Vào hôm nay (20/7), Bộ Tài chính Ukraine sẽ yêu cầu các chủ nợ tư nhân nước ngoài đồng ý việc nước này tạm trì hoãn trả nợ, nhằm ổn định kinh tế, nguồn tiền và xa hơn giúp nước này đạt được các mục đích trong xung đột Nga – Ukraine.

Hôm qua (19/7), hãng tin Economic Truth (Ukraine) đưa tin tuyên bố rằng nội các đã ký yêu cầu tạm hoãn hoàn trả trong hai năm đối với khoản nợ trái phiếu quốc tế (Eurobonds) trị giá 3 tỷ đô la. Được biết, nếu không đạt được yêu cầu trên, người Ukraine bị vỡ nợ là vấn đề sớm muộn.

Tuy nhiên, động thái này cũng nhấn mạnh rằng nước này sẽ chưa thể chịu khuất phục trước nước Nga giàu mạnh. Kể từ khi cuộc tấn công toàn diện của Nga bắt đầu vào ngày 24/2, Ukraine đã kiên quyết đáp ứng đầy đủ các nghĩa vụ của mình để duy trì niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế và khả năng tiếp cận thị trường, bất chấp áp lực từ một số chủ nợ chính thức để trì hoãn các khoản thanh toán.

Kể từ tháng 2, Ukraine đã trả khoảng 1 tỷ USD trao đổi và lãi suất cho các chủ nợ quốc tế trong khi kêu gọi các đồng minh hỗ trợ tài chính để giảm thâm hụt ngân sách 5 tỷ USD mỗi tháng.

Mặc dù hỗ trợ tài chính của phương Tây đã tăng lên kể từ tháng 5, Kyiv vẫn đang dựa vào ngân hàng trung ương để gồng nợ chính phủ bằng cách bán dự trữ ngoại hối hoặc in thêm tiền, trước nguy cơ gây ra vòng xoáy lạm phát.

Phát biểu với Financial Times ở Kyiv một ngày trước khi công bố tái cơ cấu, Bộ trưởng Tài chính Ukraine Sergii Marchenko cho biết việc nước này dựa vào ngân hàng trung ương để duy trì nguồn tiền từ các khoản nợ trong thời gian dài là "rất rủi ro".

Bên cạnh đó, ông cũng thúc giục Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) đồng ý với một gói cứu trợ trị giá hàng tỷ đô la mới cho Kyiv.

“Tôi tin rằng IMF cũng sẵn sàng viện trợ cho chúng tôi. Tôi tin rằng Ukraine có thể tiến nhanh hơn tại thời điểm hiện tại và trong năm 2023 tới”, bên cạnh đó, ông Marchenko từ chối bình luận về một vụ vỡ nợ có thể xảy ra.

Được biết, với tình hình hiện tại, Ukraine có thể đón nhận một cuộc tái cơ cấu lớn hơn sau khi tuần trước, công ty năng lượng quốc doanh Naftogaz trở thành thực thể nhà nước đầu tiên tìm cách tái cơ cấu nợ của mình.

Oleg Ustenko, một cố vấn kinh tế của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy báo hiệu rằng “Khi cuộc chiến đã diễn ra tháng thứ năm liên tiếp, khi chưa biết chính xác khi nào nó kết thúc, thì thật phi lý khi lo lắng rằng Ukraine không thể tham gia thị trường vay vốn nước ngoài trong năm sau hoặc thậm chí hai năm”.

Trong khi đó, ông Marchenko cho hay cuộc khủng hoảng ngân sách của Ukraine là "khá ổn định". Nước này vẫn cần 5 tỷ USD mỗi tháng để bù đắp thâm hụt. Các nhà tài trợ phương Tây và các tổ chức tài chính quốc tế đã cung cấp 4,4 tỷ USD. Tuy nhiên, vào tháng 7, Ukraine vẫn cần “ít hơn 4 tỷ USD” một phần do sự chậm trễ của EU trong việc giải ngân gói viện trợ 9 tỷ euro đã hứa.

Đồng thời, ông Marchenko nói rằng mặc dù việc Ngân hàng Quốc gia Ukraine (NBU) tạm thời kiếm thêm tài chính từ các khoản nợ chính phủ vào thời điểm chiến tranh là điều bình thường, nhưng điều này dự kiến sẽ không bền vững trong thời gian dài.

“Nếu cứ tiếp diễn tình hình này trong dài hạn hoặc biên độ cao thì rất rủi ro. Vào năm 2023, chúng ta cần tránh việc “lạm phát” in tiền, ”ông nói.

Hơn nữa, ông Marchenko cho biết chính phủ nước này cũng cần phải cắt giảm chi tiêu để kiềm chế thâm hụt, nhưng thật khó để tiết kiệm khi phần lớn các khoản chi đều dành cho các khoản thanh toán phúc lợi, quân sự và lãi vay.

Các nhà kinh tế đã cảnh báo rằng Ukraine đang tiến tới một cuộc khủng hoảng tài chính trừ khi nước này kiềm chế được thâm hụt và phá giá đồng nội tệ (đồng hryvnia).

Trong một bài báo xuất bản hồi đầu tháng, Oleg Churiy, cựu phó thống đốc ngân hàng trung ương và Yuriy Gorodnichenko, giáo sư kinh tế tại Berkeley, cho biết chính sách kinh tế vĩ mô là không bền vững với việc cắt giảm tài khóa, phá giá và thuế nhập khẩu cao hơn.

Dự trữ ngoại hối của Ukraine có thể xuống “mức thấp nguy hiểm” nếu NBU tiếp tục các biện pháp can thiệp ngoại hối để duy trì mức đồng hryvnia và các khoản trả nợ nước ngoài.

Trong khi đó, ông Marchenko chia sẻ rằng sẽ không bình luận về chính sách tỷ giá hối đoái nhưng cho biết chính phủ đang “xem xét một số mức thuế nhập khẩu bổ sung có thể có” để giúp bảo toàn giá trị ngoại tệ.

Lê Na (Theo FT)