Vừa qua, Báo Đầu tư phối hợp cùng Công ty cổ phần Nghiên cứu Kinh doanh Việt Nam (Viet Research) tổ chức Lễ công bố và vinh danh Top 50 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2023 (VIE50); Top 10 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2023 trong các ngành kinh tế trọng điểm (VIE10). Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) được bình chọn dẫn đầu Top 10 ngân hàng sáng tạo, kinh doanh hiệu quả và xếp thứ 2 trong danh sách VIE50.

Năm 2023 là năm đầu tiên danh sách VIE50 và VIE10 được Báo Đầu tư công bố dựa trên kết quả nghiên cứu của Viet Research. Các doanh nghiệp được tôn vinh là những đơn vị đã ứng dụng những sáng tạo, đổi mới và cách tân trong hoạt động, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, tạo lập vị thế trên thị trường và đóng góp vào sự nghiệp phát triển chung của đất nước.

Kết quả khảo sát nhanh các doanh nghiệp trong sách VIE50 và VIE10 cho thấy có đến 84% doanh nghiệp nhận định đổi mới sáng tạo là chìa khóa quan trọng đối với tăng trưởng trong thời gian tới, trong đó phần lớn các doanh nghiệp tập trung vào đổi mới, cải tiến sản phẩm dịch vụ và quy trình. 70% doanh nghiệp trong khảo sát cũng cho biết dự kiến tăng ngân sách cho đổi mới sáng tạo trong ít nhất 2 năm tới.

Đối với danh sách Top 10 ngân hàng sáng tạo và kinh doanh hiệu quả, Ban Tổ chức cho biết đây là những ngân hàng có hiệu quả kinh doanh ổn định trong thời gian qua, có tiềm năng tăng trưởng tốt trong tương lai và đã phát huy, ứng dụng những thành tựu, đổi mới sáng tạo, cách tân trong hoạt động. Danh sách được lựa chọn dựa trên các nhóm tiêu chí định lượng và định tính gồm: đánh giá hiệu quả kinh doanh và giá trị gia tăng của các ngân hàng do đổi mới, sáng tạo, cách tân; đánh giá văn hóa doanh nghiệp cũng như các chiến lược về đổi mới sáng tạo của ngân hàng.

Một số hoạt động nổi bật mang lại hiệu quả cho các ngân hàng có thể kể đến như phát triển mạnh các dịch vụ ngân hàng trực tuyến, nâng cấp toàn diện các ứng dụng di động cho phép khách hàng thực hiện giao dịch từ xa thuận tiện, triển khai rộng rãi các giải pháp fintech như dịch vụ thanh toán không tiếp xúc và ví điện tử, giúp tăng cường trải nghiệm và tiết kiệm thời gian, triển khai công nghệ blockchain để tăng cường tính bảo mật và độ tin cậy trong các giao dịch.

Kết quả nghiên cứu của chương trình VIE10 với các ngân hàng cho thấy các ngân hàng đang thay đổi quy trình và cách tổ chức công việc tạo quy chuẩn phù hợp, linh hoạt và nhanh chóng trong phục vụ khách hàng. Việc tăng cường đổi mới trong lĩnh vực thanh toán điện tử, phát triển các phương thức thanh toán như thẻ NFC, điện thoại có NFC, QR Code, ví điện tử, gửi tiết kiệm hoặc cho vay và thanh toán hóa đơn tự động qua mobile banking... được khách hàng thế hệ mới sử dụng hiệu quả.

Đồng thời, các ngân hàng cũng sử dụng trí tuệ nhân tạo và nâng cao năng lực phân tích dữ liệu khách hàng, cung cấp giải pháp tài chính hướng đối tượng để xử lý các giao dịch đơn giản, giảm thiểu giấy tờ.

Trong khuôn khổ lễ công bố, các chuyên gia trong nước, quốc tế đã chia sẻ về tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo đối với tiềm năng phát triển và sự định hình thế hệ doanh nghiệp tương lai. Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, ông Andrea Coppola đề cập về tầm quan trọng của tăng trưởng năng suất và đổi mới sáng tạo nhằm hướng tới việc đạt được mục tiêu Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. PGS TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore chia sẻ về các định tố then chốt để giúp các doanh nghiệp Việt Nam tăng tốc phát triển thông qua đổi mới sáng tạo. TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh đề cập đến môi trường đổi mới sáng tạo cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và những khó khăn thách thức cần vượt qua.

Đại diện cho các doanh nghiệp trong danh sách VIE50 và VIE10, ông Lê Hoàng Tùng - Kế toán trưởng Vietcombank đã có bài phát biểu chia sẻ về đổi mới sáng tạo nhìn từ giác độ doanh nghiệp cùng những câu chuyện thực tiễn về sự thích nghi là yếu tố quan trọng có ảnh hưởng sống còn đối với doanh nghiệp.

Chia sẻ về hoạt động đổi mới sáng tạo của Vietcombank, ông Lê Hoàng Tùng cho biết: Lịch sử 60 năm đầy tự hào của Vietcombank ghi đậm dấu ấn của tinh thần tiên phong, đổi mới sáng tạo. Tinh thần ấy đã hình thành nên một trong năm giá trị cốt lõi của Văn hoá Vietcombank là “Sẵn sàng đổi mới”. Ngay từ khi mới thành lập (1963), Vietcombank đã đảm nhận sứ mệnh lịch sử là góp phần tạo nguồn tài chính và chuyển nguồn tài lực ấy chi viện cho chiến trường miền Nam. Bằng sự sáng tạo, tài tình, Vietcombank đã tạo nên những phương thức độc đáo như AM, FM, tạo nên “con đường huyền thoại” - con đường chuyển tiền, góp phần vào chiến thắng vĩ đại của dân tộc năm 1975 thống nhất đất nước.

