Cách kích điện cho xe khi bình ắc quy chết máy
(CLO) Hơn 5,7 triệu cuộc gọi cứu hộ do ắc quy chết máy năm 2024 hé lộ cách kích điện an toàn, hiệu quả và đúng quy trình.
Mọi chuyến đi đều bắt đầu từ bình ắc quy 12 volt khởi động xe, kể cả với những mẫu xe điện. Nếu thiếu tia lửa quan trọng ấy, hành trình sẽ không thể bắt đầu.
Theo báo cáo từ AAA, số lượng cuộc gọi hỗ trợ đường bộ liên quan đến ắc quy đã giảm nhẹ khi người dùng có xu hướng lái xe thường xuyên hơn. Dẫu vậy, trong năm 2024, con số này vẫn vượt mốc 5,7 triệu cuộc.
Những chủ xe thường xuyên để xe đỗ trong nhiều ngày, thậm chí vài tuần, sẽ có nguy cơ cao hơn phải kích điện hoặc thay ắc quy. Khi xe không hoạt động, năng lượng trong ắc quy dần cạn kiệt. Điều này đặc biệt rõ rệt ở các mẫu xe mới, vốn được trang bị nhiều hệ thống điện tử tiêu thụ điện ngay cả khi xe đang đứng yên.
Trước đây, việc kích điện cho xe là một công việc khá đơn giản. Tuy nhiên, với sự phức tạp ngày càng tăng của các dòng xe hiện đại, những rủi ro mới đã xuất hiện. Chủ xe cần thận trọng nếu tự mình thực hiện việc này, và cũng nên cân nhắc kỹ trước khi nhờ sự hỗ trợ từ người lạ.
"Khi ắc quy xe hết điện, hầu hết mọi người nghĩ ngay đến việc dùng dây cáp kích điện từ một chiếc xe khác. Nhưng nếu không tuân thủ đúng quy trình, xe có thể dễ dàng bị hư hỏng," David Bennett, quản lý sửa chữa cao cấp của AAA, chia sẻ.
Ông nhấn mạnh rằng việc cố kích điện cho một bình ắc quy đã hỏng hoặc bị đóng băng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho xe, thậm chí ảnh hưởng đến sự an toàn của những người xung quanh.
Paolo Fu, chuyên gia thử nghiệm ắc quy hàng đầu tại Consumer Reports, cảnh báo rằng nếu không làm đúng cách, một bộ phận điện tử quan trọng có thể bị phá hủy.
Bên cạnh đó, những nguy cơ quen thuộc như tia lửa hay axit ắc quy tràn cũng luôn tiềm ẩn. Lời khuyên từ ông là nên tìm đến sự trợ giúp của các chuyên gia.
"Do hệ thống điện trong xe ngày càng phức tạp, việc tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn trong sách sử dụng là điều vô cùng cần thiết để tránh phải chi trả hàng trăm, thậm chí hàng nghìn đô la cho sửa chữa," Bennett bổ sung thêm.
Các kỹ thuật viên của AAA đều được đào tạo chuyên sâu về công nghệ ắc quy cũng như các dòng xe khác nhau. Họ còn có thể tra cứu cơ sở dữ liệu trực tuyến để áp dụng quy trình phù hợp dựa trên hãng xe, mẫu xe và loại động cơ.
Trong trường hợp ắc quy cũ không thể khởi động, một số kỹ thuật viên mang theo bình thay thế để hỗ trợ ngay lập tức.
Tuy nhiên, với một số dòng xe, việc thay ắc quy đòi hỏi phải đưa xe đến đại lý do cần thiết lập lại hệ thống máy tính đặc biệt, theo Paolo Fu, trưởng nhóm thử nghiệm tại Consumer Reports. Nếu AAA không thể thay ắc quy tại chỗ, họ sẽ hỗ trợ kéo xe đến đại lý gần nhất.
Trong trường hợp chủ xe buộc phải tự kích điện, John Ibbotson, thợ máy trưởng của Consumer Reports, khuyến nghị cần làm đúng từng bước theo sách hướng dẫn sử dụng.
"Những tài liệu này cung cấp hướng dẫn chi tiết để kích điện xe an toàn và hiệu quả", ông nói. Nếu không chắc chắn, tốt nhất nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ người có chuyên môn.
Một giải pháp tiện lợi là giữ sẵn trong xe một bộ kích điện di động, vốn có kích thước tương đương một cuốn sách bìa mềm. Những thiết bị này, được thiết kế để chịu nhiệt lên đến 140 độ F, có giá dưới 100 đô la.
Chúng không chỉ giúp khởi động xe khi ắc quy hết điện mà còn có thể sạc điện thoại, máy tính bảng hay các thiết bị di động khác. Bộ kích điện thường giữ được năng lượng trong nhiều tháng, nhưng để đảm bảo hiệu quả, chủ xe nên kiểm tra mức pin định kỳ.
Khi chọn mua, cần chú ý đến ngưỡng nhiệt độ tối đa mà thiết bị chịu được, bởi nhiệt độ trong xe có thể tăng rất cao.
