Chiều 12/10, văn phòng Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam đã tổ chức họp báo về một số tín hiệu tích cực của kinh tế Việt Nam trong thời gian qua.

FDI vẫn sẽ là điểm sáng kinh tế Việt Nam

Ông Shimizu Akira, trưởng đại diện JICA Việt Nam đánh giá: Việt Nam vẫn là một trong số ít các quốc gia duy trì được tăng trưởng dương ngay cả trong thời điểm đại dịch bùng phát. Đặc biệt, khi bước vào giai đoạn hậu đại dịch, kinh tế Việt Nam bứt phá rất nhanh.

Nhờ đó, triển vọng tăng trưởng kinh tế khả quan, các doanh nghiệp nước ngoài đang “đánh tiếng” đầu tư vào Việt Nam.

"Trong tình hình hiện tại, tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp nước ngoài vẫn muốn đầu tư vào Việt Nam. Vì vậy, cá nhân tôi nghĩ rằng, bức tranh kinh tế của Việt Nam rất khả quan và Việt Nam sẽ vẫn tăng trưởng thuận lợi", ông Shimizu nói.

Nhận định về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong thời gian tới, ông Shimizu cho rằng, FDI vẫn sẽ là một trong những điểm sáng của nền kinh tế. 

Bời, dòng vốn này đang được đẩy mạnh nhờ lực lượng lao động dồi dào và truyền thống lao động cần cù của người lao động Việt Nam. Sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu và dịch Covid-19 sẽ khiến hoạt động đầu tư vào Việt Nam tăng cao.

Tuy nhiên, Việt Nam sẽ dần mất đi lợi thế về nguồn nhân lực do tình hình già hóa dân số trong 30 năm tới, và mô hình kinh tế thâm dụng lao động giá rẻ hiện tại sẽ gặp nhiều hạn chế.

Bên cạnh đó, năng suất lao động của Việt Nam tương đối thấp so với nhiều quốc gia khác (chỉ bằng 10% năng suất của Singapore, 40% năng suất của Thái Lan, 60% năng suất của Philippines), nguồn nhân lực chất lượng cao và lao động được đào tạo lành nghề còn hạn chế để đáp ứng với cơ hội việc làm tăng cao.

Do vậy, ông Shimizu cho rằng, Việt Nam cần khẩn trương phát triển nguồn nhân lực để đáp ứng nhu cầu lao động tăng cao trong thời gian tới.

Quan chức JICA cũng cho rằng, để giữ vững sự ổn định kinh tế và nhịp độ tăng trưởng tốt trong thời gian tới, Việt Nam cần đảm bảo một xã hội ổn định, nguồn nhân lực có chất lượng tốt và hoàn thiện cơ sở hạ tầng về giao thông và cung cấp điện.

Các khoản vay ODA đang giảm: Tín hiệu mừng?

Về các khoản vay ODA, ông Shimizu Akira cho rằng, trong bốn năm trở lại đây, các khoản vay của Việt Nam từ các tổ chức quốc tế, trong đó có JICA giảm 16-20% so với trước đây.

"Đây là dấu hiệu đáng mừng cho thấy kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng và có ảnh hưởng trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để có thể phát triển bền vững, một quốc gia cần phải đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng", ông Akira đặt vấn đề.

Theo đại diện JICA Việt Nam, Việt Nam hoàn toàn có thể xem các khoản vay ODA như công cụ huy động vốn trong phát triển cơ sở hạ tầng. Một trong các điểm lợi là những khoản vay ODA cho phép hoàn trả trong dài hạn 30 - 40 năm, có lãi suất thấp và cố định.

Một ưu điểm khác, theo ông Akira, Việt Nam có thể tận dụng chuyển giao công nghệ nước ngoài trong các dự án vốn vay ODA phát triển cơ sở hạ tầng. Lý do, trong suốt thời gian triển khai dự án luôn có sự tham gia của các công ty Việt Nam nên Việt Nam có thể học hỏi không chỉ công nghệ mà còn kinh nghiệm trong xây dựng hay quản lý bảo trì.

Cũng theo ông Akira, việc các dự án bị đội chi phí có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc Chính phủ Việt Nam chậm trễ trong việc phê duyệt các thủ tục.

"Việc giải ngân vốn vay được tiến hành dựa theo đề nghị của phía Việt Nam theo từng lần và phụ thuộc vào thủ tục phía Việt Nam. JICA rất mong được hợp tác với các cơ quan hữu quan Việt Nam để giải quyết việc chậm trễ trong giải ngân do sự khác biệt về thủ tục giữa hai nước", đại diện JICA trả lời.