Sau giải phóng, Vietcombank đã nhanh chóng tiếp quản các ngân hàng cũ, phát triển hệ thống mạng lưới, đảm nhận thành công vai trò của ngân hàng đối ngoại duy nhất, tạo nguồn ngoại tệ, hỗ trợ khách hàng, giúp giảm bớt khó khăn cho nền kinh tế, đặc biệt là trong giai đoạn cấm vận. Bước vào thời kỳ đổi mới, Vietcombank đã tiên phong tái cơ cấu, phát triển hạ tầng công nghệ hiện đại, đi đầu trong việc cung ứng dịch vụ thanh toán online cho khách hàng với hệ thống VCB Money, là ngân hàng đầu tiên giới thiệu sản phẩm dịch vụ thẻ tại thị trường Việt Nam. Vietcombank cũng là NHTM Nhà nước đầu tiên tiên phong cổ phần hoá, lựa chọn thành công đối tác chiến lược.

Trên thị trường, thương hiệu Vietcombank luôn gắn với những thương vụ chưa từng có tiền lệ: bảo lãnh và chuyển đổi ngoại tệ cho giao dịch bán vốn nhà nước tại Sabeco với giá trị lên tới 5 tỷ USD, hợp tác phân phối sản phẩm bancas cho tập đoàn Bảo hiểm FWD, tài trợ vốn cho các siêu dự án trọng điểm quốc gia: Nhiệt điện Quảng Trạch, Sân bay Long Thành…

Trong những năm gần đây, các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, sáng kiến cải tiến, đổi mới sáng tạo tại Vietcombank đã có sự phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực cho sự lớn mạnh của Vietcombank. Nguồn nhân lực, nguồn lực tài chính cho hoạt động ĐMST được ưu tiên đầu tư mạnh mẽ. Hàng loạt các sản phẩm, dịch vụ mới đã được Vietcombank cung ứng cho khách hàng như Digibank, DigiBiz, PCM CashUp… và được thị trường đón nhận rất tích cực. Nhiều dự án chuyển đổi, nâng cao năng lực, đổi mới công nghệ, quản trị… được triển khai và đưa vào vận hành thành công như dự án thay thế Corebanking, chương trình Basel II, hệ thống phân tích lợi nhuận đa chiều MPA, hệ thống Trade Finance mới, CTOM, RTOM, IFRS 9…

Chương trình hành động thực hiện Chiến lược chuyển đổi, mà trọng tâm là chuyển đổi số với mục tiêu đạt top đầu về mức độ trưởng thành về chuyển đổi số trong khu vực vào năm 2025 cũng đã được Vietcombank xây dựng và đang triển khai quyết liệt với sự tư vấn của BCG.

Đổi mới sáng tạo đã thực sự trở thành động lực, mang lại những kết quả đột phá cho hoạt động của Vietcombank, khẳng định vị thế ngân hàng số 1 tại Việt Nam với chất lượng và hiệu quả vượt trội. Sau 60 năm hình thành và phát triển, đến nay Vietcombank đã có hiện diện tại 5 quốc gia, mạng lưới trong nước ~ 650 Chi nhánh và phòng giao dịch, với quy mô tổng tài sản ~ 1,8 triệu tỷ đồng, quy mô lợi nhuận năm 2022 đạt ~ 37.4 ngàn tỷ đồng, đóng góp hàng năm cho NSNN trên 10 ngàn tỷ đồng, tạo công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho gần 23 ngàn lao động; luôn đồng hành hỗ trợ các doanh nghiệp, người dân và thực hiện nhiều nhiệm vụ xã hội khác. Đặc biệt, đến thời điểm cuối tháng 6/2023, quy mô vốn hóa của Vietcombank đã đạt trên 20 tỷ USD, đứng thứ 88 trong danh sách 100 ngân hàng niêm yết lớn nhất toàn cầu theo Reuters.

“Xác định đổi mới sáng tạo là động lực quan trọng để phát triển hiệu quả. Vietcombank đang và sẽ tiếp tục chú trọng cho hoạt động này; bao gồm cả Đổi mới Sáng tạo bền vững (sustaining innovation) và Đổi mới Sáng tạo đột phá (disruptive innovation) với những cách thức tốt nhất. Vietcombank sẽ thực hiện (3) nhóm hành động.

Thứ nhất, vận hành bộ phận chuyên trách Đổi mới Sáng tạo hỗ trợ các đơn vị kinh doanh trong việc phát triển những sản phẩm dịch vụ mới, bằng năng lực chuyên gia về phát triển sản phẩm ứng dụng công nghệ mới; đảm nhiệm vai trò “ngôi nhà” cho những ý tưởng, sáng kiến có tiềm năng; dẫn dắt việc áp dụng những thông lệ tốt nhất về Đổi mới Sáng tạo trong doanh nghiệp. Thứ hai, nâng cao kỹ năng thực hiện Đổi mới Sáng tạo, ví dụ như kỹ năng thử nghiệm với khách hàng. Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động đề xuất và thực hiện sáng kiến trong toàn ngân hàng.

Vietcombank nhận thức rõ rằng Đổi mới Sáng tạo và Chuyển đổi, không chỉ là vấn đề công nghệ, mà là con người và văn hoá. Thách thức mà Vietcombank sẽ phải vượt qua, với quyết tâm và năng lực của mình, là thay đổi cách làm việc, thay đổi văn hoá, để thành công như những tổ chức lớn hàng đầu thế giới. Với tinh thần đổi mới sáng tạo, tiên phong dẫn dắt được trao truyền qua các thế hệ, Vietcombank nhất định sẽ tiếp tục chuyển đổi thành công” - ông Lê Hoàng Tùng nhấn mạnh.