Ngày 21/11, Sở VHTT&DL tỉnh Tuyên Quang tổ chức phục dựng bảo tồn Lễ hội Lồng tông của dân tộc Tày xã Trung Hà, huyện Chiêm Hoá.

Lễ hội Lồng tông của dân tộc Tày xã Trung Hà được phục dựng theo đúng nghi lễ truyền thống, gồm có 2 phần.

Phần lễ diễn ra trang trọng với các nghi lễ cúng tế, cầu mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, nhân dân ấm no hạnh phúc. Phần hội gồm những tiết mục văn hoá văn nghệ dân gian đặc sắc như ném còn, đánh yến, đánh pam, đi cầu khỉ...

Việc phục dựng Lễ hội Lồng tông là dịp để đồng bào Tày gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc mình, giáo dục thế hệ trẻ biết yêu quý những gì cha ông để lại, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Lễ hội Lồng tông, còn có tên gọi khác là lễ hội xuống đồng. Đây là lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc Tày, tỉnh Tuyên Quang tổ chức vào ngày mùng 8 tháng giêng âm lịch hàng năm. Năm 2013, lễ hội Lồng tông cùng với làn điệu then đã chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Trước ngày tổ chức lễ hội, các bản Tày chuẩn bị các công việc như lễ cúng thần linh bao gồm xôi màu, gà, hoa quả, tiền vàng, bánh, trầu cau... và chọn thửa ruộng gần trung tâm, ở nơi bằng phẳng cho tổ chức nghi thức xuống đồng, tổ chức hội thi cấy. Các bản cũng chọn chiếc cày đẹp, chắc khỏe, dán giấy màu, chọn con trâu tốt để thực hiện những đường cày đầu tiên cho năm mới.

Phần lễ bắt đầu bằng việc rước 9 mâm Tồng từ đền Bách Thần), về sân vận động trung tâm của huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang với màn múa lân (múa "xuống đồng") của những nam thanh, nữ tú. Các mâm Tồng có các sản vật của địa phương để dâng tạ ơn các vị thần đã phù hộ cho người dân địa phương có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Sau đó, Thầy cả (người cúng chính của lễ) và các thầy giúp việc làm lễ đặt mâm Tồng, tạ ơn trời đất, cầu sự ấm no, hạnh phúc cho mọi nhà. Cuối phần lễ là nghi lễ xuống đồng (cày ruộng) với ước muốn đường cày đem đến may mắn đầu năm sẽ mang lại nhân khang, vật thịnh, mùa màng bội thu...

Phần hội với các trò chơi dân gian kéo co, tung còn và các hoạt động văn hóa, thể thao; hội thi làm bánh giầy ngũ sắc, tổ chức không gian văn hóa dân tộc... tạo không khí vui tươi nhân dịp xuân mới.

Đây là kế hoạch nằm trong Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa truyền thống trong giai đoạn hiện nay, gắn với việc quảng bá, xúc tiến phát triển du lịch tại địa phương.

T.Toàn