Sự kết hợp giữa vắc xin ung thư được cá nhân hóa của Moderna và liệu pháp miễn dịch Keytruda của Merck đã giảm 44% nguy cơ tái phát hoặc tử vong của căn bệnh ung thư da nguy hiểm so với chỉ dùng Keytruda trong một thử nghiệm ở giai đoạn giữa, theo các công ty cho biết vào thứ Ba (13/12).

Cổ phiếu của Moderna đã tăng gần 23% ở mức 202,80 USD vào thứ Ba, trong khi cổ phiếu của Merck tăng 1%. Cổ phiếu của BioNTech, công ty cũng có công nghệ vắc xin mRNA thành công, tăng 6%. Và Gritstone Bio, công ty đang phát triển vắc xin ung thư, tăng 20% lên 3,09 đô la.

Nghiên cứu này là thử nghiệm ngẫu nhiên đầu tiên cho thấy rằng việc kết hợp công nghệ vắc xin mRNA với một loại thuốc làm tăng phản ứng miễn dịch sẽ mang lại kết quả tốt hơn cho bệnh nhân u ác tính và có khả năng mắc các bệnh ung thư khác.

“Đó là một bước tiến vượt bậc trong liệu pháp miễn dịch”, Eliav Barr, trưởng bộ phận phát triển lâm sàng toàn cầu và giám đốc y tế của Merck, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Paul Burton, giám đốc y tế của Moderna, cho biết trong một cuộc phỏng vấn riêng rằng sự kết hợp này "có khả năng trở thành một mô hình mới trong điều trị ung thư".

Nghiên cứu đang diễn ra có sự tham gia của 157 bệnh nhân bị u ác tính giai đoạn III/IV có khối u đã được phẫu thuật cắt bỏ trước khi được điều trị bằng thuốc/vắc xin kết hợp hoặc Keytruda với mục đích trì hoãn bệnh tái phát.

Sự kết hợp nói chung là an toàn và đã chứng minh được lợi ích so với chỉ dùng Keytruda sau một năm điều trị. Tác dụng phụ nghiêm trọng liên quan đến thuốc xảy ra ở 14,4% bệnh nhân dùng phối hợp, so với 10% chỉ dùng Keytruda.

Một lĩnh vực đầy hứa hẹn

Merck và Moderna có kế hoạch thảo luận kết quả với các cơ quan quản lý và bắt đầu một nghiên cứu lớn Giai đoạn III ở bệnh nhân u ác tính vào năm 2023.

Sự hợp tác giữa Merck/Moderna sẽ tạo ra một trong số những loại thuốc mạnh kết hợp giúp giải phóng hệ thống miễn dịch để nhắm mục tiêu ung thư bằng công nghệ vắc xin mRNA. Chúng được thiết kế để nhắm mục tiêu các khối u đột biến cao.

Vắc xin được cá nhân hóa hoạt động cùng với Keytruda của Merck sẽ giúp vô hiệu hóa một loại protein có tên là cái chết được lập trình 1, hay PD-1, giúp các khối u trốn tránh hệ thống miễn dịch.

Để chế tạo vắc xin, các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu khối u và mô khỏe mạnh của bệnh nhân. Sau khi phân tích các mẫu để giải mã trình tự di truyền của chúng và phân lập các protein đột biến chỉ liên quan đến bệnh ung thư, thông tin đó được sử dụng để thiết kế một loại vắc xin ung thư phù hợp.

Khi được tiêm vào bệnh nhân, các tế bào của bệnh nhân hoạt động như một nhà máy sản xuất, tạo ra các bản sao hoàn hảo của các đột biến để hệ thống miễn dịch nhận biết và tiêu diệt.

Barr cho biết các công ty dự định nghiên cứu phương pháp này trong các bệnh ung thư đột biến cao khác, chẳng hạn như ung thư phổi, ung thư bàng quang và một số bệnh ung thư vú.

Đối thủ của Moderna là BioNTech đã có một số thử nghiệm vắc xin ung thư đang được thực hiện, bao gồm một thử nghiệm với Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering ở New York.

Các chuyên gia cho biết vắc xin cá nhân hóa là một trong số những ý tưởng vắc xin ung thư đầy hứa hẹn đang được nghiên cứu sau nhiều thất bại trong lĩnh vực này.

Tiến sĩ Mary Lenora Disis, giám đốc UW Medicine cho biết: “Nói chung, tôi nghĩ rằng vắc xin ung thư đang ở thời điểm bùng nổ và có thể sẽ có rất nhiều vắc xin được đưa vào sản xuất trong vòng 5 năm tới”.

Hoàng Hải (theo Reuters, SCMP)