Người dân có niềm tin vào y tế cơ sở thì sẽ không "vượt tuyến"

Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV (sáng 23/10), Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết: Khi đi khám bệnh ngoại trú thì vẫn phải xin giấy chuyển tuyến thì mới được hưởng như quy định do đó kiến nghị xem xét, hủy bỏ thủ tục giấy chuyển tuyến để thuận lợi cho người dân tham gia khám chữa bệnh.

Việc cử tri kiến nghị xem xét, hủy bỏ thủ tục giấy chuyển tuyến để thuận lợi khi tham gia khám chữa bệnh là điều được dư luận rất quan tâm thời gian qua bởi có nhiều ý kiến của nhân dân xung quanh việc khó khăn khi xin giấy chuyển tuyến.

Theo bà Trần Thị Nhị Hà - Đại biểu Quốc hội (ĐBQH), Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết theo các quy định hiện hành, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (KCB) chuyển người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên khi bệnh không phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị; danh mục kỹ thuật của cơ sở KCB đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt hoặc bệnh phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị; danh mục kỹ thuật của cơ sở KCB đã được cơ quan có thẩm quyền về y tế phê duyệt nhưng do điều kiện khách quan, đơn vị đó không đủ điều kiện để chẩn đoán và điều trị. Căn cứ vào danh mục kỹ thuật đã được cơ quan có thẩm quyền về y tế phê duyệt, nếu cơ sở KCB tuyến trên liền kề không có dịch vụ kỹ thuật phù hợp thì cơ sở KCB tuyến dưới được chuyển lên tuyến cao hơn. Trước khi chuyển tuyến, người bệnh phải được hội chẩn và có chỉ định chuyển tuyến.

Theo bà Hà, bệnh nhân sẽ không gặp khó khăn khi phải chuyển tuyến nếu đúng yêu cầu chuyên môn. Nhưng trong thực tế, không ít bệnh nhân và người nhà đòi hỏi chuyển ngay tuyến cao hơn (như chuyển tuyến Trung ương), trong khi năng lực của các tuyến vẫn giải quyết được. Đây là tình huống chuyển tuyến không đúng quy định và quyền lợi thanh toán BHYT của bệnh nhân sẽ không được hưởng tối đa.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Tri Thức - Đoàn ĐBQH TPHCM cho rằng: "Kết cấu của y tế Việt Nam rất tốt, len lỏi cả trong các thôn, bản, tới y tế xã, y tế huyện, tỉnh rồi tới y tế trung ương. Đây là một mạng lưới y tế rộng khắp, bao phủ. Vấn đề hiện nay là cần phát huy hết chức năng của từng vị trí".

“Vậy để làm sao để bệnh nhân không còn phải xin giấy chuyển tuyến, tránh cho các cơ sở y tế tuyến trên không bị quá tải?” Ông Nguyễn Tri Thức đặt câu hỏi và cho rằng, giải pháp căn cơ là y tế tuyến dưới phải đảm bảo chuyên môn, phải tạo niềm tin cho người dân. Khi người dân có niềm tin vào y tế cơ sở thì họ sẽ không việc gì phải đi đâu. Và để có niềm tin thì là cả một quá trình lâu dài.

“Tôi đã đề xuất nhiều lần là hãy đưa y tế tuyến trên về tuyến dưới. Bác sĩ tuyến trung ương luân chuyển về tuyến tỉnh, tuyến tỉnh luân chuyển về tuyến huyện, tuyến huyện luân chuyển về tuyến xã, tuyến xã luân chuyển ngược lên tuyến trên để học, tạo nên một vòng xoay. Và sẽ không lo nhân lực y tế không đủ”, Đại biểu Nguyễn Tri Thức nhấn mạnh và nêu rõ, khi vòng tròn xoay đều, sẽ luôn có đủ nhân lực y tế có tay nghề, đủ trình độ, tạo niềm tin cho người dân. Lúc đó người dân sẽ đến y tế cơ sở.

