Tại hội nghị trực tuyến với các địa phương quán triệt một số nội dung về tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 chiều 16/10, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng đã có bài phát biểu về nền tảng tiêm chủng COVID-19 “Make in Vietnam”, do người Việt Nam phát triển và làm chủ.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, cách đây 4 tháng, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long có nói với ông, đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông “chia lửa” về các hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) phòng chống COVID-19. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ “đặt bài toán, còn lại là anh làm”, nhưng mà “không có đồng nào đâu nhé”.

Nhận lời rồi, lúc đầu Bộ trưởng Bộ TT&TT cũng chỉ nghĩ là làm cái phần mềm rồi đưa cho ngành Y tế dùng là xong. Nhưng sau đó ông mới biết rằng, “còn lại là anh làm” tức là làm tất cả, từ khâu đầu tư hạ tầng, phát triển phần mềm, đào tạo, triển khai, vận hành và chịu mọi trách nhiệm về các tồn tại không chỉ của phần mềm mà là của cả việc cán bộ y tế nhập liệu sai và sót, rồi vấn đề phần mềm trung ương và địa phương, vấn đề kết nối liên thông dữ liệu, vấn đề bảo mật thông tin...

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, với chừng ấy công việc, nếu Bộ Y tế đứng ra triển khai và chịu thêm những áp lực này thì “chắc không tải nổi”.

“Và cũng qua đây mới thấm thía, viết một phần mềm chạy được nếu công sức là 1 thì để làm cho nó tiện lợi, người dùng, người dân có thể chấp nhận thì công sức phải bỏ ra 10 lần nữa, nhưng để triển khai nó trên toàn quốc, để nền tảng số trở thành công cụ thân thuộc hàng ngày của các cơ sở y tế thì công sức bỏ ra là 100 lần”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, nền tảng tiêm chủng COVID-19 với phần cứng hàng chục ngàn CPU, phần mềm hàng trăm người phát triển trong nhiều tháng, với hàng ngàn người tham gia triển khai trên toàn quốc, trên 10.000 cơ sở tiêm chủng toàn quốc sử dụng hàng ngày có khả năng quản lý 5 triệu mũi tiêm mỗi ngày và dữ liệu liên quan đến hàng trăm triệu người dân, thì có thể nói, đây là nền tảng công nghệ số lớn nhất ngành Y tế từ trước đến nay và có lẽ cũng là của Việt Nam. Điều này càng đặc biệt hơn, nếu hệ thống này vừa phát triển, vừa triển khai trong một thời gian rất ngắn để phục vụ các yêu cầu phòng chống dịch.

Tuy nhiên, sau tất cả những khó khăn, nền tảng tiêm chủng COVID-19 “Make in Vietnam”, do người Việt Nam phát triển và làm chủ đã được định hình và dần đi vào vận hành ổn định.

“Có nhiều thứ lộ ra và được điều chỉnh kịp thời, vì nền tảng này được Make in Vietnam, do người Việt Nam phát triển và làm chủ. Đến hôm nay, Bộ Y tế, Bộ TT&TT, Bộ Công an tổ chức quán triệt, hướng dẫn triển khai trên toàn quốc. Sẽ còn phải tiếp tục hoàn thiện, cũng giống như cuộc sống không bao giờ dừng lại, nhưng phần cơ bản đã sẵn sàng, các vấn đề phát sinh đã được xử lý”, Bộ trưởng Bộ TT&TT phát biểu.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, dùng phần mềm là thay đổi một thói quen, mà thay đổi thói quen thì không dễ. Điều này phải bắt đầu từ quy định của Bộ Y tế về việc phải dùng phần mềm để quản lý tiêm chủng. “200 triệu, rồi 300 triệu mũi tiêm, có thể còn hơn nữa thì không còn cách nào khác là phải quản lý bằng công nghệ”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, người sử dụng là các cán bộ y tế tại các cơ sở tiêm chủng chắc chắn sẽ bỡ ngỡ, sẽ muốn làm bằng giấy như cũ, nhưng chỉ sau một vài ngày là sẽ quen, sẽ thấy tiện lợi. Cái khó là vượt qua những ngày đầu này. Bởi vậy, hỗ trợ triển khai của Bộ Y tế, Bộ TT&TT, Bộ Công an các Sở Y tế, Sở TT&TT, Công an các tỉnh, thành phố và của Công ty phát triển phần mềm là rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định.

Nhắc lại việc Thủ tướng ngày 14/10/2021 đã họp với lãnh đạo 3 Bộ Y tế, Bộ TT&TT, Bộ Công an, giao nhiệm vụ cho 3 Bộ và Viettel là Công ty phát triển phần mềm, phải hợp tác chặt chẽ, đúng vai, mục tiêu cuối cùng là phục vụ người dân…, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, tất cả những việc các bộ, ngành đã làm đều nhằm mục tiêu để người dân sẽ có được tiện ích lớn nhất, từ đăng ký tiêm, đến trả kết quả, đến dùng kết quả tiêm để đi lại...

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng lưu ý thành công của một nền tảng số vẫn phải là ở cả hai, người phát triển và người sử dụng, trong đó người sử dụng quyết định đến 70-80% sự thành công này. Trong sử dụng nền tảng số toàn quốc thì điều tối kỵ là lúc dùng trong hệ thống lúc dùng ngoài hệ thống.

Đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng: “Nếu vẫn giữ thói quen hoàn toàn không hợp với thời công nghệ số khi mà các hệ thống CNTT rời rạc được thay bằng một nền tảng số duy nhất, thì tốt hơn vẫn là dùng giấy như cũ. Đây là điều tôi rất và rất muốn nhấn mạnh với anh Long- Bộ trưởng và với ngành Y tế, nếu muốn hiệu quả thì phải dùng bắt buộc, 100% phải được dùng trong hệ thống, không cập nhật lên hệ thống thì kết quả không được chấp nhận, không được sử dụng cho các mục đích khác. Không thể nửa vời được!”.

Lưu ý các cơ sở y tế từ ngày 20/10 sẽ không được tiêm trước rồi sau đó mới nhập vào hệ thống, Bộ trưởng Bộ TT&TT cũng khẳng định, ngành Y tế sẽ phải dùng bắt buộc 100%, in 100% chứng nhận tiêm chủng từ nền tảng này, 100% sử dụng số liệu của nền tảng thay cho số liệu thống kê thủ công theo cách truyền thống. Chỉ có như vậy mới không gặp phải sai sót, thiếu dữ liệu.

Cho rằng, ngành Y tế mà thành công ở Nền tảng tiêm chủng COVID-19 thì sẽ là tiền đề thành công ở những nền tảng khác, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng bày tỏ tin tưởng, hiện có 2 ngành chuyển đổi số khó khăn nhất là ngành Y tế và Giáo dục, nhưng nếu thành công thì đây sẽ là cảm hứng cho đất nước chuyển đổi số thành công.

T.Toàn