6 ví dụ về cách các tòa soạn thế giới áp dụng AI
(CLO) Từ dịch tài liệu đến hỗ trợ người khiếm thị, các tòa soạn khắp thế giới đang chứng minh rằng AI có thể khiến báo chí mạnh mẽ và nhân văn hơn.
Star Tribune (Mỹ): Dịch nhật ký kẻ xả súng bằng AI
Sau vụ xả súng hàng loạt, phóng viên của Minnesota Star Tribune phát hiện hàng trăm trang nhật ký của nghi phạm bằng ngôn ngữ nước ngoài. Một thành viên của phòng thí nghiệm AI đã tải toàn bộ tài liệu lên ChatGPT để dịch tức thì, giúp đội ngũ nhanh chóng ghép nối câu chuyện về kẻ tấn công chỉ trong vài giờ.
Nhờ bản dịch này, tờ báo hiểu rõ hơn về động cơ bạo lực và tư tưởng cực đoan của nghi phạm. Tuy nhiên, quan trọng nhất, con người vẫn là người kiểm chứng cuối cùng. Các chuyên gia ngôn ngữ được mời so sánh bản dịch, phát hiện sai lệch và hiệu chỉnh trước khi xuất bản.
Biên tập viên điều tra Tom Schek nói: “AI và bản dịch của con người đã giúp chúng tôi nhìn thấy được bóng tối trong tâm trí của kẻ đã nổ hơn 100 phát đạn vào một nhà thờ đầy trẻ em và người già”.
.png)
APA (Áo): Tạo văn bản thay thế cho người khiếm thị
Cơ quan báo chí Áo (APA) đang dùng GenAI để tự động viết mô tả cho infographic, giúp người đọc sử dụng trình đọc màn hình hiểu được biểu đồ.
Trước đây, việc này gần như bất khả thi vì tốn quá nhiều thời gian. AI nay có thể phân tích dữ liệu, đọc tiêu đề, chọn thông tin trọng tâm và tự động ghi nguồn.
Katharina Schell, Chiến lược gia AI trưởng của APA, cho biết: “Khối lượng công việc này quá lớn nếu làm thủ công. Với AI, chúng tôi tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng”.
Nếu AI không mô tả được infographic, nguyên nhân thường là infographic đó… khó hiểu, buộc nhóm đồ họa phải thiết kế lại.
Times Internet (Ấn Độ): Cá nhân hóa nội dung bằng học máy
Times Internet đã phát triển một hệ thống kết hợp giữa máy học và mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để phân phối tin tức thông qua thông báo đẩy.
Thuật toán này không hoạt động độc lập. Nó đánh giá tầm quan trọng của câu chuyện, giọng điệu cảm xúc, nhân vật liên quan và độ phù hợp địa lý, sau đó đề xuất nội dung cho từng nhóm độc giả.
Biên tập viên vẫn có quyền ghi đè, đảm bảo sự cân bằng giữa máy móc và phán đoán con người.
Theo Ritvvij Parrikh và Arghya Roychowdhury - hai lãnh đạo phụ trách dự án: “Chúng tôi đang hướng tới hệ thống biết hiểu người đọc muốn gì chứ không chỉ hiển thị cái máy nghĩ là họ cần”.
Funke Mediengruppe (Đức): Biến bài viết thành video ngắn
Funke đã phát triển công cụ “Reel Machine”, cho phép chuyển bài viết thành video ngắn trong vài phút, đặc biệt phù hợp với mạng xã hội.
Nhà báo chỉ cần dán nội dung, chọn hình ảnh, giọng đọc, nhạc nền và phong cách hiển thị. AI sẽ tự động tạo chuỗi văn bản, hiệu ứng và phụ đề.
Paul Elvers, giám đốc AI của Funke, nói: “AI ở đây không thay thế, mà khuếch đại sức sáng tạo. Nhà báo vẫn là người kể chuyện, AI chỉ giúp họ kể chuyện nhanh và lan tỏa hơn”.
Toronto Star (Canada): AI kiểm duyệt bình luận và tìm góc nhìn mới
Toronto Star dùng AI để tự động kiểm duyệt bình luận và phân tích phản hồi độc giả. Bình luận mở cho mọi người, còn bài viết thì có trả phí. Vì vậy, phần bình luận trở thành nguồn dữ liệu quý giá.
AI tổng hợp các thảo luận, gửi báo cáo hằng ngày cho biên tập viên, giúp họ phát hiện các chủ đề nóng và góc nhìn độc giả chưa được khai thác.
Nhà báo Ulrike Langer viết: “AI đã biến hàng tháng thảo luận thành một cơ sở dữ liệu sống động về trải nghiệm con người - một kho tàng ý tưởng cho các câu chuyện báo chí”.
Philadelphia Inquirer (Mỹ): Trợ lý AI truy xuất kho lưu trữ
Kho lưu trữ của Philadelphia Inquirer trải dài nhiều thập kỷ, lưu ở nhiều hệ thống khác nhau, khiến việc tìm kiếm tốn hàng giờ.
Giờ đây, trợ lý AI của họ có thể hiểu câu hỏi ngôn ngữ tự nhiên (ví dụ “Tóm tắt 10 năm đưa tin về khủng hoảng nhà ở”) và trả lời kèm trích dẫn nguồn.
Theo David Chivers của Viện Lenfest: “Mục tiêu không phải thay thế nhà báo, mà là giải phóng họ khỏi công việc tra cứu mệt mỏi, để họ tập trung vào sáng tạo và phân tích”.