Báo cáo triển vọng ngành nhựa xây dựng mới cập nhật từ Chứng khoán Vietcombank (VCBS) đánh giá, nửa cuối năm 2022 và trong năm 2023, giá nhựa sẽ duy trì ở mặt bằng giá thấp (trong vùng 800 - 1.000 USD/tấn). Điều này giúp biên lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành nhựa trở nên tích cực.

Theo VCBS, do chiếm tỷ trọng lớn lên tới 70% chi phí giá vốn hàng bán và vẫn phải phụ thuộc từ nguồn nhập khẩu, biên lợi nhuận của doanh nghiệp nhựa xây dựng Việt Nam chịu biến động lớn từ giá ống nhựa PVC trên thế giới. 

Giá PVC đầu vào duy trì mức thấp

Có một vài yếu tố chính tác động đến điều này. Thứ nhất là bởi nguồn cung thiếu hụt tại Mỹ đã được phục hồi. Nguồn cung trên thế giới tăng mạnh từ kế hoạch mở rộng các doanh nghiệp lớn.

Trong ngắn hạn, các nhà sản xuất lớn tại Ấn Độ, Mỹ và Trung Quốc có đầu tư mở rộng sản xuất PVC ngay trong năm 2022 với công suất hàng triệu tấn. Trong đó, từ nay tới năm 2026, công suất PVC sẽ tăng 17% lên mức 70 triệu tấn/năm.

Thứ hai, Trung Quốc chiếm tới hơn 50% sản lượng sản xuất và tiêu thụ ống nhựa PVC trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nhu cầu PVC đã sụt giảm tại đất nước triệu dân này do thị trường bất động sản hụt hơi, trong đó nhu cầu PVC cho xây dựng tại quốc gia này chiếm tới 62%.

VCBS nhận định, cho tới hết năm 2023, nhu cầu cho nhựa PVC sẽ tiếp tục yếu khi số lượng các dự án bắt đầu triển khai tại Trung Quốc tại thời điểm hiện tại rất thấp (do ống nhựa được sử dụng nhiều khi các dự án hoàn thành và phải mất trên 1 năm từ thời điểm bắt đầu xây dựng).

Ngoài ra, Trung Quốc cũng là nước xuất khẩu PVC lớn thứ 2 thế giới với năng lực cạnh tranh về chi phí do công nghệ sản xuất chủ yếu (>80%) bằng than đá. Trong bối cảnh khủng hoảng thiếu năng lượng sản xuất tại EU và Mỹ, Trung Quốc sẽ tận dụng khả năng cạnh tranh và đẩy mạnh xuất khẩu nhựa PVC trong năm 2021 và 2022.

Trong năm 2021, giá PVC trên thế giới cho thấy mức tăng phi mã từ vùng 900 USD/tấn lên tới 2.000 USD/tấn do nguồn cung thu hẹp tại Mỹ. Tới nửa đầu năm 2022, giá PVC đã sụt giảm mạnh xuống mức 950 USD/tấn như hiện nay.

Với đầu vào giảm, VCBS nhận định kết quả kinh doanh một số doanh nghiệp nhựa xây dựng Việt Nam như Nhựa Bình Minh (mã: BMP) và Nhựa Tiền Phong (mã: NTP) từ quý III sẽ tăng trưởng tốt so với mức nền thấp của năm 2021.

Nguyên nhân là do nguồn cung bất động sản suy yếu từ vướng mắc pháp lý và cạnh tranh gia tăng tới từ những đối thủ mới. Tuy nhiên, nhờ vào tăng trưởng xây dựng nhà dân mà sản lượng tiêu thụ không bị sụt giảm trong thời gian qua, kể cả trong đại dịch Covid-19.

Hiện, tình hình cạnh tranh trong ngành dần gia tăng bởi sự xuất hiện của một số doanh nghiệp lớn như Hoa Sen, Tân Á Đại Thành, Dekko… Điều này dẫn tới xu hướng gia tăng chiết khấu cho các đại lý phân phối để duy trì thị phần của các doanh nghiệp.

VCBS chỉ ra hệ quả, biên lợi nhuận cũng như tỷ suất sinh lời trong dài hạn của các doanh nghiệp trong ngành sẽ giảm. Bên cạnh đó, việc liên tục đầu tư mở rộng chất lượng sản phẩm và phát triển các dòng ống nhựa xây dựng còn nhiều tiềm năng như HDPE, PPR sẽ là xu hướng trong thời gian tới giúp tăng doanh thu và cải thiện biên lợi nhuận.

Triển vọng sản lượng ống nhựa dân dụng

Ở phân khúc ống nhựa dân dụng, nửa đầu năm 2022, số căn hộ bất động sản được triển khai tại miền Bắc cho thấy mức tăng trưởng tốt sau thời gian dài sụt giảm, điều này giúp thúc đẩy sản lượng tiêu thụ ống nhựa tại khu vực này trong nửa cuối 2022 và 2023.

Trái ngược với đó, số căn đang triển khai và cấp mới tại khu vực miền Nam cho con số kém khả quan sẽ tạo áp lực cho sản lượng tiêu thụ trong thời gian tới.

Trong dài hạn, VCBS nhận định sản lượng tiêu thụ vẫn có tiềm năng tăng trưởng lớn khi tỷ lệ đô thị hóa của Việt Nam vẫn còn thấp và kỳ vọng các vấn đề về pháp lý các dự án bất động sản sẽ được tháo gỡ trong năm 2023 là bệ phóng thúc đẩy mạnh nguồn cung bất động sản trong năm 2024.

Tuy nhiên, với tỷ lệ tiêu thụ nhựa PVC trên đầu người ở mức khá cao trong khu vực và gần tiệm cận với Trung Quốc, VCBS ước tính mức tăng trưởng của ngành trong giai đoạn tăng trưởng tới sẽ ở mức 7 - 10%, thấp hơn nhiều mức 15 - 20% của giai đoạn 2014 - 2017.