Ông Nguyễn Tri Thức phân tích thêm: Y tế cơ sở thiếu nhân lực, chế độ ưu đãi không đầy đủ… nhưng để giải quyết những cái đó thì một mình ngành y tế không thể nào giải quyết được. Do đó, luân chuyển bác sĩ tuyến trên về tuyến dưới, một mặt để chuyển giao kỹ thuật, kiến thức cho đồng nghiệp, một mặt cũng là để bác sĩ học được nhiều kiến thức mà chỉ ở cơ sở mới có được.

Cũng theo ĐBQH đoàn TPHCM cũng cho rằng việc luân chuyển 6 tháng không phải là quá dài, không ảnh hưởng gì đến sự nghiệp của một con người, rất tốt cho xã hội, cho người dân, vì sao mình không làm?

Cập nhật công nghệ để tránh những phiền hà, nhiêu khê cho người bệnh

Chia sẻ về kiến nghị hủy bỏ thủ tục giấy chuyển tuyến, ĐBQH Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội cho biết, ông đã nhiều lần có ý kiến việc cấp giấy chuyển tuyến cần phải chấm dứt, phải hướng đến việc người bệnh được lựa chọn muốn khám chữa bệnh ở đâu thì khám.

Cũng theo ông Nguyễn Anh Trí, trừ những vấn đề vượt mức, cần có ý kiến các chuyên gia, thì bệnh viện tuyến trên cần nhận thông tin về những vấn đề về chuyên môn để tiếp tục điều trị cho người bệnh, chứ không phải là làm những thủ tục hành chính để lên tuyến trên.

ĐBQH đoàn Hà Nội cho rằng, với những điều kiện công nghệ thông tin như hiện nay thì người bệnh cũng không cần phải xin giấy chuyển tuyến, thông tin vẫn được cập nhật. Bác sĩ tuyến dưới có thể cập nhật thông tin rồi chuyển lên tuyến trên bằng máy tính, điện thoại di động... Bác sĩ tuyến trên có thể nắm được thông tin của bệnh nhân. Thậm chí không chỉ số liệu, thông tin mà cả hình ảnh chụp phim... của bệnh nhân. Vì thế, đây là những việc cần phải làm bằng được, để tránh những phiền hà, nhiêu khê cho người bệnh.

Ông Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh: "Tôi phản đối việc bệnh nhân muốn chuyển lên tuyến trên thì phải xin giấy".

Về việc nếu hủy bỏ thủ tục chuyển tuyến khám chữa bệnh sẽ có nguy cơ bệnh nhân vượt tuyến, chuyển hết lên tuyến trên để khám chữa bệnh, Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho rằng đó là nỗi lo thường trực. "Vì lý do này mà có quy định người dân phải đăng ký khám chữa bệnh ban đầu. Điều này là đúng nhưng đứng về mặt tầm nhìn, tôi cho rằng đây là cách quản lý thô, không còn phù hợp. Như vậy là dùng biện pháp hành chính để ngăn chặn bệnh nhân chuyển tuyến", ông Trí nói.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, tất cả các cơ sở y tế đều phải được nâng cao trình độ chuyên môn, phải có bác sĩ giỏi, có giá cả hợp lý... để người dân đến khám chữa bệnh ở nơi đâu gần nhất, thuận lợi nhất cho người bệnh, chứ không cần phải đi lên tuyến trên.

"Việc này nếu nói vào giai đoạn năm 2000 thì sẽ là khó, thậm chí rất khó. Tuy nhiên, cần nhớ là chúng ta đã có thêm 23 năm, nhưng vẫn chưa làm được là chúng ta có lỗi. Việc nâng cao trình độ, nâng cao điều kiện, chất lượng khám chữa bệnh ở các tuyến khám chữa bệnh ban đầu nếu được thực hiện thì vấn đề bệnh nhân chuyển tuyến sẽ được giải quyết", ông Trí nhấn mạnh.

Cũng theo ông Nguyễn Anh Trí, riêng việc bệnh nhân khi cần có thể đến khám chữa bệnh ở bất cứ cơ sở y tế nào thì cũng chính là động lực để thúc đẩy chuyên môn, thúc đẩy chất lượng khám chữa bệnh ở tuyến dưới.