Rất nhiều người cho rằng khả năng thành công của Ursula von der Leyen là rất lớn bởi từ lâu bà đã được mệnh danh là “siêu nhân” luôn khuất phục những thách thức.

Chính trị gia của những điều đầu tiên

Tháng 12/2013, việc bà Ursula von der Leyen vượt qua nhiều ứng cử viên để trở thành người thay thế người tiền nhiệm Thomas de Maiziere nắm giữ trọng trách Bộ trưởng Quốc phòng Đức, đã là bất ngờ lớn đối với người dân nền kinh tế lớn nhất châu Âu thời điểm đó. Bởi đó là lần đầu tiên trong lịch sử Đức, quân đội do một người phụ nữ đứng đầu.

Hành trình trở thành “người đàn bà thép” của quân đội Đức của bà Ursula von der Leyen cũng gây bất ngờ không kém. Sinh năm 1958 trong một gia đình “có điều kiện” khi có cha là một chính trị gia, từng làm việc cho Phái đoàn châu Âu, được học hành bài bản, tuy nhiên, Ursula von der Leyen không nối nghiệp cha ngay mà rẽ ngang sang học y, làm trợ lý bác sĩ tại một phòng khám tư nhân, rồi giảng dạy tại Khoa Dịch tễ học tại trường Y Hanover, thậm chí bà đã có thời gian khá dài ở nhà làm nội trợ. Mãi khi đã ngoài 40 tuổi, bà Leyen mới quyết định tiếp nối sự nghiệp chính trị của cha mình và nhanh chóng thăng tiến.

Việc bà sử dụng thành thạo 3 thứ tiếng - Ðức, Anh và Pháp - là một lợi thế so với các chính trị gia khác ở Ðức. Từ năm 2005 đến 2009, bà giữ chức Bộ trưởng gia đình và thanh niên Liên bang Ðức. Trong thời gian này, với nhiều chính sách đột phá như cho phép đàn ông được nghỉ thai sản có lương trong ít nhất 2 tháng và đảm bảo trẻ em trên 12 tháng tuổi đều được tới nhà trẻ… Uy tín của Bộ trưởng Ursula von der Leyen tăng nhanh và đó cũng chính là bàn đạp đưa bà Ursula von der Leyen lên nắm giữ “tư lệnh ngành” quan trọng bậc nhất trong nội các của bà Angela Merkel. Vừa đảm nhiệm xuất sắc công việc của một Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, vừa vẹn tròn nội tướng của một gia đình có tới… 7 đứa con, bà Ursula von der Leyen được báo chí Đức ngợi ca là một “siêu nhân”, “đảm việc nước giỏi việc nhà”.

Tuy nhiên, đó chưa phải là “kỷ lục” đầu tiên bà Ursula von der Leyen làm được. Tháng 7/2019, bà Ursula von der Leyen đã tiến thêm một bước dài trên con đường chính trị khi trở thành người Đức đầu tiên, đồng thời cũng là người phụ nữ đầu tiên, giành ghế Chủ tịch EC  - cơ quan nắm thực quyền mạnh nhất trong cơ cấu tổ chức của EU, bên cạnh Nghị viện châu Âu (EP) và Hội đồng châu Âu. Việc người đàn bà Đức trở thành nhà lãnh đạo cao nhất tại EC được cho là mang đến làn gió mới tại các vị trí chủ chốt trong nghị trường châu Âu khi phái nam chiếm ưu thế trong hơn 60 năm trước đó. Quyền lực trong tay “người đàn bà thép” được củng cố khi từ đây bà Ursula von der Leyen sẽ là người có tiếng nói quyết định trong việc đề ra đường hướng chính trị cho EC - nơi đề xuất các luật mới, quản lý ngân sách và chịu trách nhiệm thực thi luật pháp EU.   

“Siêu nhân vượt thách thức”

Việc bà Ursula von der Leyen trở thành Chủ tịch EC đã là một bất ngờ nhưng việc bà vượt sóng để gặt hái được nhiều thành công, từ đó được Forbes vinh danh ngôi đầu trong danh sách “Người phụ nữ quyền lực nhất thế giới” trong hai năm liên tiếp 2022, 2023 vừa qua còn là bất ngờ và “siêu nhân” hơn nữa.

Thời điểm năm 2019 khi bà Ursula von der Leyen nắm giữ cương vị Chủ tịch EC, theo nhìn nhận của giới quan sát, thời điểm vô cùng tế nhị, nếu không muốn nói là khá rối bời. Nền kinh tế EU thời điểm đó được đánh giá là thiếu động lực tăng trưởng. Chính trường châu Âu cũng được nhiều chuyên gia đánh giá là “không thể hỗn loạn hơn”, đầy rẫy những tâm lý hoài nghi và chia rẽ, đặc biệt “nóng” nhất thời điểm đó là câu chuyện nước Anh rời khỏi EU (còn gọi là Brexit). Vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính, tăng cường “nền kinh tế phi carbon” cũng khá hóc búa… Thêm vào đó, vấn đề di cư cũng vô cùng nóng bỏng khi dòng người di cư tràn vào châu Âu liên tục tạo ra những hệ lụy về mặt xã hội và an ninh, ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế và an sinh xã hội, thúc đẩy các đảng theo đường lối dân túy trỗi dậy mạnh mẽ hơn ở khắp nơi. Chưa kể, tân Chủ tịch EC thiếu sự hậu thuẫn của một lực lượng tập trung và tiếng nói ủng hộ mạnh mẽ tại EP.

Tuy nhiên, bản lĩnh của “người đàn bà thép” từng nắm giữ vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, “hậu duệ ưu tú” của bà Angela Merkel đã giúp bà Ursula von der Leyen dần đứng vững, và dần dần gặt hái được nhiều thành công trên cương vị mới. Lý giải về lý do lựa chọn bà Ursula von der Leyen là “người phụ nữ quyền lực nhất thế giới năm 2022”, Forbes cho biết, bà vươn lên vị trí số 1 nhờ kiên trì dẫn dắt Liên minh châu Âu (EU) vượt qua đại dịch COVID-19, cũng như thái độ quyết đoán của bà khi ủng hộ Ukraine và phản đối chiến dịch quân sự của Nga tại nước này. Đặc biệt, trong đó là những nỗ lực giúp EU vượt qua đại dịch COVID-19, cụ thể là thúc đẩy thành lập quỹ hỗ trợ phục hồi kinh tế giai đoạn sau đại dịch trị giá 800 tỷ euro.“Trong một năm được đánh dấu với những biến động kinh tế, xung đột ở Ukraine và đại dịch COVID-19 dai dẳng, nữ lãnh đạo đầu tiên của Ủy ban châu Âu vẫn đứng vững và mạnh mẽ” - trong bài đăng vinh danh bà vào năm 2022, Forbes viết.

Còn năm 2023, khi bà Ursula von der Leyen vượt qua hơn 100 phụ nữ nổi bật trong nhiều lĩnh vực từ khắp nơi trên thế giới, trở thành người phụ nữ quyền lực nhất thế giới, Forbes cho biết bà giành chiến thắng nhờ vai trò của bà trong các vấn đề về luật pháp ảnh hưởng đến hơn 450 triệu người châu Âu. Trong bài viết của Forbes về những người giành chiến thắng năm 2023, tạp chí điểm qua những thành tích đáng nể của bà Ursula von der Leyen như người phụ nữ đầu tiên đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Ủy ban châu Âu, 6 năm đảm nhiệm vị trí Bộ trưởng Quốc phòng Đức, dẫn đầu dự luật cứu trợ COVID-19 trị giá 750 tỷ euro...

Ngoài những đánh giá của Forbes, việc bà Ursula von der Leyen trình bày kế hoạch hành động 10 điểm để giải quyết tình trạng khẩn cấp về người di cư, đề xuất thành lập một hội đồng toàn cầu gồm các chuyên gia và đại diện công ty công nghệ để giải quyết những thách thức do công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đặt ra, đề xuất 5 nguyên tắc cơ bản để định hướng tương lai của Dải Gaza sau khi cuộc xung đột Israel - Hamas kết thúc…. cũng là những động thái gây chú ý thời gian qua. Chưa hết, bà Ursula von der Leyen còn được ngợi ca là người có năng lực xuất sắc trong việc tạo ra sự kết nối, đồng thuận giữa 27 quốc gia EU thành viên vốn nắm giữa quá nhiều những khác biệt.

Hà Trang