Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế 20% trên lãi từng lần chuyển nhượng bất động sản

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), trong đó đề xuất tính thuế 20% giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng.

Theo nội dung dự thảo, thu nhập tính thuế được xác định bằng giá bán trừ đi giá mua và các chi phí hợp lý có liên quan. Mức thuế suất áp dụng là 20% trên phần thu nhập chênh lệch thực tế.

Trường hợp không xác định được giá mua hoặc các chi phí liên quan, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính theo mức thuế suất tối đa 10% tùy theo thời gian nắm giữ bất động sản, được tính từ ngày cá nhân có quyền sở hữu, sử dụng đến ngày chuyển nhượng, kể từ thời điểm luật có hiệu lực.

Riêng với các trường hợp nhận thừa kế, thuế suất vẫn giữ ở mức 2% như hiện hành. Bộ Tài chính lý giải rằng việc nhận thừa kế là sự dịch chuyển tài sản không mang yếu tố trao đổi thương mại nên không tính theo thời gian nắm giữ như các trường hợp mua bán thông thường.

Hiện nay, theo quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân (2015), thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng bất động sản được tính bằng 2% giá trị chuyển nhượng, không xét đến yếu tố lời hay lỗ.

Theo Bộ Tài chính, một số quốc gia đã sử dụng các công cụ thuế thu nhập cá nhân để tăng chi phí và giảm sức hấp dẫn của hành vi đầu cơ bất động sản trong nền kinh tế. Một số nước còn áp dụng thuế với lợi nhuận từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua bán lại bất động sản.

Chẳng hạn, nếu thời gian này diễn ra càng nhanh thì thuế suất càng cao, diễn ra chậm hơn thì mức thuế thấp hơn. Cơ quan soạn thảo dẫn kinh nghiệm của Đức cho biết nước này có hai sắc thuế chính để hạn chế đầu cơ là thuế chuyển nhượng bất động sản và thuế thu nhập.

Theo đó, thuế thu nhập từ bất động sản áp dụng mức thuế suất từ 14-42%. Cá nhân mua bán được miễn loại thuế này khi bất động sản sở hữu trên 10 năm hoặc không phải vì mục đích kinh doanh.

Tại Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản tùy thuộc vào luật riêng tại từng tiểu bang. Ở thành phố San Francisco, một người mua nhiều bất động sản và bán dưới 5 năm sẽ chịu mức thuế chuyển nhượng nhà là 14-24%.

Tương tự, tại Singapore, đất mua đi bán lại trong năm đầu tiên bị đánh thuế 100% trên giá trị chênh lệch mua bán, sau đó giảm dần với các thời hạn dài hơn.

Bộ Tài chính cho biết việc áp thuế bất động sản trên cơ sở thu nhập theo từng lần như đề xuất sẽ như thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, cơ quan này thừa nhận để thực hiện hiệu quả phương pháp này, nhà điều hành cần có cơ sở dữ liệu về lịch sử giao dịch của bất động sản để xác định giá vốn, điều kiện về hóa đơn chứng từ chứng minh các chi phí.

Đồng thời, các chính sách liên quan tới đất đai cần được đồng bộ, cũng như mức sẵn sàng của hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản.