Chính sách Bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên (BHYT HSSV) nhằm mục đích giúp HSSV được thụ hưởng đầy đủ quyền lợi về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, việc thực hiện chính sách BHYT HSSV không chỉ đảm bảo cho HSSV được chăm sóc tốt sức khoẻ ban đầu để yên tâm học tập mà còn giúp giảm gánh nặng về kinh tế cho gia đình, khi không may bị ốm đau, bệnh tật cần điều trị với chi phí cao. Hiện nay toàn tỉnh Lào Cai có trên 225 ngàn người là HSSV, chiếm khoảng gần 30% dân số toàn tỉnh, đây cũng là những chủ nhân tương lai của đất nước.

Trong những năm qua, BHXH tỉnh Lào Cai luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và của BHXH Việt Nam; sự phối hợp chặt chẽ của Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế trong việc triển khai thực hiện công tác BHYT HSSV, góp phần nâng tỷ lệ HSSV tham gia BHYT ngày càng tăng. Năm học 2021-2022, toàn tỉnh có 611 cơ sở giáo dục quốc dân có học sinh tham gia BHYT (với 214.463 học sinh, đạt tỷ lệ 95,27). Năm 2021, tổng số thu BHYT của HSSV mã thẻ HSSV là gần 39,9 tỷ đồng, trong đó HSSV tự đóng là 27,6 tỷ đồng, NSNN hỗ trợ đóng BHYT là 12,3 tỷ đồng. Tỷ lệ HSSV chưa tham gia BHYT toàn tỉnh là 4,73% tập trung chủ yếu tại học sinh các xã bị ảnh hưởng bởi Quyết định 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, một số huyện có tỷ lệ HSSV chưa tham gia BHYT khá cao như: huyện Văn Bàn (9,1%), huyện Mường Khương (7,56%) và huyện Bảo Thắng 6,22%. Đây là điều đáng lo ngại, khiến các em bị thiệt thòi khi không được hưởng quyền lợi chăm sóc sức khỏe từ chính sách BHYT.

Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho HSSV trong việc tham gia BHYT, như cấp thẻ BHYT miễn phí cho HSSV nghèo, HSSV dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, HSSV là thân nhân sĩ quan quân đội, công an, cơ yếu, thân nhân người có công với cách mạng…

Ngoài ra, hỗ trợ 30% mức đóng đối với HSSV khác. Quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT đối với HSSV ngày càng được mở rộng, HSSV khi tham gia BHYT được lựa chọn nơi đăng ký KCB ban đầu gần nơi cư trú theo hướng dẫn của cơ quan BHXH; được chăm sóc sức khỏe ban đầu tại y tế trường học; được hưởng chế độ BHYT khi KCB tại các cơ sở y tế nơi đăng ký KCB ban đầu...Minh chứng rõ nét nhất đó là, năm 2021, toàn tỉnh quỹ BHYT đã chi trả cho 25.342 lượt KCB của HSSV với chi phí là 10,87 tỷ đồng. Quý I năm 2022 là 5.218 lượt KCB với chi phí là 2,3 tỷ đồng. Trong đó, có nhiều trường hợp điều trị với chi phí cao đến vài chục triệu đồng/lượt.

Cụ thể, trường hợp em Chu Văn Tuấn, sinh năm 2007, cư trú tại Thôn Đồng Quang, xã Quang Kim, huyện Bát Xát, không may bị gãy xương bàn tay điều trị tại Bệnh viện đa khoa huyện Bát Xát từ ngày 29/4/2022 đến ngày 10/5/2022, em đã được quỹ BHYT chi trả với số tiền hơn 7 triệu đồng. Hay một trường hợp khác là em Đinh Quang Tuấn, sinh năm 2006, cư trú tại tổ 11 thị trấn Bát Xát, huyện Bát Xát, phải nhập viện điều trị bênh gãy xương đòn từ ngày 8/6/2022 đến ngày 17/6/2022, em đã được quỹ BHYT chi trả với số tiền hơn 6 triệu đồng…tuy số tiền này không lớn, nhưng là phao cứu sinh thực sự quan trọng đối với đối với những gia đình nghèo, những gia đình có mức sống trung bình, khi con em họ không may bị ốm đau, tai nạn, nếu không có BHYT thì không có đủ tiền chi trả viện phí, tiền thuốc điều trị, nhất là trong bối cảnh giá viện phí, giá thuốc cao như hiện nay.

Trong quá trình triển khai BHYT HSSV trên địa bàn còn gặp một số khó khăn về tỷ lệ bao phủ BHYT HSSV năm học vừa qua giảm, một số trường có số lượng học sinh thuộc diện tham gia đạt tỷ lệ thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do: thay đổi chính sách tại Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh Lào Cai còn khoảng hơn 10 nghìn người thuộc nhóm HSSV chưa tham gia BHYT; một số phụ huynh học sinh vẫn coi nhẹ việc tham gia BHYT cho con em mình, trông chờ vào hỗ trợ của nhà nước hoặc khi ốm đau mới đi mua thẻ BHYT; việc cấp thẻ cho học sinh lớp 1 được chuyển tiếp từ trẻ em dưới 6 tuổi tại một số nơi còn chưa kịp thời, chưa có chế tài ràng buộc khi không tham gia; thu nhập của một số hộ gia đình còn thấp nên phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc tham gia BHYT...

Năm học mới 2022-2023, để phấn đấu đạt 100% HSSV tham gia BHYT. BHXH tỉnh sẽ đồng bộ triển khai các giải pháp, cụ thể: chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường triển khai công tác BHYT HSSV; Phối hợp với Tỉnh đoàn Lào Cai tổ chức Hội nghị trực tuyến (livestream) tư vấn, giải đáp chính sách bảo hiểm y tế học sinh sinh viên trên trang Fanpage Facebook của Tỉnh đoàn và Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai  nhằm  tuyên truyền, chế độ, chính sách BHYT HSSV, vận động đoàn viên tham gia BHYT; đẩy mạnh triển khai đồng loạt các hoạt động truyền thông về BHYT HSSV trên các phương tiện thông tin đại chúng, qua các trang mạng xã hội: zalo, fanpage của BHXH tỉnh, zalo, facebook của cán bộ viên chức ngành BHXH; Tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho người làm công tác BHYT tại nhà trường, phối hợp với Nhà trường thực hiện triển khai tuyên truyền chính sách BHYT HSSV lồng ghép vào các buổi họp phụ huynh đầu năm học; Tiếp tục biểu dương những cách làm hay, sáng tạo của các tập thể, cá nhân trong thực hiện BHYT HSSV và đề xuất khen thưởng kịp thời tạo động lực khích lệ những tập thể, cá nhân tiếp tục phát huy và làm tốt hơn nữa công tác BHYT HSSV. Phối hợp với ngành Y tế nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh, bảo đảm công khai, minh bạch trong quản lý, giám định và thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT...

Nguyễn Thị Hiền