Bộ VH-TT-DL chỉ đạo xác minh thông tin

Cụ thể, chiều 12/4/2023, Cục trưởng Cục Di sản văn hoá (Bộ VH-TT-DL) Lê Thị Thu Hiền ký Công văn số 309/DSVH-DT gửi Sở VH-TT-DL, Sở VHTT các tỉnh, thành phố Phú Thọ, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Dương đề nghị phối hợp, khẩn trương xác minh tính xác thực của các sắc phong hiện đang rao bán trên có nguồn gốc tại các di tích, bảo tàng và các địa điểm liên quan ở địa phương.

Công văn nêu, trên website của Công ty đấu giá “Thượng Hải Dương Minh phách mại hữu hạn” có đăng tải thông tin vào 9 giờ 30 ngày 22/4/2023, tại khách sạn Majesty Plaza Thượng Hải sẽ diễn ra phiên đấu giá với tên gọi “Giấy cũ phồn hoa – Lịch sử văn hiến và bằng sắc trăm năm” (ký hiệu phiên đấu giá S23041), hiện vật đấu giá là 672 món đồ bằng giấy, trong đó có đạo sắc có khả năng là hiện vật gốc, nguồn gốc của Việt Nam (có số thứ tự từ 2243 đến 2254, bao gồm sắc phong đã có tại xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ).

Về việc này, Cục Di sản văn hóa đề nghị các Sở VH-TT-DL, Sở VH-TT các tỉnh, thành phố Phú Thọ, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Dương phối hợp, khẩn trương xác minh tính xác thực của các sắc phong hiện đang rao bán trên có nguồn gốc tại các di tích, bảo tàng và các địa điểm liên quan ở địa phương.

Thu thập và cung cấp các thông tin pháp lý về sắc phong (bao gồm hình ảnh, kích thước, chất liệu,… và các văn bản pháp lý có liên quan), việc mất cắp sắc phong (đơn trình báo mất cắp, hình ảnh, biên bản và các hồ sơ liên quan đến vụ việc mất cắp sắc phong này), báo cáo UBND tỉnh và Bộ VH-TT-DL để phối hợp, làm việc với các cơ quan, tổ chức liên quan về giải pháp hồi hương cổ vật về di tích gốc, bảo tàng và các địa điểm liên quan theo nội dung Công ước UNESCO 1970 về các biện pháp ngăn cấm xuất nhập khẩu và chuyển giao trái phép quyền sở hữu tài sản văn hoá mà Việt Nam tham gia.

Cục Di sản văn hoá đề nghị các Sở phối hợp chặt chẽ với Cục Di sản văn hóa trong quá trình xác minh tính xác thực của các sắc phong; xây dựng hồ sơ chứng minh nguồn gốc sắc phong từ các di tích, bảo tàng và các địa điểm liên quan ở địa phương. Đồng thời, đề nghị các Sở triển khai thực hiện và báo cáo đầy đủ gửi Cục Di sản văn hóa trước ngày 17/4/2023 để có cơ sở triển khai các bước tiếp theo theo quy định.

Chia sẻ về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Hoàng Đạo Cương cho biết Bộ này đã nắm được thông tin và đang giao cho cơ quan chuyên môn tìm hiểu sự việc để đưa ra phương án phù hợp với quy định của pháp luật, cũng như chỉ đạo Cục Di sản Văn hóa gửi công văn cho 8 địa phương để xác minh thông tin.

Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương cho biết thêm, Bộ VH-TT-DL sẽ có văn bản gửi Bộ Ngoại giao đề nghị Lãnh sự ở Thượng Hải (Trung Quốc) xác minh thêm thông tin, từ đó có các giải pháp tiếp theo.

Cũng liên quan đến vụ việc này, ngày 12/4, ông Nguyễn Hồng Minh, Chủ tịch UBND xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ cho biết xã Dị Nậu có văn bản gửi UBND huyện Tam Nông, Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Tam Nông báo cáo về việc sắc phong của di tích lịch sử Quốc gia Đền Quốc tế bị rao bán công khai trên mạng ở Trung Quốc.

Văn bản của xã Dị Nậu bày tỏ mong muốn các cơ quan chức năng khẩn trương vào cuộc xác minh, điều tra giúp xã Dị Nậu sớm nhận tìm ra, nhận lại được số sắc phong đã bị mất.

Sắc phong bị đánh cắp

Trước đó, thông tin báo chí nêu, anh Trần Ngọc Đông, một thành viên tích cực của cộng đồng bảo vệ di sản Việt đã cung cấp thông tin trên nhóm Facebook "Làng Việt xưa và nay" về số phận của những sắc phong đền Quốc tế xã Dị Nậu, huyện Tam Nông (tỉnh Phú Thọ). Theo đó, một trang đấu giá có địa chỉ tại Thượng Hải, Trung Quốc đăng một số cổ vật thuộc nhóm Phiên Thuộc Văn Hiến, bao gồm các sắc phong của làng Dị Nậu với giá đề nghị khởi điểm từ 2.800 đến 3.500 nhân dân tệ (từ 9,5 triệu đến khoảng 12 triệu đồng). Phiên đấu giá diễn ra vào ngày 22/4/2023.

Tác giả bài viết bày tỏ sự đau xót khi sắc phong của Đền Quốc tế (xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) bị đánh cắp năm 2021 và nhiều sắc phong của các làng xã Việt Nam được rao bán công khai trên mạng ở Trung Quốc. Sản phẩm được bán với hình thức đấu giá vào ngày 22-4-2023, với giá khởi điểm từ 2.800-3.500 Nhân dân tệ (tương đương 10-12 triệu đồng). Những thông tin trên thu hút sự quan tâm theo dõi của cán bộ, nhân dân trong địa phương.

Đền Quốc tế, còn gọi là Đền Thượng nằm trên đỉnh gò Trạm Lĩnh, được công nhận là "Di tích lịch sử văn hóa" cấp Quốc gia từ năm 1992. Đền còn lưu giữ nhiều di vật phong phú và quý hiếm như: Ngai thờ, án gian, kiệu bát cống, kinh sách, sắc phong… phản ánh nghệ thuật điêu khắc gỗ cổ tinh xảo từ thời Lê.

Đáng chú ý là kiệu bát cống với kỹ thuật đục bong, chạm nổi, chạm thủng điêu luyện, đường nét tinh tế, được sơn son, thếp vàng.

Ngoài ra, còn có các sắc phong của các triều đại cho các đức Thánh Thần, trong đó sắc phong cổ nhất còn giữ được là sắc phong của vua Lê Chân Tông (hiệu Phúc Thái) đã tấn phong cho ngài Cao Sơn "Linh ứng đại vương" vào ngày 17-7 năm Ất Dậu (1645).

Tháng 5/2021, Đền Quốc tế đã bị kẻ trộm đột nhập và dùng xà beng phá két sắt, sau đó lấy đi 40 sắc phong và nhiều sách cổ. Đây đều là những cổ vật có giá trị về mặt văn hóa, lịch sử.