Dây cáp kích điện thường đi kèm một bộ kẹp với hai màu: đỏ cho cực dương và đen cho cực âm. Các cực ắc quy cũng được đánh dấu tương ứng bằng ký hiệu "+" cho cực dương và "−" cho cực âm. Nếu ắc quy bị bám bẩn, chủ xe có thể cần lau sạch để nhận diện rõ các ký hiệu này.
Để kích điện xe, trước tiên, hãy đậu chiếc xe hỗ trợ gần xe bị chết ắc quy sao cho dây cáp có thể với tới, nhưng hai xe không được chạm vào nhau. Sau đó, tắt máy của cả hai xe.
Bước tiếp theo, kẹp một đầu dây dương vào cực dương của ắc quy hết điện. Nhờ người hỗ trợ kẹp đầu còn lại của dây dương vào cực dương của ắc quy tốt.
Tiếp đến, nối dây âm vào cực âm của ắc quy tốt, rồi kẹp đầu còn lại của dây âm vào một điểm nối đất trên xe bị chết ắc quy, chẳng hạn như khối động cơ hoặc bề mặt kim loại cách xa ắc quy.
Trong suốt quá trình, cần cẩn thận để hai đầu dây không chạm vào nhau. Sau khi kết nối xong, khởi động xe cứu hộ trước, rồi thử khởi động xe bị yếu ắc quy. Nếu xe không nổ máy, hãy kiểm tra lại các điểm kết nối, siết chặt hoặc vệ sinh nếu cần.
Khi xe đã khởi động thành công, để máy chạy ít nhất 20 phút nhằm sạc lại ắc quy trước khi tắt. Trường hợp xe vẫn không nổ, có thể tồn tại vấn đề khác, và chủ xe nên liên hệ trạm dịch vụ địa phương để được hỗ trợ. Cuối cùng, tháo dây cáp theo thứ tự ngược lại với lúc lắp.
Để duy trì mức năng lượng của ắc quy, xe cần được lái thường xuyên, giúp máy phát điện hoạt động hiệu quả.
Nếu phải để xe đứng yên trong thời gian dài, chủ xe có thể cân nhắc sử dụng bộ sạc nhỏ giọt hoặc thiết bị duy trì ắc quy. Những thiết bị này giúp bổ sung năng lượng cho ắc quy bị cạn, và các mẫu chất lượng cao còn có thể kéo dài tuổi thọ sử dụng.
Theo AAA, ắc quy xe thường có tuổi thọ từ ba đến năm năm, tùy thuộc vào cách sử dụng và điều kiện nhiệt độ. Để đánh giá độ bền, các chuyên gia thực hiện bài kiểm tra bằng cách xả và sạc lại ắc quy khoảng 3.000 lần ở nhiệt độ 167 độ F trong 15 tuần, hoặc cho đến khi hiệu suất giảm xuống mức không chấp nhận được.
Thử nghiệm này mô phỏng điều kiện khắc nghiệt dưới nắp ca-pô vào mùa hè, thời điểm khó khăn nhất đối với ắc quy do nhiệt độ cao.
Ngược lại, để kiểm tra khả năng khởi động trong thời tiết lạnh, ắc quy được làm lạnh xuống 0 độ F trong tủ đông, sau đó đánh giá hiệu suất dựa trên chỉ số ampe khởi động lạnh (CCA).
Ngoài ra, khả năng dự trữ cũng được thử nghiệm để xác định thời gian ắc quy có thể duy trì hoạt động của xe nếu hệ thống sạc như máy phát điện, stator hay rotor gặp trục trặc.
Đây cũng là cách đo lường khoảng thời gian xe vẫn khởi động được nếu đèn pha vô tình bị bỏ quên bật mà không cần kích điện.
Kết quả từ các bài kiểm tra này được tổng hợp trong bảng xếp hạng, giúp người dùng chọn được loại ắc quy chất lượng, mang lại trải nghiệm lái xe đáng tin cậy trên những chặng đường dài.
Với xe đang sử dụng, Paolo Fu từ Consumer Reports khuyên rằng việc kiểm tra định kỳ cho ắc quy cũng quan trọng không kém các bộ phận khác của xe.
Để tránh tình trạng kẹt xe do ắc quy chết, chủ xe cần chú trọng bảo dưỡng và thay thế ắc quy đúng thời điểm, Fu nhấn mạnh.
Ông khuyến nghị kiểm tra tải ắc quy mỗi năm sau khi ắc quy đã dùng được hai năm ở vùng khí hậu ấm, hoặc bốn năm ở vùng khí hậu lạnh. Kiểm tra này đánh giá khả năng giữ điện áp khi hoạt động, từ đó cho biết thời điểm cần thay ắc quy mới.
Chủ động bảo dưỡng và thay thế ắc quy sẽ giúp tránh được những rắc rối lớn hơn, vốn có thể tốn kém thời gian, tiền bạc và gây phiền toái vượt xa giá trị của một bình ắc quy.
Hiện nay, một số cửa hàng phụ tùng ô tô như AutoZone cung cấp dịch vụ kiểm tra ắc quy miễn phí và hỗ trợ lắp đặt bình thay thế nếu cần.