Tin tức này nêu bật những sóng gió kinh tế mạnh mẽ đang ảnh hưởng đến Kazakhstan vì cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Suy thoái đang thách thức lời hứa của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev sẽ cải tổ nền kinh tế nước này khi ông tiến hành cuộc bầu cử tổng thống vào tháng tới.

Vào ngày 26/10, Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan đã tăng lãi suất cơ bản từ 14,5% lên 16%, đây là mức tăng lớn đáng kể so với dự kiến của các nhà phân tích, đưa chi phí đi vay của quốc gia này lên mức cao nhất kể từ năm 2016.

Ngân hàng này cho hay: tỷ lệ lạm phát đang chạm mức 19,7% so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi vượt dự báo ở mức “khá đáng kể” vào tháng 9. Đồng thời, hy vọng sẽ đưa lạm phát trở lại 7,5-9,5% trong năm tới.

Ngoài ra, các yếu tố liên quan đến chiến tranh Nga – Ukraine là nguyên nhân chính gây ra lạm phát không chỉ cho Kazakhstan mà còn là toàn cầu , từ sự gián đoạn chuỗi cung ứng khiến chi phí sản xuất tăng lên đến “cú sốc di cư” làm tăng giá tiêu dùng.

Ngân hàng trung ương Kazakhstan ám chỉ đến hàng chục nghìn người Nga chạy sang Kazakhstan để trốn lệnh điều động của Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng trước đã gây ra “nỗi đau lạm phát cho các nước láng giềng” là tiêu đề rõ ràng trong báo cáo của hãng tin Bloomberg về việc tăng tỷ giá của Kazakhstan.

Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là giá thuê nhà tăng cao. Nhưng dòng chảy này cũng đang đẩy nhu cầu đối với tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ và do đó làm tăng giá.

Ngân hàng trung ương cho biết, ảnh hưởng của “cú sốc di cư” sẽ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, nhưng vẫn “tạo ra rủi ro tác động thứ cấp dưới dạng ảnh hưởng trực tiếp đến kỳ vọng lạm phát”.

Ước tính, GDP của quốc gia này sẽ tăng 2,8% trong ba quý đầu năm 2022, giảm từ 3,3% trong tháng Giêng đến tháng Bảy. Trong khi đó, hoạt động kinh doanh chậm lại đang diễn ra chủ yếu do sự yếu kém trong lĩnh vực khai thác. Tuy nhiên, nếu nhìn về mặt tích cực, các lĩnh vực không khai thác bao gồm sản xuất, xây dựng và bán lẻ đang thúc đẩy đáng kể nền kinh tế nước nhà.

Galymzhan Pirmatov, Chủ tịch Ngân hàng Quốc gia, thừa nhận rằng việc tăng lãi suất sẽ tiếp tục kìm hãm hoạt động kinh doanh do làm cho tín dụng trở nên đắt đỏ hơn. Nhưng ưu tiên là "kiềm chế sự tăng giá những mặt hàng chủ chốt", tác động đến những người dễ bị tổn thương nhất.

Nghèo đói, mức sống kém và bất công kinh tế xã hội là một trong những yếu tố khiến hàng chục nghìn người biểu tình vào tháng Giêng, biến thành bất ổn dân sự chết người.

Dự kiến, việc chiến đấu với những tác động kinh tế tàn khốc của xung đột Nga – Ukrane sẽ rất gian nan, thậm chí còn trở nên khó khăn hơn.

Lê Na (Theo Oilprice)