(NB&CL) Nhiều năm gần đây, Ban Thanh thiếu niên VTV6 là một trong những đơn vị của Đài Truyền hình Việt Nam liên tục được xướng tên tại các lễ Trao Giải Báo chí Quốc gia (BCQG). Vậy, bí quyết của VTV6 là gì?

Bám sát đề tài “nóng”

Bám sát những đề tài “nóng” của cuộc sống- đây có lẽ là tiêu chí về nội dung quan trọng đầu tiên của các tác phẩm mà VTV6 chọn để tham dự Giải BCQG. Theo nhà báo Tạ Bích Loan- Trưởng Ban VTV6 thì “nóng” ở đây không những là những đề tài đang được dư luận cực kỳ quan tâm, nóng hổi, gây tranh cãi bàn luận mà còn cần phải là những vấn đề thậm chí mang tính quốc gia, vận mệnh. Cái “nóng” của đề tài đòi hỏi phải tác nghiệp nhanh, kịp thời điểm. Bởi một tác phẩm truyền hình, nhất là thể loại giao lưu, tọa đàm đòi hỏi có thời gian tác nghiệp lâu hơn những thể loại khác (tin tức, phóng sự…) nên để nó ra đời được nhanh, đúng thời điểm lại càng đòi hỏi quá trình thực hiện phải nhanh gấp bội.

Đặc biệt, sau khi chọn được đề tài, định hướng nội dung cũng cần phải rất sắc bén, nắm bắt đúng thời điểm thời sự để định hướng đi cho tác phẩm, làm sao để tác phẩm đó nói đúng được suy nghĩ, tình cảm của dư luận cũng như có tác động cổ vũ xã hội tích cực.

Trưởng Ban VTV6 lấy ví dụ như tác phẩm “Biển đảo của chúng ta”- đoạt Giải A Giải BCQG năm 2013. Vấn đề tranh chấp chủ quyền ở biển Đông từ xưa đến nay chưa bao giờ hết nóng nhưng đặc biệt nóng những năm gần đây. Nếu như năm 2014, Trung Quốc đưa giàn khoan trái phép vào thềm lục địa Việt Nam, thì tháng 6 năm 2013, Ban Thanh Thiếu niên- được sự đồng ý của Lãnh đạo Đài THVN đã nắm bắt sớm sức nóng của vấn đề, lần đầu tiên thực hiện một chương trình giao lưu THTT từ đảo Trường Sa về đất liền mang tên “Biển đảo của chúng ta”.

Thâm nhập sâu vào thực tế

Tiếp đến, theo nhà báo Tạ Bích Loan, yếu tố quan trọng nữa là cách thức tiến hành và hình thức tác phẩm. Bởi tác phẩm truyền hình lớn thường có rất nhiều người như biên tập viên, đạo diễn, phóng viên… tham dự, vì vậy cần sự cố gắng và nỗ lực của cả tập thể. Việc trao đổi nội dung thường xuyên, cập nhật những thay đổi, định hướng nội dung cho từng sự kiện, cách thức thể hiện để chương trình không đi lệch so với tổng thể. Cùng với đó, đội ngũ biên tập viên đầu não cần luôn giữ làm sao để tác phẩm luôn đi đúng hướng. Muốn vậy thì cần chọn ra những người giỏi nhất trong việc tìm kiếm thông tin, khai thác các câu chuyện, nhân vật. Vì một tác phẩm có đề tài và nội dung hay cần phải có gốc rễ là những câu chuyện và cốt lõi của những câu chuyện là chi tiết, nếu làm được điều này yếu tố thành công đến phân nửa. “Mà để có câu chuyện và chi tiết hay, quá trình tìm tòi đòi hỏi phóng viên, biên tập viên phải thâm nhập sâu vào thực tế, gặp gỡ các nhân vật, tìm kiếm sâu tài liệu, phân tích, tìm hiểu, tiếp xúc để “moi” được những chi tiết, câu chuyện đi vào lòng người nhất. Phải luôn tâm niệm những chi tiết, câu chuyện hay luôn tồn tại dù đề tài có cũ, miễn là chúng ta cố công tìm tòi và phát hiện. Cầu truyền hình “Hoài bão Hồ Chí Minh”- tác phẩm đoạt Giải B Giải BCQG năm 2015 là một trong những ví dụ”, Trưởng Ban VTV6 Tạ Bích Loan chia sẻ.

Tìm tòi về hình thức thể hiện

Bên cạnh đó, cũng theo kinh nghiệm của VTV6, mỗi một tác phẩm giao lưu, tọa đàm, bình luận cần là một sự tìm tòi mới về hình thức thể hiện. Điều này không hề đơn giản với những thể loại thường bị có những suy nghĩ “đóng khung”. Vì thế, VTV6 xác định, một trong những điều mấu chốt là không đóng khung thể loại, đa dạng hóa hình thức thể hiện, đặc biệt là đa dạng hóa những thể hiện của những đoạn thành phần cấu thành nên tác phẩm, những phóng sự, ca khúc…

Ngoài ra, một yếu tố vô cùng quan trọng để VTV6 có được sự thành công là mỗi tác phẩm cần chú trọng khâu liên kết với các cơ quan, đơn vị liên quan để cùng hợp tác thực hiện chương trình. Cần phải coi mỗi tác phẩm như một dự án xã hội mà càng có nhiều sự ủng hộ, giúp đỡ của các cơ quan liên quan thì chương trình càng có nhiều cơ hội thành công.

“Điều rút ra cốt lõi nhất có lẽ chính là cái Tâm và cái Tài của mỗi người làm báo hình ở VTV nói chung và VTV6 nói riêng. Cái Tâm thể hiện ở sự tâm huyết với những vấn đề của xã hội, của đất nước, muốn thông qua tác phẩm truyền hình để góp phần lay động hàng triệu con tim, hướng tới hành động. Còn cái Tài thể hiện ở sự nỗ lực để mỗi tác phẩm không phải là một sự lặp lại, thể hiện ở sự không hài lòng với chính mình và thể hiện ở việc mỗi cá nhân thành viên trong ê kíp luôn mong muốn mang đến những gì tốt đẹp nhất cho khán giả”- Trưởng Ban VTV6 trải lòng.

Ngọc Lành