Mới đây, UBND TP Hà Nội đã ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch chung tỷ lệ 1/10.000 không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm - TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó có quy hoạch đối với bãi đỗ xe công cộng ngầm.

Trước thông tin trên các chuyên gia cho rằng, chủ trương xây dựng các bãi đỗ xe ngầm kết hợp tạo cảnh quan đô thị là hướng đi đúng đắn nhằm giải quyết nhu cầu giao thông tĩnh đang ngày càng bức thiết.

Tuy nhiên, Hà Nội phải có cơ chế ưu tiên cho doanh nghiệp đầu tư, có quy hoạch chỉnh chu, hợp lý và khoa học, siết chặt lại kỷ cương trật tự xây dựng đô thị, tập trung vào việc kiến thiết các không gian công cộng cho người dân.

Quy hoạch từ lâu... chưa được triển khai thực hiện!

Theo một cán bộ đô thị tại quận Hoàng Mai (Hà Nội), chỉ tính riêng tại phường Hoàng Liệt (một trong những phường đông dân bậc nhất Thủ đô), hầu như các quy hoạch triển khai bãi xe ngầm, bãi xe thông minh đã có từ lâu nhưng chưa được triển khai thực hiện.

Trên địa bàn phường Hoàng Liệt có 85 tòa nhà chung cư cao tầng, thế nhưng cũng chỉ có 3 tòa nhà có tầng hầm để xe ô tô, còn lại là để xe máy. Vì không có đủ các bãi đỗ xe, việc để xe của người dân ở các khu đô thị gặp nhiều khó khăn, hầu hết phải dừng, đỗ dưới lòng đường hoặc trên vỉa hè.

Cũng theo vị cán bộ này, việc triển khai các bãi xe ngầm, bãi xe thông minh lúc này là rất cần thiết, vì hiện nay kết cấu giao thông tĩnh đang bị băm nát do quy hoạch trước đây. Nếu không sớm triển khai, không quy hoạch bãi xe ngầm để đảm bảo nhu cầu trông giữ phương tiện cho người dân thì vấn đề an toàn giao thông, an ninh trật tự rất phức tạp.

Ngoài ra, các đối tượng trục lợi, ổ nhóm xã hội tự đứng ra trông xe, tự thu phí không có ai quản lý, là một điều rất vất vả cho chính quyền địa phương.

Doanh nghiệp "loay hoay" duy trì hoạt động!

Là một trong những đơn vị đầu tiên triển khai bãi đỗ xe ngầm kết hợp tạo cảnh quan đô thị trên địa bàn TP Hà Nội. Tuy nhiên sau ít năm đi vào hoạt động, chủ đầu tư dự án Công viên - bãi đỗ xe ngầm Mễ Trì Hạ, quận Nam Từ Liêm gặp không ít khó khăn, khiến nhà đầu tư, phải "tìm đường" cải thiện nguồn thu duy trì hoạt động.

Do tình hình doanh thu từ hoạt động trông giữ xe không đảm bảo, nên đơn vị quản lý, vận hành Công viên - bãi đỗ xe ngầm Mễ Trì Hạ là Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng đô thị Minh An đã chủ trương cho thuê một phần mặt bằng kinh doanh, kho vận, văn phòng và các loại hình dịch khác tại bãi xe ngầm.

"Hoạt động bãi đỗ xe ngầm không hoàn toàn chỉ mỗi trông giữ xe ô tô,...đơn vị không có đủ doanh thu để duy trì hoạt động bình thường nếu thuần là trông xe, nguyên nhân một phần là do người dân tự ý đỗ xe dưới lòng đường, vỉa hè, hay trong các bãi xe trái phép rất nhiều xung quanh", đại diện Công ty Minh An cho biết.

Cũng theo vị đại diện công ty, nếu như người dân có ý thức tốt hơn, các cơ quan chức năng kiểm tra, xử phạt nghiêm hoạt động trông giữ trái phép xung quanh bãi xe ngầm, thì không một bên nào phải xin chủ trương điều chỉnh hình thức hoạt động để đảm bảo duy trì.

"Doanh nghiệp cũng đã có những đề xuất phản ánh lên sở ban nghành về vấn đề này, tuy nhiên do tình trạng chung nên chưa xử lý được triệt để", đại diện Công ty Minh An chia sẻ.

Phải có quy hoạch chỉnh chu, hợp lý và khoa học

Nói về việc xây dựng các bãi đỗ xe ngầm trên địa bàn Hà Nội, TS Nguyễn Xuân Thủy - Chuyên gia nghiên cứu giao thông cho rằng, chủ trương Hà Nội phát triển giao thông tĩnh trong đó có các bến xe, các bãi đỗ xe cho các loại phương tiện đã có từ nhiều năm nay, và Hà Nội cũng đã định dành ra phần diện tích rất lớn để làm các bãi đỗ xe, trong đó có bãi đỗ xe bình thường, bãi đỗ xe ngầm và bãi đỗ xe trên cao.

"Chủ trương đã có như vậy, tuy nhiên những năm qua, nhiều vị trí quy hoạch đã biến thành những tòa nhà cao tầng. Nhiều mảnh "đất vàng" đáng lý làm bãi đỗ xe thì giờ biến thành nhà cao tầng và chưa ai phải chịu trách nhiệm về việc này", TS Nguyễn Xuân Thủy nói.

Cũng theo TS Nguyễn Xuân Thủy, để hiện thực và thực hiện được việc xây dựng các bãi đỗ xe ngầm, Hà Nội cần phải có quy hoạch chỉnh chu, hợp lý và khoa học. Ngoài các hạ tầng, kiến trúc thì phải nghĩ đến điểm đỗ xe, coi giao thông tĩnh quan trọng gần như giao thông động, phải dành lượng diện tích nhất định để xây dựng bãi đỗ xe.

Tiếp theo là phải có chính sách, đối với các doanh nghiệp, nhà thầu làm bãi đỗ xe phải ưu tiên như giảm thuế đất , giảm lãi suất ngân hàng, tạo điều kiện cấp giấy phép sớm,...

Lấy ví dụ về dự án bãi đỗ xe ngầm tại công viên Cầu Giấy, TS Nguyễn Xuân Thủy cho rằng, quy hoạch không rõ ràng, không dứt khoát, quyền lợi không minh bạch... dẫn đến người dân không đồng tình cho thực hiện...Khi đã quy hoạch phải tạo thuận lợi cuộc sống người dân, chứ không để doanh nghiệp muốn làm gì thì làm, xây dựng bãi xe ngầm không có gì khó khăn chỉ cần có ý thức, trách nhiệm, thực hiện đúng chính sách của Đảng và Nhà nước.

"Hiện các thành phố lớn do không làm đúng như vậy cho nên nhiều bãi xe ngầm đáng lý làm được nhưng không làm được", vị chuyên gia nói.

Ngoài ra, theo TS Nguyễn Xuân Thủy,  bất cập ở chỗ doanh nghiệp đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để làm bãi xe ngầm nhưng giải pháp để thu hút khai thác không được đảm bảo.

"Phần lớn lòng đường, vỉa hè thành nơi để ô tô, vì vậy phải có giải pháp cơ chế để buộc người dân phải đưa ô tô vào bãi gửi đúng quy định, các giải pháp phải đồng bộ, khoa học thì mới giải quyết được vấn đề này.

Đồng thời, tạo ra mạng lưới bãi xe rộng khắp trên địa bàn thành phố, phải có chính sách cơ chế thì giao thông tĩnh mới tạo được thu hút cho người dân tránh tình trạng để ô tô tràn lan như hiện nay" - TS Nguyễn Xuân Thủy cho biết.