Cách bày mâm ngũ quả đẹp, hợp phong thủy tết Quý Mão 2023

1. Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết

Theo quan niệm của nhà Phật, mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ thiện là: Huệ căn (sáng suốt), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), tấn căn (ý chí kiên trì) và tín căn (lòng tin).

Theo văn hóa phương Đông, mâm ngũ quả chính là biểu trưng cho ngũ hành. Mỗi một loại quả mang một màu sắc tương ứng với 5 yếu tố cấu thành nên vũ trụ là Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ. Tùy vào từng vùng miền, địa phương mà có thể chọn các loại trái cây khác nhau. Tuy nhiên, phải đảm bảo được các màu sắc tương ứng với ngũ hành.

Ngoài ra, mâm ngũ quả còn là lễ tạ ơn thần linh, gia tiên đã phù hộ cho một năm mưa thuận gió hòa. Ngũ quả biểu trưng cho thành quả lao động mà con cháu muốn hiếu kính lên bề trên, đồng thời thể hiện đạo lý “ăn quả nhớ kẻ trồng cây, uống nước nhớ nguồn” của dân tộc từ bao đời.

2. Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết theo phong tục 3 miền

Mâm ngũ quả ngày Tết của mỗi vùng miền sẽ có sự khác biệt. Cụ thể:

Mâm ngũ quả ngày Tết của miền Bắc

Trong quan niệm của người dân miền Bắc, một mâm ngũ quả được bày biện đẹp và đúng chuẩn phải là một mâm ngũ quả có đầy đủ các loại trái cây như: chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, hồng, quất cảnh, ớt, dứa,… với màu sắc rực rỡ nhưng hài hòa, đảm bảo đúng theo Ngũ hành: Màu trắng (Kim), màu xanh (Mộc), màu đen (thủy), màu đỏ (hỏa), màu vàng (thổ).

Theo đó, chuối trong mâm ngũ quả được bày theo nải, phải là chuối xanh tượng trưng cho sự quần tụ, sum vầy, đầm ấm. Bưởi có màu vàng, tượng trưng cho sự giàu sang, may mắn. Cũng có một số gia đình thay bưởi bằng quả phật thủ (tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên lưu lại trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia chủ).

Quả quất cảnh, quả hồng hay ớt đỏ được tô điểm xung quanh mâm ngũ quả vì có màu đỏ, vàng rực rỡ, vô cùng đẹp mắt – biểu tượng cho sự may mắn, thành đạt.

Cách bày mâm ngũ quả đẹp, đơn giản kiểu truyền thống của người miền Bắc là đặt nải chuối xanh ở dưới cùng để đỡ lấy toàn bộ các loại quả còn lại, ở chính giữa đặt bưởi, phật thủ hoặc mãng cầu. Các loại quả khác nhau như đào, hồng, quýt, táo thì đặt ở xung quanh, ở chỗ trống thì có thể xen kẽ ớt, quất…

Mâm ngũ quả ngày Tết của miền Trung

Người miền Trung bày mâm ngũ quả khá đơn giản không quá cầu kỳ. Các loại trái cây thường thấy trong mâm ngũ quả của người miền Trung là: thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt…

Mâm ngũ quả ngày Tết của miền Nam

So với miền Bắc và miền Trung thì mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Nam có sự khác biệt rõ nét, với mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài”, tức là mong một năm mới đủ đầy, sung túc. Mâm ngũ quả vì thế cũng tương ứng với 5 loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài… Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà hay một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu mong may mắn cả năm.

Ngoài ra, người miền Nam kiêng kị không thờ cúng một số loại trái cây có cách phát âm mang ý nghĩa không tốt như chuối (chúi nhủi, làm ăn không phất lên được), lê (lê lết, đổ bể, dễ thất bại), cam, quýt (quýt làm cam chịu),…

Cách bày mâm ngũ quả đẹp, đơn giản miền Nam thông dụng nhất là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước do có hình dáng to và khá nặng để đỡ các loại trái khác rồi sau đó mới lần lượt bày những loại quả còn lại lên.

*Thông tin trong bài viết mang tính chiêm nghiệm tham khảo