Vài năm qua, nhiều trường đại học đã áp dụng phong phú các hình thức xét tuyển đại học, không còn phụ thuộc quá nhiều vào điểm thi tốt nghiệp THPT.

Xu hướng này càng ngày được nhiều trường đại học áp dụng. Theo đó, nhiều trường giảm chỉ tiêu tuyển sinh dựa vào kết quả điểm thi tốt nghiệp. Thậm chí, nhiều ngành hot đã nói không với tuyển sinh dựa vào kết quả điểm thi tốt nghiệp THPT.

Đơn cử như Đại học Bách Khoa Hà Nội, năm 2023, trường tiếp tục giữ ổn định ba phương thức tuyển sinh gồm xét tuyển tài năng, xét điểm kỳ thi đánh giá tư duy và xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Kỳ thi đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ tổ chức 3 đợt, vào tháng 5, 6 và 7/2023, tăng 2 đợt so với năm 2022. Năm 2022, trường dành 10 - 20% trong gần 8.000 chỉ tiêu để xét tuyển tài năng, 50 - 60% cho kết quả thi đánh giá tư duy, còn lại dựa vào kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Trong đó, nhiều ngành của Trường  Đại học Bách khoa Hà Nội đã không xét tuyển kết quả thi tốt nghiệp THPT mà chỉ xét tuyển hai phương thức còn lại.

Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP HCM dự kiến sử dụng 4 phương thức xét tuyển: học bạ THPT; dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2023; dựa trên kết quả thi Đánh giá năng lực do Đại học Quốc gia TP HCM tổ chức năm 2023; xét tuyển thẳng theo Quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT.

Trường tăng chỉ tiêu xét tuyển bằng đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP HCM lên 20 - 30%; xét tuyển thẳng theo đề án tuyển sinh của trường sẽ tăng lên 10 - 15%; xét tuyển bằng học bạ THPT 30 - 35%, kèm theo xét tuyển học lực của thí sinh; còn lại xét kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Không chỉ Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, mà Đại học Quốc gia Hà Nội những năm qua thay vì tuyển sinh dựa vào kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT thì trường này đã áp dụng phong phú các hình thức tuyển sinh.

Trong đó, xu hướng tăng các chỉ tiêu xét tuyển các thí sinh có kết quả thi đánh giá năng lực do Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức.

Xét tuyển dựa trên ưu tiên các chứng chỉ quốc tế (SAT, A-Level, ACT, IELTS hoặc chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế tương đương) hoặc xét hồ sơ năng lực (kết quả học tập bậc THPT, phỏng vấn, điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2022 hoặc thí sinh có bằng tú tài quốc tế) đối với một số đơn vị đào tạo đặc thù có hợp tác quốc tế và/hoặc chương trình dạy bằng tiếng Anh.

Việc sử dụng phong phú nhiều hình thức tuyển sinh nhằm đa dạng hóa đầu vào để tuyển sinh thí sinh phù hợp với chương trình và mục tiêu đào tạo đang là xu thế không chỉ ở những trường, ngành top đầu mà nhiều trường năm top giữa cũng đang chuyển dịch theo xu ướng này.

Đơn cử, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP HCM đang dự kiến xét tuyển trực tuyến đối với 2 phương thức xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển thẳng và xét tuyển học bạ THPT.

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến năm 2023 không sử dụng phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT để xét tuyển. Kết quả của kỳ thi này sẽ được sử dụng kết hợp với các tiêu chuẩn khác để tuyển sinh như kết hợp với chứng chỉ ngoại ngữ…

Một điểm mới trong kỳ tuyển sinh đại học năm 2023 đó là Bộ GD&ĐT sẽ hạn chế điểm cộng ưu tiên tránh trường hợp điểm chuẩn gần tuyệt đối.

Theo đó, từ năm 2023, Bộ GD&ĐT sẽ áp dụng quy định mức điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng đối với thí sinh đạt tổng điểm từ 22,5 điểm trở lên (trên tổng điểm 30 tối đa của mỗi tổ hợp 3 môn), sau đó sẽ giảm tuyến tính (tới 30 điểm thì mức điểm ưu tiên bằng 0).

Sự không hợp lý của chính sách ưu tiên được biểu hiện cụ thể trong những năm qua khi đề thi không còn phân hóa cao để đảm bảo nhu cầu tuyển sinh đối với những trường, những ngành đòi hỏi tỉ lệ chọi rất cao.

Điểm trúng tuyển bằng tổ hợp C00 vào một số ngành “hot” của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2021 lên đến 30/30; năm nay điểm chuẩn các ngành này là 29,9 - 29,95/30.

Tương tự, hai năm trở lại đây, Trường Đại học Hồng Đức (Thanh Hóa) ở một số ngành chất lượng cao đều có mức điểm chuẩn “chạm trần”. Trong khi đó, theo danh sách thí sinh trúng tuyển vào trường, không có em nào đạt 3 điểm 10, nhưng do có cả các điểm cộng ưu tiên nên điểm chuẩn trúng tuyển lên tới 39,92/40 điểm.