5 dấu hiệu cho thấy động cơ diesel của bạn có thể đang gặp vấn đề

Động cơ diesel, dù có chung mục đích với động cơ xăng là cung cấp sức mạnh để vận hành xe trên đường, lại sở hữu những đặc điểm vận hành hoàn toàn khác biệt. Từ loại nhiên liệu sử dụng cho đến cấu trúc vật lý bên trong, những khác biệt này, dù nhỏ, có thể dẫn đến hàng loạt vấn đề đặc trưng nếu không được bảo dưỡng và kiểm tra thường xuyên.

Dù nguyên nhân xuất phát từ sự cố ngẫu nhiên hay thói quen sử dụng không đúng của người lái, động cơ diesel đều có thể bắt đầu bộc lộ những dấu hiệu bất thường khi đứng trước nguy cơ hỏng hóc.

Nếu nhận thấy bất kỳ biểu hiện nào dưới đây, đã đến lúc chủ xe cần đưa phương tiện đến gara sửa chữa chuyên nghiệp hoặc tự xử lý nếu có đủ kiến thức và dụng cụ cần thiết.

Tiêu thụ dầu bôi trơn quá mức

So với động cơ xăng, động cơ diesel thường có kích thước lớn hơn và hoạt động ở nhiệt độ cao hơn, đặc biệt phù hợp cho những chuyến đi dài đòi hỏi sức mạnh và độ bền cao. Để duy trì hiệu suất, động cơ diesel cần một lượng dầu bôi trơn đáng kể.

Tuy nhiên, nếu mức tiêu thụ dầu vượt quá ngưỡng bình thường, chẳng hạn như xe liên tục "ngốn" dầu nhanh bất thường, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống đang gặp vấn đề.

Nguyên nhân phổ biến của tình trạng này thường là rò rỉ dầu từ vỏ động cơ hoặc các chi tiết bên trong, khiến dầu thoát ra ngoài và xâm nhập vào những khu vực không mong muốn. Việc phải châm dầu liên tục không chỉ gây tốn kém mà còn có thể phản ánh sự hao mòn hoặc hư hỏng ở các bộ phận như gioăng phớt, chảo dầu, nút xả dầu hay bộ lọc dầu.

Hiện tượng blow-by bất thường

Trong quá trình hoạt động, piston của động cơ sử dụng hỗn hợp không khí và nhiên liệu để tạo ra lực đẩy. Tuy nhiên, khi xi-lanh không đảm bảo độ kín tuyệt đối, một phần hỗn hợp này có thể lọt qua piston và thoát xuống cacte, gây ra hiện tượng blow-by.

Điều này thường đi kèm tiếng ồn ù ù đặc trưng từ động cơ và một lượng khói xả có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Dù hiện tượng này cũng xuất hiện ở động cơ xăng, nhưng với động cơ diesel, mức độ nghiêm trọng có thể tăng cao nếu không được xử lý kịp thời.

Một chút blow-by không phải vấn đề lớn và thậm chí có thể xảy ra trên xe mới, nhưng nếu động cơ liên tục phát ra tiếng ồn quá mức hoặc khói xả dày đặc, đó là dấu hiệu các chi tiết bên trong như vòng piston, xi-lanh hay cacte đang xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ không an toàn cho cả xe và người xung quanh.

Khói thải có màu sắc lạ

Khói thải từ động cơ diesel là điều không ai mong muốn. Nếu khói xuất hiện với màu sắc bất thường, đó là tín hiệu cảnh báo rõ ràng.

Khói trắng hoặc đen thường liên quan đến vấn đề trong quá trình xử lý nhiên liệu hoặc đốt cháy, nhưng nguy hiểm nhất là khi khói mang màu xanh đặc trưng. Đây là dấu hiệu cho thấy động cơ đang đốt cháy cả dầu bôi trơn cùng nhiên liệu diesel, có thể do dầu thừa bám trên thành xi-lanh.

Nguyên nhân có thể xuất phát từ việc đổ quá nhiều dầu hoặc sự biến dạng, hư hỏng ở vòng piston, van hay xi-lanh. Dù lý do là gì, khói xanh từ mui xe không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn là lời cảnh báo cần kiểm tra ngay lập tức.

Suy giảm công suất

Điểm mạnh của động cơ diesel, đặc biệt trên các dòng xe tải đường dài, nằm ở khả năng cung cấp công suất vượt trội so với động cơ xăng.

Tuy nhiên, theo thời gian, hiệu suất này có thể suy giảm, khiến động cơ không còn đủ sức kéo chiếc xe như trước. Tình trạng này thường gặp ở các động cơ diesel cũ, nhưng cũng có thể xảy ra với xe mới hơn trong điều kiện bất lợi.

Chất lượng nhiên liệu đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức mạnh của động cơ diesel. Nhiên liệu diesel dễ chứa tạp chất và cặn bẩn hơn xăng, và nếu bộ lọc nhiên liệu bị tắc hoặc hỏng, những chất này sẽ xâm nhập vào động cơ, làm gián đoạn quá trình hoạt động.

Tương tự, ống xả hoặc bộ lọc không khí bị nghẹt cũng có thể dẫn đến hiện tượng mất công suất tương tự.

Động cơ chạy “điên cuồng”

Khi rút chìa khóa khỏi ổ điện, động cơ xe được kỳ vọng sẽ tắt ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu động cơ diesel vẫn tiếp tục hoạt động với vòng tua máy tăng cao dù đã tắt khóa, đó là hiện tượng nguy hiểm gọi là “chạy điên cuồng”.

Tình trạng này phổ biến hơn ở các động cơ diesel cũ và xảy ra khi động cơ vẫn hút không khí và nhiên liệu một cách không kiểm soát. Nếu không được dừng lại kịp thời, động cơ có thể đốt cháy hết nhiên liệu trong thời gian ngắn, thậm chí gây ra hỏa hoạn trong trường hợp xấu nhất.

Đây không chỉ là một dấu hiệu hỏng hóc thông thường mà là lời cảnh báo nghiêm trọng, đòi hỏi chủ xe phải đưa xe đến gara ngay lập tức và tránh khởi động lại để đảm bảo an toàn.

Những dấu hiệu trên không chỉ giúp chủ xe nhận diện sớm các vấn đề của động cơ diesel mà còn là cơ sở để kịp thời khắc phục, tránh những hậu quả nghiêm trọng hơn. Việc bảo dưỡng định kỳ và sử dụng nhiên liệu chất lượng cao sẽ góp phần kéo dài tuổi thọ cho “trái tim” của chiếc xe.