Nhiều phương thức, thiếu công bằng?

Năm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức lọc ảo 6 lần cho các trường đại học và dự kiến, 14 giờ ngày 15/9 Bộ sẽ gửi dữ liệu cho các trường để các cơ sở đào tạo công bố điểm chuẩn cũng như danh sách thí sinh trúng tuyển đại học năm 2022. Theo kế hoạch, nhiều trường sẽ công bố kết quả xét tuyển đại học trong ngày 15/9.

Trước thời điểm Bộ gửi dữ liệu tuyển sinh, dư luận chờ đợi vào kết quả tuyển sinh đại học và chờ xem những bất cập như 30 điểm vẫn trượt đại học có tái diễn, tình trạng bất bình đẳng giữa các phương thức xét tuyển có được khắc phục hơn năm ngoái. Anh Trần Trung Dũng ở Thanh Xuân, Hà Nội cho rằng việc áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh giúp các nhà trường dễ dàng hơn trong tuyển sinh.

Tuy nhiên, một lúc tồn tại quá nhiều phương thức tuyển sinh sẽ đặt ra vấn đề công bằng giữa các hình thức này. “Với những ngành và trường ở top đầu thì việc công bằng trong tuyển sinh luôn được dư luận quan tâm. Nếu xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp mà điểm gần tuyệt đối vẫn trượt thì đó thực sự là một điều đáng để suy ngẫm” - anh Trần Trung Dũng bình luận.

Cũng liên quan đến vấn đề này, chị Đào Thị Anh ở Hà Tĩnh cho rằng, hiện nay để đậu đại học là không khó vì có nhiều trường và nhiều phương thức xét tuyển để thí sinh lựa chọn.

Tuy nhiên, dư luận vẫn chờ đợi kết quả tuyển sinh đến từ các trường như: Đại học Bách Khoa, Đại học Ngoại Thương, Đại học Luật, Học Viện An Ninh… và các ngành như báo chí, Nhật Bản học, Hàn Quốc học... Bởi đây là những trường và ngành vốn có điểm chuẩn dựa vào kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT cao chót vót trong nhiều năm qua. Đặc biệt, khi các trường áp dụng đa dạng các hình thức xét tuyển thì cơ hội cho các thí sinh đăng ký xét tuyển dựa và kết quả thi tốt nghiệp sẽ thấp hơn so với các năm.

Ngày 12/9 trong báo cáo tổng kết năm học 2022 - 2023 của Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, bà Nguyễn Thu Thủy cho rằng về công tác tuyển sinh, phương thức xét tuyển ngày càng phức tạp, chỉ tiêu phân bổ chưa hợp lý. Một số cơ sở đào tạo tuyển sinh tốt, nhưng chưa đầu tư về các điều kiện đảm bảo chất lượng tương xứng với quy mô đào tạo. Một số trường hoạt động kém hiệu quả, tuyển sinh thấp so với năng lực. Một số trường chưa thực hiện công khai hoặc công khai không đầy đủ theo quy định.

Trong khi các nhà trường lại có những bình luận khá tích cực liên quan đến công tác tuyển sinh năm nay. Như đại diện của Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, việc thực hiện các quy định mới giúp nhà trường triển khai công tác đào tạo thuận lợi hơn. Kết quả lọc ảo của nhóm trường miền Bắc đến thời điểm này vận hành tốt, quá trình xét tuyển ổn định, số thí sinh trúng tuyển khá tương đồng với chỉ tiêu. Trường Đại học Bách khoa Hà Nội đề xuất trong tuyển sinh 2023, cần chú trọng hơn nữa đến nâng cao chất lượng đầu vào và chất lượng đào tạo, đảm bảo chuẩn đầu ra.

Trong khi đó, đại diện các trường như Đại học Đà Nẵng, Đại học Cần Thơ, Đại học Xây dựng Hà Nội… đều nhận định năm nay, công tác tuyển sinh ổn định, thuận lợi. Quy trình tuyển sinh, hệ thống phần mềm, hạ tầng đã góp phần tạo nên sự công bằng đối với tất cả các thí sinh, giúp cho hoạt động tuyển sinh diễn ra trơn tru và kỳ vọng kết quả tốt đẹp.

Khó lặp lại chuyện 30 điểm trượt đại học?

Bình luận thêm về tuyển sinh đại học năm nay, trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo & Công luận, Tiến sĩ Lê Trường Tùng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Đại học FPT cho rằng, năm nay các nhà trường áp dụng nhiều phương thức xét tuyển nên kết quả tuyển sinh không phụ thuộc vào điểm chuẩn kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT như các năm. “Cái gọi là điểm chuẩn giờ không còn ý nghĩa nhiều nữa” - ông Lê Trường Tùng nhận định.

Nhiều trường có đến chục phương thức xét tuyển khác nhau, cho nên kết quả xét tuyển dựa vào kết quả kỳ thi tốt nghiệp chỉ là một phương thức. Điểm chuẩn sẽ phụ thuộc vào chỉ tiêu nguyện vọng lấy từ kết quả kỳ thi tốt nghiệp của từng trường. “Sự công bằng giữa các phương thức xét tuyển đều là tương đối không thể có tuyệt đối” - ông Lê Trường Tùng bình luận và cho rằng, nếu để xảy ra việc 30 điểm trượt đại học thì đó là một điều bất bình thường.

Bất bình thường này là do cơ chế cộng điểm ưu tiên. Về mặt nguyên tắc dựa vào điểm thi tuyển sinh thì điểm cao nhất sẽ phải đậu. Mà cao nhất chỉ 30 điểm. Tuy nhiên, nhiều thí sinh được cộng điểm ưu tiên cao dẫn tới chuyện thủ khoa vẫn trượt đại học. “Năm nay quy định điểm ưu tiên sẽ bị giảm dần theo điểm thi cao nên chuyện 30 điểm trượt đại học là không thể xảy ra nhưng có thể xảy ra việc trên 29,5 điểm vẫn trượt đại học”.

Vị này còn cho rằng, vấn đề tuyển sinh chung như năm nay có bất cập là thời gian lâu, các nhà trường phải chờ Bộ Giáo dục và Đào tạo. Nếu như các năm trước thì việc tuyển sinh đã hoàn thành. “Việc tuyển sinh kéo dài khiến người học cũng chờ, người dạy cũng chờ” - ông Lê Trường Tùng bày tỏ và cho rằng trong tuyển sinh đại học cần tôn trọng quyền tự chủ của các trường. Cách làm hiện nay khiến các nhà trường mất quá nhiều nguồn lực vào chuyện tuyển sinh.

Sau kết quả nhiều lần lọc ảo thì điểm chuẩn vào một số trường đại học được cho là tăng từ 0,5 đến 1 điểm so với năm ngoái. Ông Trịnh Văn Toàn - Trưởng phòng Đào tạo Đại học Điện lực chia sẻ, với kết quả lọc ảo thì đến ngày 11/9, nhiều khả năng điểm chuẩn theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT của hầu hết ngành trường tuyển sinh sẽ nhỉnh hơn năm ngoái 0,5 - 1 điểm.

Trong khi đó, ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm tuyển sinh và Truyền thông trường Đại học Công nghiệp thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh thông tin, những ngành như Công nghệ thông tin hay một số ngành thuộc khối Kinh tế như Kế toán, Tài chính Ngân hàng dự kiến có điểm chuẩn nhỉnh hơn 0,5 đến 1 điểm so với năm ngoái. Các ngành khác cơ bản giữ ổn định.

Trinh Phúc