023, nhiều hơn 3 quốc gia xếp hạng tiếp theo cộng lại.

Mỹ đứng thứ hai với 71.688 bài báo, ít hơn một nửa so với sản lượng của Trung Quốc, tiếp theo là Ấn Độ và Nhật Bản. ETO phát hiện ra rằng các tổ chức của Trung Quốc chiếm 9 vị trí trong Top 10 đơn vị xuất bản các bài báo về chip từ năm 2018 đến năm 2023 và 8 vị trí trong danh mục các ấn phẩm được trích dẫn nhiều trên thế giới về lĩnh vực này.

Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc là đơn vị đứng đầu đất nước về số bài xuất bản trong các nghiên cứu về thiết kế và chế tạo chip, cũng như được trích dẫn nhiều nhất trong danh mục nghiên cứu.

Trong các bài báo nghiên cứu được các đồng nghiệp trích dẫn nhiều nhất, 23.520 ấn phẩm trong lĩnh vực thiết kế và chế tạo chip có sự tham gia của các tác giả có liên kết với các tổ chức Trung Quốc, so với 22% là tác giả Mỹ và 17% là tác giả châu Âu.

Báo cáo của ETO được xây dựng dựa trên việc tổng hợp các bài báo nghiên cứu công khai về chip có tóm tắt bằng tiếng Anh, với khoảng 475.000 bài báo liên quan đến thiết kế và chế tạo chip đã được xuất bản trên toàn cầu từ năm 2018 đến năm 2023.

Trên lộ trình tự chủ về chip

Sự dẫn đầu của Trung Quốc trong nghiên cứu chip diễn ra trong bối cảnh nước này thúc đẩy tự chủ trong ngành công nghiệp bán dẫn để chống lại các lệnh trừng phạt do Washington áp đặt vì lo ngại về an ninh quốc gia. Sự dẫn đầu của Trung Quốc về khối lượng các bài báo nghiên cứu diễn ra song song với tiến trình tự chủ về bán dẫn nhanh chóng của nước này.

Một ghi chú nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CISI), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, lưu ý rằng Trung Quốc "đang xây dựng các trung tâm dữ liệu khổng lồ, mở rộng ngành điện và phát triển chip AI trong nước để giảm sự phụ thuộc vào phương Tây" sau thành công của DeepSeek.

Trung Quốc cũng chào đón làn sóng các nhà khoa học trở về nước để làm việc trong lĩnh vực học thuật về chất bán dẫn, bao gồm chuyên gia chip của Đại học Thanh Hoa, Sun Nan và gần đây hơn là cựu kỹ sư Apple Wang Huanyu, người đã gia nhập Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tham gia vào một cuộc chiến công nghệ trong những năm gần đây, với căng thẳng leo thang sau khi chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden thắt chặt các hạn chế xuất khẩu vào năm 2022, nhắm vào chuỗi cung ứng chất bán dẫn của đại lục.

Các hạn chế chip tiếp theo nhắm vào Trung Quốc được công bố vào tháng 12 năm ngoái đã áp đặt lệnh hạn chế đối với 24 loại thiết bị sản xuất chip và 3 loại phần mềm thiết yếu cho phát triển mạch tích hợp. Washington cũng đã đưa thêm 140 doanh nghiệp bán dẫn của Trung Quốc vào cái gọi là “Danh sách thực thể”, một động thái đồng nghĩa với việc cấm họ làm ăn với các công ty Mỹ.

Quang Anh (theo SCMP)