Cách tránh hộp số xe bị quá nhiệt
(CLO) ATF vượt 115°C có thể khiến hộp số tự động hư hỏng nặng, nhưng bảo dưỡng định kỳ và lắp thêm bộ làm mát sẽ giúp xe tránh quá nhiệt hiệu quả.
Hộp số tự động trên các dòng xe hiện đại như ô tô, xe tải hay SUV đều được thiết kế với hệ thống đường ống làm mát kết nối trực tiếp với bộ tản nhiệt.
Đây không phải là một chi tiết ngẫu nhiên, bởi lẽ chất lỏng hộp số tự động, thường được gọi là ATF, cũng dễ rơi vào tình trạng quá nhiệt tương tự như động cơ xe khi gặp các vấn đề như bơm nước hỏng, van điều nhiệt bị kẹt hay hệ thống làm mát bị rò rỉ nghiêm trọng.
Trong điều kiện vận hành thông thường hàng ngày, nhiệt độ của ATF bên trong hộp số tự động thường dao động từ 79 đến 104°C.
Tuy nhiên, khi xe phải kéo tải nặng, chở nhiều hàng hóa hoặc di chuyển với đông hành khách và hành lý, nhiệt độ này có thể tăng lên đáng kể. Nếu ATF đạt mức 115°C, các bộ phận bên trong hộp số sẽ bắt đầu chịu tổn thương không thể tránh khỏi.
Lúc này, các gioăng cao su sẽ cứng lại, đĩa ly hợp bắt đầu trượt, dẫn đến cháy ly hợp và gây hư hỏng lâu dài. Tình trạng này càng nghiêm trọng hơn nếu xe không được bảo dưỡng đúng cách hoặc chủ xe không kiểm tra và thay thế ATF định kỳ sau mỗi 96.000 đến 160.000 km.
Điều đó khiến hộp số hầu như không thể chống chọi với nhiệt độ cao phát sinh từ các hoạt động nặng nhọc, vận chuyển đường dài hay lái xe ở chế độ hiệu suất cao. Vì vậy, việc bảo dưỡng ATF được xem là yếu tố cốt lõi để ngăn chặn tình trạng quá nhiệt của hộp số tự động.
Chất lỏng ATF mới mang lại khả năng làm sạch, bôi trơn và làm mát hiệu quả hơn cho các chi tiết bên trong hộp số, đặc biệt trong những tình huống xe chạy ở tốc độ cao hoặc kéo tải nặng.
Để kiểm tra tình trạng ATF, người dùng có thể mở nắp ca-pô và rút que thăm dầu hộp số ra xem. Nếu chất lỏng có màu đen hoặc nâu đậm, kèm theo mùi khét hoặc loãng như nước, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy đã đến lúc cần thay ATF.
Với những mẫu xe không có que thăm dầu, chủ xe nên mang xe đến đại lý hoặc gara uy tín để bảo dưỡng hộp số khi quãng đường xe đã đi được khoảng 96.000 đến 112.000 km.
Ngoài việc duy trì ATF ở trạng thái mới và đảm bảo không bị pha lẫn với các loại chất lỏng khác, còn có những phương pháp khác để giữ cho hộp số tự động luôn hoạt động mát mẻ và tránh hiện tượng quá nhiệt.
Với các dòng xe tải sử dụng động cơ V8 hoặc động cơ diesel, việc lắp đặt thêm bộ làm mát ATF hậu mãi sẽ là giải pháp hữu hiệu khi xe thường xuyên phải kéo hoặc chở tải nặng.
Bộ làm mát ATF hoạt động như một bộ tản nhiệt riêng biệt dành cho hộp số, cung cấp diện tích bề mặt lớn hơn để làm nguội chất lỏng trước khi quay trở lại hệ thống.
Những bộ làm mát này thường có giá thành phải chăng và dễ lắp đặt, nhưng hệ thống ống dẫn cần được đảm bảo chất lượng cao để tránh rò rỉ hoặc nhiễm bẩn sau thời gian sử dụng. .
Bên cạnh việc thay ATF định kỳ và bảo dưỡng hộp số, việc duy trì hệ thống làm mát và bộ tản nhiệt ở trạng thái hoạt động ổn định, không bị rò rỉ cũng là một cách tiết kiệm nhưng hiệu quả để bảo vệ hộp số khỏi hư hỏng sớm. Bởi lẽ bộ tản nhiệt không chỉ làm mát động cơ mà còn góp phần giảm nhiệt độ của ATF.
Người dùng nên hình thành thói quen kiểm tra mức chất làm mát trong bình chứa định kỳ hàng tuần hoặc trước mỗi chuyến đi dài. Khi cần bổ sung, tuyệt đối không sử dụng nước máy mà thay vào đó là nước cất hoặc loại chất làm mát được nhà sản xuất khuyến nghị.