Cần có quy định riêng về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đối với đất di tích, di sản

Ngày 7/4, tại hội nghị Đại biểu Quốc hội chuyên trách, góp ý kiến cho dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Đại biểu Quốc hội Trần Thị Hồng Thanh (Ninh Bình) cho biết: Di tích, di sản có giá trị vô cùng quý giá vì là nơi tọa lạc các di tích, di sản mang tầm quốc tế, khu vực và quốc gia. Đây là những viên ngọc quý trong kho tàng văn hóa truyền thống của dân tộc cần được bảo tồn, giữ gìn, phát huy giá trị trong công cuộc phát triển đất nước đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ. Muốn vậy, việc quản lý và sử dụng đất di tích, di sản phải được thực hiện dựa trên hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất mà trước hết là Luật Đất đai. Tuy nhiên, trong Luật Đất đai hiện hành, loại đất này chưa được định danh giải nghĩa riêng mà được xếp vào nhóm đất phi nông nghiệp.

Tại dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) lần này cũng không có định nghĩa về loại đất di tích, di sản và cũng không có quy định riêng về quy hoạch, kế hoạch sử dụng loại đất đặc thù này, mà mới chỉ đặt ra yêu cầu bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh đề nghị bổ sung vào Điều 3 giải thích từ ngữ trong dự thảo Luật khái niệm về đất có di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh, di sản thiên nhiên. Bên cạnh đó, cần có quy định riêng về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đối với loại đất này.

Việc quy hoạch sử dụng đất cần xác định rõ vùng lõi, vùng phụ cận lõi và vùng bao quanh bên ngoài di tích, di sản để có quy định chế độ bảo vệ di tích, di sản tích hợp lồng ghép trong việc quản lý và sử dụng loại đất này. Cụ thể, đối với vùng lõi của di tích, di sản và vùng phụ cận lõi di tích, di sản nghiêm cấm mọi hành vi xâm phạm sử dụng đất sai mục đích vùng bao quanh; bên ngoài di tích, di sản được sử dụng đất nhưng không được làm ảnh hưởng đến việc bảo vệ di tích, di sản.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh nêu thực tế ở Ninh Bình hiện nay có Tràng An là di sản được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thiên nhiên thế giới. Đây là di sản hỗn hợp vừa là di sản văn hóa, vừa là di sản thiên nhiên thế giới đầu tiên của khu vực Đông Nam Á. Trên thực tế hiện nay người dân trong khu vực vùng lõi di tích, di sản gặp khó khăn về nhà, đặc biệt là những hộ dân cần tách hộ cho các thế hệ sau. Đại biểu đề nghị trong Luật Đất đai (sửa đổi) cần có quy định cụ thể hơn về sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân trong khu vực di sản, cho phép chuyển đổi một số diện tích nhất định, đất vườn, ao sang đất ở trong khu dân cư tập trung của di sản…

Gỡ vướng trong quản lý, sử dụng đất các nông, lâm trường, đất rừng

Trong khi đó, Đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai (Đắk Nông) bày tỏ quan tâm tới vấn đề quản lý, sử dụng đất các nông, lâm trường. Theo Đại biểu, công tác quản lý diện tích đất, thu hồi từ các công ty nông, lâm nghiệp hiện nay còn nhiều bất cập, nhất là tại các vùng có người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo cần có những quy định trong Luật Đất đai (sửa đổi) lần này và các văn bản hướng dẫn để thi hành, giải quyết căn bản cho vấn đề này.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) thì cho rằng, cần có chính sách hạn chế lấn chiếm đất rừng đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo Đại biểu Nguyễn Tạo, trong dự thảo Luật, các chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số và trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số đã được quy định cụ thể tại Điều 17. Theo đó, giao Chính phủ ban hành khung chính sách về hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số…

Quan tâm đến khu vực vùng Tây Nguyên, nơi sinh sống của hơn 40 dân tộc anh em với mật độ rừng chiếm trên 50%, đặc biệt trước vấn đề biến đổi khí hậu toàn cầu, bảo vệ sinh thái, môi trường, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tạo cho rằng, chính sách hỗ trợ về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số cần phải được tính toán thật cụ thể. Bởi thực trạng với mật độ dân số tăng cơ học như hiện nay thì diện tích đất rừng khả năng sẽ bị thu hẹp lại.

Do đó, việc phân cấp cho Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo điều kiện thực tế của từng địa phương, quy định cụ thể chính sách về đất đai đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn là hoàn toàn xác thực và chính xác, đảm bảo dân tộc nào, cần gì thì chúng ta có chính sách quan tâm cụ thể, nhằm phát triển đồng bộ, bền vững kinh tế xã hội địa phương.

Tuy nhiên, Đại biểu đề nghị, dự thảo Luật cần bổ sung thêm quy định về hạn mức giao đất sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nhằm khuyến khích các hộ dân là người đồng bào dân tộc thiểu số ổn định đời sống, sản xuất nông nghiệp, nhận giao khoán, quản lý bảo vệ rừng, đất rừng với mục tiêu hạn chế thấp nhất tình trạng lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép do thiếu đất sản xuất.