Ban hành Nghị quyết mới của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Nghị quyết nêu rõ, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, góp phần giữ vững quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống nhân dân.

Tuy vậy, ngành năng lượng vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Một số vấn đề đã được chỉ ra trong Nghị quyết 55 chưa được khắc phục triệt để, nhiều chỉ tiêu khó đạt. Thể chế, chính sách, công tác quản lý còn bất cập; tiến độ nhiều dự án điện chậm; tiềm năng năng lượng chưa được khai thác hiệu quả; nguồn cung phụ thuộc lớn vào nhập khẩu, nguy cơ thiếu điện hiện hữu. Hạ tầng ngành năng lượng thiếu và chưa đồng bộ; lưới điện chưa kết nối hiệu quả với các dự án nguồn; công nghệ trong một số lĩnh vực chậm đổi mới; tỷ lệ nội địa hóa thiết bị quan trọng chưa cao. Thị trường năng lượng cạnh tranh phát triển chưa đồng bộ, chính sách giá còn bất cập, vẫn còn tình trạng bù chéo giá điện.

Trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước, Bộ Chính trị nhấn mạnh bảo đảm an ninh năng lượng có vai trò đặc biệt quan trọng, năng lượng phải đi trước một bước, đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đời sống nhân dân.

Nghị quyết xác định quan điểm chỉ đạo: Đảng lãnh đạo toàn diện; Nhà nước kiến tạo thể chế, chính sách đột phá, kiểm soát hạ tầng chiến lược; người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể phát triển; kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, khu vực tư nhân là động lực quan trọng. Phát triển năng lượng phải gắn với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường, thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia bình đẳng. Đồng thời phát triển đồng bộ, hợp lý, đa dạng hóa các loại hình năng lượng, ưu tiên năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch; có lộ trình giảm dần tỷ trọng điện than; phát triển điện hạt nhân, điện khí.

Về mục tiêu đến năm 2030, Nghị quyết đặt ra yêu cầu bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia; cung cấp năng lượng ổn định, chất lượng cao, giảm phát thải, phát triển hạ tầng đồng bộ, thông minh; hình thành thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch. Một số chỉ tiêu cụ thể gồm: tổng cung năng lượng sơ cấp 150 – 170 triệu tấn dầu quy đổi; công suất các nguồn điện 183 – 236 GW; sản lượng điện 560 – 624 tỷ kWh; tỷ lệ năng lượng tái tạo chiếm 25 – 30%; dự trữ xăng dầu đạt 90 ngày nhập ròng; giảm phát thải khí nhà kính 15 – 35% so với kịch bản thông thường.

Tầm nhìn đến năm 2045, ngành năng lượng phát triển đồng bộ, bền vững, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, giảm phát thải, thích ứng biến đổi khí hậu; hạ tầng thông minh, hiện đại, kết nối khu vực và quốc tế; thị trường cạnh tranh, minh bạch; nguồn nhân lực, công nghệ, quản trị đạt trình độ ngang các nước công nghiệp phát triển.

Để thực hiện, Nghị quyết đề ra 7 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, gồm: tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước; hoàn thiện thể chế, chính sách; phát triển nguồn cung và hạ tầng năng lượng; đẩy mạnh tiết kiệm, bảo vệ môi trường; huy động mọi nguồn lực, khuyến khích khu vực tư nhân; tạo đột phá khoa học – công nghệ, chuyển đổi số, đào tạo nhân lực; tăng cường hợp tác quốc tế.

Bộ Chính trị giao các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các ban đảng tổ chức học tập, quán triệt, xây dựng chương trình hành động triển khai. Đảng ủy Quốc hội nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật, tăng cường giám sát. Đảng ủy Chính phủ lãnh đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, trình Quốc hội sửa đổi, ban hành luật, nghị quyết cần thiết. Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội. Các ban Đảng Trung ương theo chức năng thường xuyên theo dõi, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư.