Chi phí năng lượng cao hơn

Giá dầu tăng hôm thứ Năm sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, với dầu Brent đạt đỉnh 105 USD/thùng lần đầu tiên kể từ năm 2014. Giá năng lượng cao hơn có thể thâm hụt vào ngân sách của người tiêu dùng và gây thêm áp lực lên lạm phát vốn đã ở mức cao nhất trong năm 40 nhiều năm.

Theo Gregory Daco, nhà kinh tế trưởng của EY-Parthenon, nếu giá dầu duy trì ở mức khoảng 100 USD/thùng, chi phí năng lượng cho các hộ gia đình Mỹ có thể tăng trung bình 750 USD trong năm nay so với năm ngoái, khiến họ có ít tiền hơn để chi tiêu cho các hàng hóa và dịch vụ khác. Daco cho biết những khoản chi phí tăng thêm đó cũng có thể là lực cản đối với tăng trưởng kinh tế.

Giá tiêu dùng tháng trước đã tăng 7,5% so với một năm trước đó, tốc độ nhanh nhất trong gần 40 năm.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Richmond Thomas Barkin nói với các phóng viên sau một hội nghị chuyên đề về kinh tế ở Colonial Heights, Virginia: “Nhiều người, đặc biệt là những người có thu nhập thấp hơn, phần lớn thu nhập của họ đổ vào xăng. Vì vậy, nếu giá xăng tăng lên, nó sẽ làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng và làm suy yếu nền kinh tế".

Chuỗi cung ứng và thương mại

Nga và Ukraine cộng lại chỉ chiếm ít hơn 1% xuất nhập khẩu của Mỹ, vì vậy sẽ không có tác động thương mại lớn đối với nền kinh tế từ cuộc xung đột. Mỹ, không giống như các đồng minh châu Âu, cũng là một nhà xuất khẩu khí đốt tự nhiên, nên sẽ không bị tác động quá lớn đến giá cả.

Nhưng với việc người tiêu dùng Mỹ đang căng thẳng trước sự gia tăng chóng mặt của chi phí sinh hoạt đối với mọi thứ, từ ô tô đến thực phẩm khi chuỗi cung ứng tiếp tục bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, bất kỳ sự leo thang nào nữa trong cuộc xung đột có thể khiến áp lực lạm phát tăng cao.

Ví dụ, Nornickel của Nga là nhà cung cấp palladium lớn nhất thế giới, được các nhà sản xuất ô tô sử dụng cho bộ chuyển đổi xúc tác và làm sạch khói thải ô tô. Giá palladium đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 7 vào ngày thứ Năm, và bất kỳ sự gián đoạn nào về nguồn cung của Nga sẽ ảnh hưởng đến sản xuất ô tô, vốn đang bị thiếu hụt chip bán dẫn do liên quan đến đại dịch.

Nga và Ukraine cũng xuất khẩu hơn 1/4 lượng lúa mì của thế giới, và Ukraine là nước xuất khẩu ngô lớn. Mặc dù tác động trực tiếp của chi phí hàng hóa nông nghiệp cao hơn đối với giá tiêu dùng có xu hướng khá yếu, nhưng nó vẫn có thể tăng thêm từ 0,2 đến 0,4 điểm phần trăm vào lạm phát chính ở các nền kinh tế phát triển trong vài tháng tới.

Vũ Long (theo Reuters)