Bác sĩ cảnh báo: Nguy hiểm chết người từ “thần dược” An cung ngưu hoàng hoàn cấp cứu đột quỵ
(CLO) Nhiều người vẫn tin An cung ngưu hoàng hoàn là “thuốc thần” cứu mạng khi gặp đột quỵ, nhưng các chuyên gia y tế khẳng định đây là quan niệm sai lầm nguy hiểm, có thể khiến bệnh nhân mất cơ hội sống sót.
ThS.BS Vũ Văn Đại, Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết khoa Cấp cứu thường xuyên tiếp nhận bệnh nhân đột quỵ đã được người nhà tự cho uống An cung ngưu hoàng hoàn tại nhà.
“Phần lớn bệnh nhân đến muộn vì bỏ lỡ ‘giờ vàng’ can thiệp y tế, làm giảm nghiêm trọng khả năng sống sót và phục hồi”, bác sĩ Đại nói.
Một trường hợp điển hình là nam bệnh nhân 50 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau đầu dữ dội, nôn vọt, nói khó, liệt nửa người trái, huyết áp 200/120 mmHg. Nghe hàng xóm mách, người nhà lập tức cho uống An cung ngưu hoàng hoàn nhập khẩu. Tuy nhiên, tình trạng bệnh nhân xấu nhanh, kết quả chụp CT cho thấy xuất huyết não vùng nhân xám trung ương phải. May mắn được cấp cứu kịp thời, bệnh nhân mới thoát khỏi cửa tử.
An cung ngưu hoàng hoàn là bài thuốc Đông y lâu đời, có thành phần ngưu hoàng, chu sa, hoàng liên, trân châu… với tác dụng “khai khiếu, trấn kinh, thanh nhiệt, giải độc”, chủ yếu dùng cho thể bệnh trúng phong nhiệt (sốt cao, mê sảng, co giật). Tuy nhiên, y học hiện đại cho thấy hơn 80% ca đột quỵ là nhồi máu não thể “trúng phong hàn” hoàn toàn không phù hợp với bài thuốc này.
“Ở những bệnh nhân xuất huyết não, việc dùng An cung ngưu hoàng hoàn còn tiềm ẩn nguy cơ nặng thêm do một số thành phần có tác dụng chống đông nhẹ. Người bệnh có thể bị tụt nhiệt độ, giảm tưới máu não, tăng nguy cơ tử vong”, bác sĩ Đại nhấn mạnh.
Không chỉ sai chỉ định, thuốc còn chứa nhiều vị dược có độc tính mạnh như chu sa (thủy ngân), hùng hoàng (asen), xạ hương… Nếu sử dụng không đúng liều và không được theo dõi, người bệnh có thể bị ngộ độc, tổn thương gan, thận, thần kinh, rối loạn tiêu hóa, co giật, dị ứng… Thêm vào đó, nhiều sản phẩm trôi nổi còn bị phát hiện chứa kim loại nặng vượt ngưỡng an toàn.
Theo bác sĩ Đại, “thuốc quý nhất” trong điều trị đột quỵ là thời gian. Trong vòng 3 – 6 giờ đầu kể từ khi khởi phát triệu chứng, việc đưa bệnh nhân tới bệnh viện đủ năng lực chẩn đoán và can thiệp mới quyết định cơ hội sống sót. Tự ý dùng thuốc tại nhà không giúp xác định thể đột quỵ, chỉ khiến mất thời gian vàng.
Bác sĩ khuyến cáo: Không dùng An cung ngưu hoàng hoàn như biện pháp cấp cứu đột quỵ tại nhà, chỉ sử dụng khi có chẩn đoán rõ ràng và đơn của bác sĩ chuyên khoa và tránh dùng cho phụ nữ mang thai, trẻ em, người suy gan, suy thận.