Bác sĩ cảnh báo: Nắng gắt có thể gây sốc nhiệt, thậm chí đột tử

Ngày 4/8, miền Bắc tiếp tục "đắm chìm" trong nắng nóng và đặc biệt gay gắt. Nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 36-38 độ C, nhiều nơi vượt ngưỡng 39 độ C.

Tại Hà Nội, nền nhiệt cũng có thể chạm mốc 39 độ, khiến mặt đường bốc hơi nóng tạo ra những ảo ảnh chập chờn, phản ánh rõ rệt sự khắc nghiệt của thời tiết.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, nắng nóng đang bao trùm hầu khắp Bắc Bộ (trừ Lai Châu, Điện Biên) và khu vực từ Thanh Hóa đến Đà Nẵng, cùng phía Đông Quảng Ngãi đến Khánh Hòa. Các điểm như Hòa Bình (Phú Thọ), Láng (Hà Nội) và Tuy Hòa (Đắk Lắk) đã ghi nhận nhiệt độ xấp xỉ 39,7 độ C trong ngày 3/8, với độ ẩm không khí khá thấp, chỉ khoảng 50-60%, càng làm tăng cảm giác oi bức.

Trong khi đó, khu vực Trung Bộ vẫn tiếp tục "nướng mình" trong nền nhiệt 35-38 độ, còn Nam Bộ cũng oi bức 34-35 độ. Cơ quan khí tượng khuyến cáo người dân cần hạn chế tối đa việc ra đường vào thời điểm nắng đỉnh điểm và chủ động phòng ngừa các hiện tượng thiên tai sắp tới.

Bác sĩ Đặng Hoàng Điệp, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đưa ra cảnh báo khẩn thiết: “Những đợt nắng gay gắt kéo dài là thời điểm dễ xảy ra các hiện tượng say nắng, say nóng. Đây không chỉ là tình trạng khiến cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương thần kinh, đa cơ quan và thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời”.

Bác sĩ Điệp phân tích rõ ràng sự khác biệt giữa sang nóng và say nắng.

Say nóng thường xảy ra trong môi trường ẩm, thiếu thoáng khí, hoặc do hoạt động quá sức, khiến thân nhiệt tăng vượt khả năng điều hòa của cơ thể.

Say nắng (sốc nhiệt) là mức độ nặng hơn của say nóng, khi thân nhiệt vượt quá 40°C kèm theo rối loạn thần kinh, tuần hoàn, hô hấp.

Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm khi cơ thể tiếp xúc lâu với nắng nóng mà chưa kịp thích nghi, gây đổ mồ hôi quá nhiều, mất nước, điện giải và làm rối loạn trung tâm điều hòa thân nhiệt của não.

Ai dễ bị sốc nhiệt nhất? Bác sĩ Điệp chỉ rõ: "Sốc nhiệt thường xảy ra ở người lao động ngoài trời như nông dân, công nhân xây dựng, vận động viên tập luyện cường độ cao dưới thời tiết nắng nóng. Khi đó, cơ thể không thể tự làm mát, dẫn đến nhiệt độ tiếp tục tăng, gây nguy hiểm tính mạng”.

Đáng lưu ý, sốc nhiệt có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng trẻ nhỏ, người cao tuổi và thanh thiếu niên tập luyện thể thao dưới trời nắng là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất. Người trẻ khỏe thường chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu ban đầu nên dễ rơi vào tình trạng nguy hiểm.

Triệu chứng ban đầu thường là chuột rút, khát nước, chóng mặt. Nếu không được cấp cứu, có thể nhanh chóng tiến triển nặng hơn với lú lẫn, mê sảng, co giật, hôn mê và thậm chí đột tử. Kèm theo đó có thể là đau nửa đầu, buồn nôn, khó thở, mặt nóng bừng.

Bác sĩ Đặng Hoàng Điệp khuyến cáo: "Trong những ngày nắng nóng đỉnh điểm, cần tránh ra ngoài từ 11h đến 15h – thời điểm tia cực tím mạnh nhất và nhiệt độ cao nhất. Đối với người lao động ngoài trời, bắt buộc phải mặc đồ bảo hộ, che chắn kỹ, và quan trọng nhất là nghỉ tạm 10-15 phút sau mỗi khoảng thời gian làm việc để hạ nhiệt, bổ sung nước. Mỗi người nên uống 2,5–3 lít nước mỗi ngày để duy trì đủ nước cho cơ thể”.

Cách sơ cứu khẩn cấp khi gặp người bị sốc nhiệt:Nhanh chóng đưa nạn nhân vào chỗ mát mẻ, thoáng khí; cởi bớt quần áo để cơ thể dễ tản nhiệt; dùng quạt và khăn ẩm nước mát lau toàn thân để hạ nhiệt nhanh chóng; nếu nạn nhân còn tỉnh táo, cho uống nước mát từ từ; gọi cấp cứu 115 ngay lập tức hoặc đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

"Thời gian là vàng bạc khi cấp cứu sốc nhiệt," Bác sĩ Điệp nhấn mạnh.

Sau chuỗi ngày nắng nóng "đổ lửa", miền Bắc dự kiến sẽ đón một đợt mưa lớn diện rộng từ chiều tối ngày 4/8 đến sáng 7/8. Vùng núi và trung du có nơi lượng mưa có thể lên tới trên 250mm, tiềm ẩn nguy cơ cao về lũ quét, ngập úng và sạt lở đất.

Đặc biệt, Hà Nội và các tỉnh từ Thanh Hóa đến Nghệ An có thể xuất hiện mưa dông kèm gió giật mạnh ngay từ đêm nay. Sự chuyển giao đột ngột từ nắng nóng gay gắt sang mưa lớn tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe và thiên tai. Người dân cần hết sức cảnh giác, chủ động theo dõi thông tin thời tiết, chuẩn bị các biện pháp phòng tránh để bảo vệ bản thân và gia đình.