Xuất khẩu của Trung Quốc tăng nhanh hơn nhiều so với dự kiến trong tháng 6 khi các biện pháp cách ly được nới lỏng và tiêm chủng tăng khiến các đợt bùng phát COVID-19 trên toàn thế giới bị đẩy lùi.

Nhưng một quan chức hải quan cảnh báo hôm thứ 3 rằng tăng trưởng thương mại tổng thể ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này có thể chậm lại trong nửa cuối năm 2021, điều này cũng một phần phản ánh những bất ổn của đại dịch COVID-19 khi biến thể virus Delta tàn phá một số quốc gia.

Hôm thứ 3, dữ liệu hải quan cũng cho thấy nhập khẩu tại Trung Quốc nói chung cũng tăng nhanh, mặc dù tốc độ tăng đã giảm bớt từ tháng 5, với giá trị được thúc đẩy bởi giá nguyên liệu thô cao.

Nhờ những nỗ lực của Bắc Kinh trong việc ngăn chặn phần lớn đại dịch sớm hơn các đối tác thương mại, nhà xuất khẩu lớn nhất thế giới này đã kiểm soát được sự phục hồi kinh tế vững chắc từ sự suy thoái do COVID-19 gây ra trong vài tháng đầu năm 2020.

Xuất khẩu tính theo đồng USD đã tăng 32,2% trong tháng 6 so với một năm trước đó, so với mức tăng 27,9% trong tháng 5. Các nhà phân tích do Reuters trước đó đã dự báo mức tăng là 23,1%.

Louis Kuijs, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á tại Oxford Economics, cho biết: “Xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng bất ngờ trong tháng 6, làm giảm bớt tác động của việc đóng cửa cảng Thâm Quyến tạm thời và các tắc nghẽn chuỗi cung ứng khác”.

Hoạt động thương mại của Trung Quốc đã gặp một số áp lực trong những tháng gần đây, chủ yếu là do sự thiếu hụt chất bán dẫn toàn cầu, tắc nghẽn hậu cần, nguyên liệu thô và chi phí vận chuyển hàng hóa cao hơn.

Đồng thời, việc nới lỏng các biện pháp phòng chống COVID toàn cầu và các đợt tiêm chủng dường như đã củng cố một sự gia tăng mạnh mẽ về nhu cầu trên toàn thế giới đối với hàng hóa Trung Quốc.

Ví dụ như Đức, quốc gia đầu tiên cho thấy tiến độ chậm chạp trong việc tiêm chủng, cho biết trong tháng này họ đã bắt kịp Mỹ về tỷ lệ dân số đã tiêm một mũi vắc xin COVID-19. Gần một nửa số người Mỹ hiện đã được tiêm phòng đầy đủ, trong khi ở những nơi khác ở châu Âu, tỷ lệ này cũng đã tăng lên trong thời gian gần đây.

Dữ liệu cũng cho thấy nhập khẩu của Trung Quốc tăng 36,7% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh bại mức dự báo 30,0% nhưng chậm lại so với mức tăng 51,1% trong tháng 5 - đây là mức tăng trưởng cao nhất trong một thập kỷ qua của Trung Quốc.

Nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc trong nửa đầu năm giảm 3% trong đợt giảm đầu tiên trong giai đoạn kể từ năm 2013, do thiếu hạn ngạch nhập khẩu và giá toàn cầu tăng đã hạn chế sức mua, nhưng nhập khẩu đậu nành, khí đốt tự nhiên và quặng sắt của Trung Quốc lại tăng.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc cũng tăng lên mức cao gần một tuần so với đồng USD. Hôm thứ 6 vừa qua, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho biết họ sẽ cắt giảm lượng tiền mặt mà các ngân hàng phải dự trữ để hỗ trợ nền kinh tế, đặc biệt là khi các công ty nhỏ hơn không đủ vốn để bù đắp chi phí nguyên vật liệu tăng.

Người phát ngôn cơ quan hải quan Trung Quốc Li Kuiwen cho biết rủi ro lạm phát nhập khẩu có thể kiểm soát được, nhưng ông cảnh báo rằng thương mại tổng thể của nước này vẫn đối mặt với những bất ổn do đại dịch toàn cầu.

Li, phát biểu tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh trước đó cùng ngày, cho biết tăng trưởng thương mại có thể chậm lại trong nửa cuối năm 2021, chủ yếu phản ánh tác động thống kê của tốc độ tăng trưởng cao.

Ông nói: “Nhưng nhìn chung, chúng tôi cho rằng hoạt động ngoại thương của Trung Quốc trong nửa cuối năm vẫn có hy vọng đạt được mức tăng trưởng tương đối nhanh.”

Trung Quốc đã công bố thặng dư thương mại 51,53 tỷ USD trong tháng trước, so với dự báo của cuộc thăm dò là thặng dư 44,2 tỷ USD và thặng dư 45,54 tỷ USD trong tháng 5.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã có một đợt bùng phát COVID-19 nhỏ lẻ tại một trong những trung tâm xuất khẩu chính của nó ở tỉnh Quảng Đông vào tháng trước. Hiện các nhà xuất khẩu đang phải xoay xở với chi phí nguyên vật liệu và vận chuyển hàng hóa cao hơn cũng như tháo gỡ các nút thắt hậu cần.

Giá các mặt hàng như than, thép, quặng sắt và đồng đã tăng trong năm nay, điều này được thúc đẩy bởi việc nới lỏng các đợt đóng cửa đại dịch ở nhiều quốc gia và thanh khoản toàn cầu dồi dào.

Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ cũng tăng lên 32,58 tỷ USD vào tháng 6, tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu hải quan cho thấy, số liệu này đã tăng so với con số 31,78 tỷ USD của tháng 5.

Các quan chức hàng đầu của Trung Quốc và Mỹ đã bắt đầu trao đổi vào tháng 6 để giải quyết các mối quan ngại chung, trong khi chính quyền ông Biden đang tiến hành xem xét chính sách thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, trước khi kết thúc thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 vào cuối năm 2021.

Huy Hoàng