Hiện nay, tình trạng thiếu giáo viên trở thành thách thức đối với sự nghiệp giáo dục. Tại một số địa phương, vì thiếu giáo viên, thiếu nguồn tuyển nên học sinh phải học ngoại ngữ trực tuyến kéo dài. Thậm chí, nhiều môn như âm nhạc, hội họa càng thiếu.

Thống kê cho thấy, cả nước thiếu gần 118 nghìn giáo viên. Một trong những vấn đề gây thiếu giáo viên trầm trọng có xuất phát từ việc tinh giản biên chế. Vì thế, nhiều ý kiến mong muốn không áp dụng tinh giản biên chế đối với giáo dục.

Mới đây, cử tri tỉnh Hà Nam nêu kiến nghị, hiện nay, trẻ trong độ tuổi đến trường tăng, để đảm bảo tiêu chuẩn sĩ số học sinh trong một lớp, các trường phải bổ sung tăng số lớp học, tăng số giáo viên cho mỗi lớp.

Cử tri đề nghị xem xét không đưa giáo viên thuộc diện tinh giản biên chế của ngành giáo dục đồng thời tăng chỉ tiêu biên chế giáo viên giao cho các địa phương để đảm bảo nhu cầu dạy và học thực tế tại các địa phương.

Đây không chỉ là ý kiến riêng của tỉnh Hà Nam mà trước đó cử tri nhiều tỉnh đã phản ánh về tình trạng này. Trả lời nội dung này, Bộ Nội vụ cho biết, tinh giản biên chế gắn với sắp xếp lại tổ chức bộ máy, cơ cấu lại và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là chủ trương lớn của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, yêu cầu tất cả các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị phải thực hiện, bảo đảm đến hết năm 2026 giảm ít nhất 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước (không phải giảm tổng số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập) so với năm 2021 theo Kết luận số 28-KL/TW1 và Kết luận số 40-KL/TW2 của Bộ Chính trị.

Riêng đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo, để bảo đảm thực hiện mục tiêu tinh giản biên chế nêu trên, đồng thời bảo đảm nguyên tắc “có học sinh thì phải có giáo viên đứng lớp”, cần thay đổi phương thức cấp phát ngân sách theo số lượng biên chế sang đặt hàng theo quy mô học sinh phù hợp với từng bậc học, từng vùng, miền, trên cơ sở đó đẩy mạnh cơ chế tự chủ, nâng cao mức độ tự chủ về tài chính đối với đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập.

Điều này tạo điều kiện cơ cấu lại số lượng người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập theo hướng giảm số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách nhà nước, tăng số người làm việc hưởng lương từ nguồn thu sự nghiệp tương ứng với mức độ tự chủ về tài chính theo yêu cầu của Nghị quyết số 75/2022/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, bảo đảm đủ số lượng giáo viên đứng lớp để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao;

Kết luận số 28-KL/TW của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; Kết luận số 40-KL/TW của Bộ Chính trị về nâng cao hiệu quả công tác quản lý biên chế của hệ thống chính trị giai đoạn 2022 – 2026.

Cũng theo Bộ Nội vụ, để giải quyết trước mắt tình trạng thiếu giáo viên ở các cấp học của nhiều địa phương trong năm học 2023 - 2024, Bộ Nội vụ đang phối hợp với Bộ GD&ĐT rà soát, tổng hợp về nhu cầu biên chế giáo viên của các địa phương (trong đó có tỉnh Hà Nam), từ đó xác định các nguyên tắc, tiêu chí làm cơ sở đề xuất bổ sung biên chế giáo viên, báo cáo Ban cán sự đảng Chính phủ để có ý kiến với Ban Tổ chức Trung ương phân bổ biên chế giáo viên cho các địa phương trong tổng số biên chế giáo viên còn lại dự kiến bổ sung giai đoạn 2022 - 2026.

Trường hợp số biên chế giáo viên được giao (bao gồm số hưởng lương từ ngân sách nhà nước và hưởng lương từ nguồn thu sự nghiệp) trong các trường mầm non, phổ thông công lập chưa đủ theo định mức quy định, căn cứ Nghị định số 111/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hợp đồng đối với một số loại công việc trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, đề nghị cử tri có ý kiến với UBND cấp tỉnh xác định số biên chế giáo viên còn thiếu so với định mức do Bộ GD&ĐT ban hành, theo đó trình HĐND cùng cấp quyết định số lượng giáo viên ký kết hợp đồng lao động không quá 70% số biên chế giáo viên còn thiếu nêu trên.