Cuộc chiến của Nga vào Ukraine đã “kích hoạt” một cuộc tìm kiếm toàn cầu về nguồn cung cấp dầu khí, đặc biệt là dầu nặng của Venezuela.

Qua đó, Mỹ cũng muốn tìm kiếm các nguồn cung cấp dầu thay thế để bù đắp khoảng trống nếu Mỹ và các đồng minh tẩy chay ngành năng lượng của Nga. Venezuela có thể tăng cường xuất khẩu dầu thô nếu nước này nới lỏng các lệnh trừng phạt.

Một cuộc họp cấp cao trong tháng này tại Caracas giữa các quan chức Mỹ và Venezuela đã mở đầu cho các cuộc thảo luận về các lệnh trừng phạt áp đặt lên PDVSA vào năm 2019, sau đó được cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump củng cố như một phần trong chiến dịch "gây áp lực tối đa" nhằm phế truất Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.

Được biết, các biện pháp trừng phạt của chính quyền Trump vào năm 2020 dẫn đến việc đình chỉ hàng loạt hoạt động xuất khẩu cho đại đa số các tập đoàn năng lượng nước ngoài hợp tác với PDVSA. Các công ty năng lượng như Chevron Corp (Mỹ), Eni SpA (Ý) và Repsol SA (Tây Ban Nha) còn lại hàng tỷ đô la tiền lãi cổ phần và các khoản thanh toán chưa được chi trả thông qua các chuyến hàng dầu của Venezuela do bị đình chỉ.

Chi nhánh hàng hải của tập đoàn PDVSA, PDV Marina, và bộ phận Thương mại và Cung ứng của công ty này gần đây đã gặp gỡ một số công ty tàu chở dầu. Theo nguồn tin, tất cả đều đã “lên dây cót” để nhận dầu hoặc các sản phẩm chế biến của Venezuela.

Theo dữ liệu và nguồn tin của Refinitiv Eikon, hạm đội cũ của tập đoàn PDVSA gồm khoảng 30 tàu chở dầu thuộc sở hữu của công ty này đã buộc phải ở lại các vùng biển của Venezuela do không được đầu tư và thiếu sửa chữa trong hơn một thập kỷ qua.

Do ảnh hưởng của lệnh trừng phạt Mỹ, xuất khẩu dầu thô và xăng dầu của nước này đã giảm xuống dưới 650.000 thùng/ngày (bpd) vào năm ngoái, giảm so với hơn 1,5 triệu thùng/ngày vào năm 2018.

Các biện pháp trừng phạt này ngăn tập đoàn dầu khí PDVSA gia hạn bảo hiểm và phân loại tàu, vốn chứng nhận các con tàu vận chuyển này đủ khả năng đi biển, đã hạn chế khả năng của công ty trong việc sử dụng tàu để xuất khẩu trong những năm gần đây. Buộc doanh nghiệp năng lượng này phải phụ thuộc chủ yếu vào một nhóm tàu chở dầu của bên thứ ba vận chuyển dầu thô tại các cảng của Venezuela.

Việc thuê mỗi tàu vận chuyển theo hợp đồng thuê thời hạn, PDVSA phải trả từ 22.500 đến 35.000 USD mỗi ngày trong thời hạn 12 tháng. Ước tính, những con tàu này sẽ dần được thay thế bằng những chiếc mới sau năm đầu tiên, với khoản thanh toán cho các tàu chở dầu mới khoảng 4 triệu thùng dầu nhiên liệu của Venezuela (300 triệu USD).

Để thuận lợi thuê các tàu vận chuyển dầu, đề xuất che giấu quyền sở hữu của PDVSA đối với các tàu chở dầu mới thông qua một mạng lưới người trung gian, giảm nguy cơ Hoa Kỳ bắt giữ nếu các lệnh trừng phạt vẫn còn hiệu lực.

PDVSA đề nghị tự vận chuyển dầu của mình vào năm 2020, bao thanh toán chi phí trong các hợp đồng cung cấp dầu thô để hỗ trợ những khách hàng không thể thuê tàu do lệnh trừng phạt của Mỹ, nhưng các hợp đồng này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn do khan hiếm tàu của Venezuela.

Trong cùng năm, doanh nghiệp này đã mất ba trong số bốn tàu chở dầu thô rất lớn mua từ Trung Quốc do khó khăn trong thanh toán. PDVSA đã phải cử một phi hành đoàn vào đầu năm để giải cứu người còn lại, vốn đã gặp khó khăn trong nhiều tuần ở châu Á.

Trong khoảng thời gian từ năm 2019 đến năm 2020, Washington đã đưa các chủ sở hữu và nhà khai thác tàu vận chuyển dầu của Venezuela vào danh sách đen, nhưng không có hình phạt hàng hải nào như vậy được áp dụng trong năm trước. Mặc dù vậy, nhiều công ty vận tải biển vẫn tiếp tục tránh các tuyến đường thủy của Venezuela do các lệnh trừng phạt của Mỹ, dẫn đến việc giảm giá đáng kể đối với dầu của quốc gia Nam Mỹ này.

Trong tình hình giao tranh giữa hai “gã khổng lồ” năng lượng toàn cầu Nga – Ukraine chắc chắn sẽ làm thay đổi cục diện của Venezuela trong thị trường xuất khẩu “vàng đen” này. Bởi vì, với hàng loạt các lệnh trừng phạt và các phương án tìm kiếm nguồn dầu dự phòng của Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu sẽ làm thâm hụt lượng dầu, khí, khi đó các quốc gia này sẽ phải nhanh chóng tìm đến các quốc gia xuất khẩu thay thế.

Lê Na (Theo HSNW)