Các doanh nghiệp trên khắp đất nước Myanmar đang gặp khó khăn lớn trong việc thanh toán lương cho nhân viên. Các giao dịch thương mại và thanh toán tiền lương đang bị gián đoạn vì nhiều nhân viên ngân hàng từ chối có mặt tại văn phòng để phản đối cuộc đảo chính.

Những người biểu tình đã kêu gọi công chức và công nhân khu vực tư nhân tham gia phong trào bất tuân dân sự. Các chi nhánh ngân hàng đã đóng cửa kể từ giữa tháng 2 cho đến nay, khiến người gửi tiền phải xếp hàng tại các máy ATM. Hầu hết các máy ATM đều để lại rất ít tiền mặt và danh sách những máy vẫn còn tiền mặt đang lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội.

Sự hỗn loạn đang bắt đầu ảnh hưởng đến các công ty Nhật Bản tại Myanmar. Tại Đặc khu Kinh tế Thilawa, được quản lý bởi các công ty như công ty thương mại Nhật Bản Sumitomo Corp., việc trả lương và mua nguyên liệu, linh kiện và dịch vụ đã bị gián đoạn; nhiều nhà máy đã buộc phải tạm ngừng hoạt động, và đưa ra nhiều lý do khác nhau như để bảo vệ người lao động cũng như vấn đề ngân hàng đóng cửa. Trung bình, chỉ có 54 công ty hoạt động trong khu công nghiệp từ ngày 8 đến 12 tháng 3 - chỉ bằng 65% so với trước cuộc đảo chính.

Một số công ty Nhật Bản cho biết họ không thể thanh toán hoặc nhận tiền từ khách hàng của mình. Một người từ công ty xây dựng Nhật Bản Kajima cho biết: “Chúng tôi không thể thanh toán cho các công ty địa phương có tài khoản tại các ngân hàng không hoạt động”. Kajima hiện đang phát triển một khu phức hợp thương mại và dân cư ở Yangon, thành phố lớn nhất của Myanmar.

Một giám đốc chi nhánh địa phương của một doanh nghiệp Nhật Bản cũng cho biết: “Các khoản thanh toán từ một số khách hàng đã không đến.”

Tình trạng hỗn loạn trong lĩnh vực kinh doanh dự kiến ​​sẽ tiếp diễn khi các tổ chức tài chính tiếp tục bị tê liệt. Một người đàn ông điều hành một cửa hàng điện tử tiêu dùng ở trung tâm Yangon cho biết: “Tôi không thể thanh toán cho nhà cung cấp vì các ngân hàng đóng cửa”. Mặc dù người bán buôn cho cửa hàng hiểu rõ tình hình, nhưng chủ cửa hàng lo lắng rằng vấn đề ngân hàng sẽ gây thiệt hại cho việc kinh doanh của mình nếu nó tiếp tục kéo dài.

Một quản lý của xưởng may Nhật Bản có hàng nghìn công nhân cho biết: “Đầu tháng 3 tôi không ngủ được vì lo không biết có trả được lương cho nhân viên không. Tôi đã cố gắng thu thập tiền mặt để trả lương, nhưng tôi không biết liệu tôi có thể làm lại điều này vào tháng tới hay không.”

Quân đội đang gây áp lực buộc các ngân hàng phải mở lại hoạt động. Hội đồng Hành chính Nhà nước, cơ quan ra quyết định cao nhất của Myanmar do quân đội thành lập sau cuộc đảo chính, đã yêu cầu ngân hàng trung ương chuyển các tài khoản từ các ngân hàng thương mại đã từ chối tiếp tục hoạt động sang các ngân hàng nhà nước hoặc ngân hàng liên kết với quân đội ngày 9 tháng 3.

Một số ngân hàng đã hoạt động trở lại dưới áp lực của quân đội. Nhưng số lượng chi nhánh mở lại cực kỳ hạn chế.

Một nhân viên ngân hàng 25 tuổi tham gia phong trào bất tuân dân sự cho rằng việc tiếp tục hoạt động sẽ chỉ dẫn đến việc hàng loạt người đổ xô đến ngân hàng để rút tiền gửi. Ông nói: “Tôi muốn kêu gọi tất cả mọi người tiếp tục ủng hộ phong trào bất tuân lệnh cho đến khi chúng tôi đạt được điều mình muốn.”

Hiện các nhà điều hành ngân hàng đang bị kẹt giữa áp lực mà quân đội buộc họ phải mở cửa trở lại và các công dân và nhân viên ủng hộ phong trào bất tuân dân sự.

Huy Hoàng