Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) một lần nữa đã chọn các chuyên gia thương mại đến từ Trung Quốc và Mỹ giữ chức vụ tổng giám đốc của tổ chức, duy trì hành động cân bằng địa chính trị tinh tế, đồng thời giữ cho hai cường quốc Mỹ Trung vốn đang mẫu thuẫn có thể rút ngắn khoẳng cách và tiến gần với nhau hơn.

Hai trong số bốn người được chọn là phụ nữ, một người đầu tiên thuộc cơ quan giám sát thương mại toàn cầu. Bốn người tiền nhiệm của WTO, tất cả đều là nam giới, đã từ chức vào ngày 31 tháng 3 vừa qua.

Thay thế cho những người đã từ chức là Angela Ellard, một luật sư và chuyên gia thương mại người Mỹ từng làm việc tại Quốc hội Mỹ và Zhang Xiangchen, hiện là thứ trưởng thương mại và cựu đại sứ WTO.

Đặc phái viên WTO của Pháp Jean-Marie Paugam và cựu Bộ trưởng Thương mại của Costa Rica Anabel Gonzalez cũng đã được chọn cho vị trí này.

Tổng giám đốc WTO, Ngozi Okonjo-Iweala cho biết trong một tuyên bố rằng: “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử tổ chức của chúng tôi có một nửa số phó tổng giám đốc là phụ nữ.”

Okonjo-Iweala, người trở thành tổng giám đốc vào ngày 1 tháng 3, là phụ nữ và người châu Phi đầu tiên nắm quyền lãnh đạo WTO.

Bà đã nói rằng: “Điều này nhấn mạnh cam kết của tôi trong việc củng cố tổ chức của chúng tôi với các nhà lãnh đạo tài năng đồng thời đạt được sự cân bằng giới tính ở các vị trí cấp cao.”

Theo truyền thống, các đại biểu WTO là những người đến từ Mỹ, Liên minh Châu Âu, Châu Á và một nước đang phát triển. Một ứng cử viên Ấn Độ Mohan Kumar đã thách thức Zhang của Trung Quốc cho vị trí lãnh đạo người châu Á lần này.

Henry Gao, giáo sư luật tại Đại học Quản lý Singapore, nói rằng chức vụ mà WTO dành cho ông Zhang đã cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của Trung Quốc trong tổ chức Thương mại thế giới WTO nói riêng và trên toàn thế giới nói chung.

Ông nói thêm rằng các cuộc hẹn của Mỹ và Trung Quốc tại WTO cũng có thể sẽ cung cấp thêm một kênh để hai nước thảo luận về các vấn đề thương mại.

Hiện WTO chưa nêu ra chi tiết về vai trò mới của các đại biểu trong nhiệm kỳ này. Tu nhiên, trách nhiệm đối với các vấn đề pháp lý trong giải quyết tranh chấp thương mại, trước đây do ông Karl Brauner của Đức đảm nhiệm, được các chuyên gia thương mại coi là một trong những trách nhiệm quan trọng nhất.

Giám đốc WTO Okonjo-Iweala nói thêm trong tuyên bố rằng: “Đại sứ Zhang Xiangchen hiện đang giữ chức vụ thứ trưởng tại Bộ Thương mại Trung Quốc. Ông ấy có kinh nghiệm lâu năm và sâu rộng về các vấn đề WTO, đàm phán quốc tế và nghiên cứu chính sách. Đại sứ Zhang gần đây đã từng là đại diện thường trực của Trung Quốc tại WTO và trước đó là phó đại diện thường trực.”a

Ông đã có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thương mại quốc tế, từng là Vụ trưởng Vụ Kinh tế Thương mại Quốc tế của Bộ Ngoại thương và Hợp tác Kinh tế; với tư cách là Vụ trưởng Vụ Các vấn đề WTO của Bộ Thương mại; và là tổng giám đốc của Vụ Nghiên cứu Chính sách của Bộ Thương mại.

Ngoài ra, Đại sứ Zhang còn có bằng cử nhân Luật, bằng thạc sĩ Quan hệ quốc tế và bằng Tiến sĩ Chính trị quốc tế tại Đại học Bắc Kinh.