Báo chí gợi mở bài học về ý thức từ việc nhặt rác trong các dịp lễ kỷ niệm

Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 đã thu hút hàng triệu người dân và du khách tham gia các hoạt động trong và ngoài lễ chính thức, thể hiện lòng tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên mạnh mẽ.

Khi lượng người dân đổ về các tuyến phố lớn, lượng rác thải phát sinh nhiều, trong số hàng nghìn người đó, màu áo xanh nhạt là những người công nhân của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội, còn áo xanh đậm hơn là những đoàn viên của Thành đoàn Hà Nội.

Trong khi biển người đứng, ngồi chật kín vỉa hè phất cao cờ đỏ sao vàng nhịp nhàng theo từng bài hát chờ xem tổng hợp luyện sự kiện A80 kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 thì những đoàn viên thanh niên cần mẫn thu gom từng chiếc túi nilon, chai nước, cọng rác rồi bỏ vào bao nilon cỡ lớn. Họ không quản ngại nắng, mưa, bẩn, sạch để góp phần giữ cho hình ảnh Hà Nội sạch đẹp, văn minh trong mắt mọi người.

Nhiều đoàn viên mồ hôi nhễ nhại mà vẫn nở nụ cười tươi, gật đầu cảm ơn khi những người xem diễu binh chuyền tay nhau bỏ rác vào bao nilon cỡ lớn. Thành đoàn Hà Nội triển khai đồng loạt tại tất cả các cơ sở đoàn trực thuộc với các hoạt động phong phú từ thu gom rác thải, khơi thông cống rãnh, xử lý các điểm đen về môi trường đến việc thực hiện các mô hình “Góc phố sạch, vỉa hè sạch","Chống rác thải nhựa"…

Những hoạt động ý nghĩa về môi trường đó được các cơ quan báo chí khai thác liên tục, mỗi tờ báo bằng hình ảnh, video, bài viết đều khơi dạy tinh thần đoàn kết của dân tộc. Không chỉ nâng cao ý thức của mỗi người đối với cộng đồng về công tác bảo vệ môi trường, qua các tin bài đó còn khơi gợi tinh thần gắn kết đồng bào tạo ra sức mạnh to lớn giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, rào cản, nhằm đem lại kết quả tốt đẹp cho cuộc sống.

Bên cạnh đó cũng có nhiều cơ quan báo chí phản ánh những hành động xả rác ra môi trường, dẫm đạp lên hoa cây cảnh mới được chăm sóc. Tình trạng “dọn chỗ này lại phát sinh chỗ khác”, việc đứng dậy không thu gom để rác đúng quy định mà vứt bỏ chỗ này chỗ khác… thông qua mỗi bài báo đó nhằm tuyên truyền cho mỗi người dân cần tự ý thức hơn, dẹp bỏ thói quen xấu, ít nhất trong thời khắc lịch sử của dân tộc. Khi toàn xã hội cùng chia sẻ trách nhiệm thì hình ảnh chung sẽ văn minh, đẹp đẽ hơn.

Đã có nhiều bài báo lấy dẫn chứng, đưa ra các ví dụ của người dân ở các nước trên thế giới khi họ tham gia các sự kiện lớn đông người. Như tại Nhật Bản, người ta vẫn nhắc đến hình ảnh cổ động viên Nhật ở lại dọn sạch khán đài sau trận đấu. Không ai yêu cầu họ, không có lực lượng chức năng nào nhắc nhở, đó đơn giản chỉ là một thói quen đã ăn sâu vào ý thức cộng đồng.

Ở nhiều quốc gia văn minh khác, khi các lễ hội âm nhạc, thể thao kết thúc, ban tổ chức thường bố trí dày đặc thùng rác phân loại, kèm theo đội ngũ tình nguyện viên nhắc nhở người dân. Thậm chí, việc giữ sạch môi trường được xem là một phần thành công của sự kiện, ngang hàng với khía cạnh an ninh hay chuyên môn.

Là người có nhiều bài viết về môi trường dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (1945 - 2025) và Quốc khánh 2/9, nhà báo Khương Trung - Báo Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Chúng ta thường nghĩ đến lòng yêu nước trong những biểu tượng lớn lao như quốc kỳ, quân đội, lễ diễu binh… Nhưng giữ gìn những góc phố sạch, bảo vệ môi trường chung sau khi ra về cũng là một cách lặng lẽ để thể hiện điều ấy. Bởi một đất nước không chỉ đẹp trong những giờ phút huy hoàng, mà còn đẹp trong từng chi tiết nhỏ của đời sống hằng ngày.

Một xã hội văn minh không đo bằng quy mô của những sự kiện, mà đo ở những hành vi giản dị, đó là bỏ rác đúng chỗ, nhường chỗ cho người già, giữ trật tự nơi công cộng. Chính những điều tưởng nhỏ ấy lại góp phần làm nên hình ảnh lớn của một quốc gia trong mắt bạn bè thế giới.

“Nếu một ngày nào đó, sau mỗi lễ hội, sau mỗi sự kiện lớn, phố phường vẫn nguyên vẻ sạch đẹp thì đó mới thực sự là dấu hiệu của một cộng đồng văn hóa. Và khi ấy, những bước chân trong lễ diễu binh sẽ không chỉ vang vọng trong một buổi tối, mà còn được tiếp nối trong đời sống hằng ngày, bằng kỷ luật, ý thức và sự văn minh” nhà báo Khương Trung chia sẻ.

Có thể khẳng định, trong những dịp kỷ niệm lớn của dân tộc công tác tuyên truyền về môi trường của người làm báo ở các cơ quan báo chí luôn được quan tâm. Các thông tin hình ảnh được phản ánh chân thực, khách quan, hấp dẫn.

Thông qua các bài viết, phóng sự, chiến dịch truyền thông, báo chí không chỉ phản ánh thực trạng ô nhiễm do rác thải gây ra mà còn giới thiệu các mô hình, tấm gương, sáng kiến giảm thiểu, tái chế rác thải hiệu quả. Những thông điệp gần gũi, dễ hiểu từ báo chí giúp người dân thay đổi thói quen sử dụng đồ dùng hàng ngày, góp phần hình thành lối sống xanh và chung tay bảo vệ môi trường.