Ngày 3/11, Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) giai đoạn 2021-2025 đã tổ chức hội nghị trực tuyến dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Chủ tịch Hội đồng nhằm lấy ý kiến hoàn thiện Quy hoạch vùng ĐBSCL thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 - đồ án quy hoạch đầu tiên trong số 6 quy hoạch vùng của cả nước.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đánh giá cao nỗ lực của địa phương trong xây dựng quy hoạch, nhất là trong bối cảnh phải tập trung cho phòng chống dịch bệnh, hoàn thành chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của quý IV/2021. Đây là công việc rất quan trọng để có sớm quy hoạch vùng ĐBSCL, từ đó huy động nguồn lực để triển khai các dự án đầu tư.

Theo Phó Thủ tướng, quy hoạch là công cụ quan trọng hàng đầu để định hướng, dẫn dắt đầu tư phát triển. Bên cạnh đó, công tác lập kế hoạch triển khai quy hoạch cũng rất quan trọng, bởi nếu không tổ chức thực hiện có hiệu quả thì sẽ trở thành quy hoạch “treo”.

Nhấn mạnh hạ tầng giao thông có vai trò đặc biệt quan trọng để phát triển vùng, Phó Thủ tướng cho biết, hiện nay 4 quy hoạch quốc gia của ngành giao thông vận tải (gồm quy hoạch đường bộ, đường sắt, cảng biển, đường thủy) đã được ban hành, còn quy hoạch hàng không đang trong quá trình phê duyệt. Do đó, Phó Thủ tướng đề nghị tiếp tục cập nhật các quy hoạch ngành quốc gia này vào quy hoạch vùng ĐBSCL.

“Ưu tiên số 1 cho phát triển kết cấu hạ tầng giao thông. Muốn phát triển được vùng ĐBSCL thì việc đầu tiên mà các địa phương cần tập trung thực hiện là phát triển kết cấu hạ tầng giao thông. Điều này cũng giúp tăng cường liên kết vùng, phát huy vai trò, thế mạnh của vùng”, Phó Thủ tướng nói và yêu cầu sau khi có quy hoạch, các địa phương chủ động lên kế hoạch, phân kỳ đầu tư, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp tham gia đầu tư các dự án. 

Theo Phó Thủ tướng, không gian phát triển vùng cần gắn với hệ thống các đầu mối về công nghiệp. Chú trọng sâu phát triển không gian biển gắn với phát triển kinh tế biển, trước mắt là hệ thống hạ tầng đường ven biển, cảng biển, hệ thống logistics nhằm khai thác tiềm năng các vùng đất ven biển khi 13 tỉnh ĐBSCL có tới 7 tỉnh ven biển.

Để triển khai thực hiện Quy hoạch có hiệu quả, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia nghiên cứu đề xuất các giải pháp, chương trình, dự án cụ thể đảm bảo hiệu quả, khả thi để có thể triển khai được ngay Quy hoạch này, đáp ứng yêu cầu phát triển; đồng thời là cơ sở để định hướng cho việc lập, triển khai các quy hoạch tỉnh một cách thống nhất, đồng bộ.

Các địa phương quan tâm hơn nữa đến các dự án đã được đưa vào danh mục trong quy hoạch vùng. Cần nỗ lực triển khai nhanh thủ tục đầu tư. Đối với các dự án dự kiến sử dụng vốn ODA, Phó Thủ tướng đề nghị phải đẩy nhanh quá trình chuẩn bị, để có thể giải ngân được ngay khi bố trí vốn.

Đối với một số dự án trong quy hoạch có thể thực hiện sớm hơn khi huy động được nguồn vốn xã hội hóa, như các tuyến cao tốc, cảng biển. “Có tuyến các đồng chí ghi là hoàn thành trong giai đoạn 2026-2030, nhưng nếu cảng do doanh nghiệp đầu tư mà hoàn thành trước, chẳng hạn vào năm 2025, thì đoạn cao tốc kết nối với cảng cần đẩy sớm hơn”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Về vấn đề tài nguyên nước, Phó Thủ tướng khẳng định đây là yếu tố cốt lõi, nền tảng, đặc sắc của Vùng ĐBSCL. Do đó, phải tập trung quản lý tổng hợp tài nguyên nước dựa trên đánh giá tác động và khả năng đáp ứng của nguồn nước. Cần xác lập nguyên tắc tổng thể về việc vận hành các hệ thống hạ tầng liên quan đến nước để đảm bảo phát triển bền vững, hạn chế tối thiểu các tác động tiêu cực của các hoạt động phát triển lên môi trường, hệ sinh thái tự nhiên của vùng. Đồng thời, đưa ra được các giải pháp khả thi nhằm tăng cường quản lý và sử dụng tiết kiệm hiệu quả các nguồn nước ngọt; sử dụng hợp lý các nguồn nước lợ, nước mặn để phát triển kinh tế. Tăng tích trữ nước ngọt qua xây dựng hệ thống hồ chứa, đê ngăn mặn, tạo tính linh hoạt trong khơi thông các dòng nước.

Sau cuộc họp này, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương hoàn thiện các báo cáo, tài liệu để trình Hội đồng thẩm định xem xét, tổ chức thẩm định trong tháng 11/2021; phê duyệt trong tháng 12/2021.

Gia Phát