Tại tọa đàm "Giải pháp nào để xóa xe dù, bến cóc" diễn ra sáng 23/11 do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, chỉ rõ những nguyên nhân căn bản dẫn đến tình trạng xe dù, bến cóc có "đất" sống trong thời gian dài, TS. Lưu Bình Nhưỡng - Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc UBTVQH, Đại biểu Quốc hội khóa XIV cho rằng, có tình trạng xe dù, bến cóc sở dĩ là do 'hội chứng lợi ích'.

Theo TS. Lưu Bình Nhưỡng, những người phá vùng, phá tuyến, phá thể chế, phá rào cản, phá quy định và sẵn sàng hoạt động trên cơ sở tự thân, tự ý của mình đương nhiên làm ảnh hưởng đến toàn bộ xã hội chứ không chỉ ảnh hưởng đến giao thông.

"Tôi cho rằng tất cả các vấn đề liên quan đến ách tắc, tai nạn hoặc vấn đề bất bình đẳng, hay vấn đề giảm sản lượng… đều gói gọn chung trong cái gọi là là "ý thức tuân thủ pháp luật thấp" và liên quan đến cả ý thức trách nhiệm của bản thân nhà xe, hành khách, ý thức của tài xế, rồi cả cơ chế phân chia lợi ích trong phạm vi nội bộ của công ty và doanh nghiệp vận tải", ông Nhưỡng nêu rõ.

Cũng theo ông Lưu Bình Nhưỡng, có cả những vấn đề liên quan đến các biện pháp mang tính chất ngoại biên là những người giữ gìn pháp luật. "Ví dụ, cơ quan quản lý về mặt giao thông, kể cả lực lượng cảnh sát giao thông, rồi cả cơ quan quản lý địa bàn, địa phương, người dân. Cho nên họ có đất sống. Rõ ràng, có yếu tố bên trong và bên ngoài", ông Nhưỡng nói.

Trao đổi thêm về vấn đề này, TS. Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia bày tỏ đồng tình với ý kiến của ông Lưu Bình Nhưỡng.

Theo TS. Khuất Việt Hùng, thứ nhất, phải thừa nhận là việc tổ chức và bố trí những bến xe tương đối khó, tương đối xa khu vực mà người dân đang sinh sống. Đó là một bất cập.

Thứ hai là rất nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh không quan tâm bố trí các điểm đón, trả khách. "Nghị định 86, mới đây là Nghị định 10, thiếu quy định là các địa phương phải quy hoạch và tổ chức những điểm đón, trả khách thuận tiện cho phục vụ những xe khách cố định, dẫn đến sự kém hấp dẫn của vận tải", ông Hùng nêu.

Ông Khuất Việt Hùng cho rằng, xưa nay cứ đổ lỗi cho lái xe, doanh nghiệp. Tất nhiên doanh nghiệp là nhưng người kinh doanh, họ cầu lợi nên có nhu cầu đó. Chỉ có điều quy định pháp luật và thực thi pháp luật như thế nào cho hiệu quả.

Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cũng cho biết, hiện nay đang khai thác tốt dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình thì sẽ biết xe nào đăng ký vào bến, vào tuyến hay không; còn lại những xe khác: Đầu tiên là xe dù và là những xe kinh doanh vận tải mà chạy ở đâu? đón ở đâu? trong chừng mực nào đó xác định được.

Đồng thời, đối với các lực lượng chức năng, ông Khuất Việt Hùng nêu thực tế ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là điển hình, còn hầu hết các địa phương nếu làm kỹ, cũng sẽ nắm được. "Ở đây có những nguyên nhân như vậy. Còn tất nhiên cuối cùng vẫn luôn là ý thức của người kinh doanh. Nhưng vấn đề đầu tiên là chúng ta phải làm tốt việc bảo vệ pháp luật và thực thi pháp luật. Tôi nghĩ đấy là vấn đề chúng ta cần phải giải quyết", ông Hùng nói.