Tình trạng thiếu hụt lao động do COVID-19 gây ra đang ngày càng trầm trọng ở Singapore, nơi mà sự lo ngại bùng phát COVID-19 ở Nam Á đã khiến chính phủ nước này buộc phải cắt giảm dòng lao động nòng cốt tại đất nước này.

Công dân nước ngoài chiếm khoảng một phần ba tổng lực lượng lao động ở Singapore. Đặc biệt, các lĩnh vực như xây dựng và đóng tàu phụ thuộc nhiều vào lao động giá rẻ đến từ Ấn Độ và Bangladesh. Nhưng ngay cả trước khi các nhà chức trách ngừng nhập cảnh những người đến từ Ấn Độ vào cuối tháng 4 và các quốc gia Nam Á khác vào đầu tháng 5, việc khởi hành và các quy tắc đi lại chặt chẽ hơn cũng đã khiến người lao động nước ngoài không tới được Singapore.

Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã khiến các dự án xây dựng tại đây bị trì hoãn nhiều nhất là một năm, đẩy giá nhân công lên tới 30% và làm dấy lên lo lắng về khối lượng công việc quá nhiều - đang làm căng thẳng mô hình kinh tế của Singapore.

Desiree Leong, quản lý phụ trách công việc của Tổ chức Nhân đạo về Kinh tế Di cư, một địa phương cho biết: “Một số công nhân thậm chí còn nói với chúng tôi rằng họ đã bị buộc phải làm việc hai ca, mỗi ca tám tiếng, trong ít nhất nửa tuần kể từ năm ngoái.”

Vào năm 2020, số lượng công nhân nhập cư làm việc tại các công trường xây dựng, nhà máy đóng tàu và nhà máy của Singapore giảm 16% xuống 311.000 người, theo thống kê của chính phủ tính đến tháng 12. Tổng số lao động quốc tế, 1,23 triệu người, giảm 14%, bao gồm cả các công nhân cổ xanh khác cũng như nhân viên cổ trắng.

Sau đó, các lệnh cấm đối với khách du lịch ngắn hạn và những người có thẻ định cư dài hạn từ Nam Á vẫn được duy trì mặc dù sự gia tăng của làn sóng COVID-19 ở Ấn Độ đã giảm bớt.

Mặc dù tuần trước, chính phủ Singapore tiếp tục duy trì triển vọng tăng trưởng hàng năm cho năm nay ở mức 4% đến 6%, so với mức giảm 5,4% của năm ngoái, nhưng họ vẫn cảnh báo tốc độ phục hồi sẽ không đồng đều giữa các ngành và đánh dấu sự thiếu hụt nhân lực là một lực cản đối với ngành xây dựng nước nhà.

Bộ Thương mại và Công nghiệp cho biết: “Các hạn chế biên giới gần đây đối với việc nhập cảnh của lao động nước ngoài từ Nam Á sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lao động trầm trọng đang diễn ra tại các công trình xây dựng và nhà máy đóng tàu.”

Nhà kinh tế học Selena Ling tại Oversea-Chinese Banking Corp. nhấn mạnh: “Triển vọng phục hồi cho các ngành bị ảnh hưởng này có thể tiếp tục bị sa lầy ít nhất là đến khi kết thúc năm nay.”

Tăng trưởng trong lĩnh vực xây dựng giảm 36% vào năm 2020. COVID-19 chủ yếu sẽ phát triển mạnh tại những nơi có mật độ dân cư cao như trong các ký túc xá công nhân đông đúc - khoảng 88% trong tổng số 62.000 trường hợp nhiễm COVID-19 trên cả nước là đến từ các cư dân ký túc xá – điều này cũng đã giáng một đòn nặng nề, khiến nhiều địa điểm làm việc tại Singapore bị đóng cửa. Nhưng trong khi tình hình ký túc xá đã ổn định, sự sụt giảm của ngành xây dựng vẫn tiếp tục trong quý đầu tiên của năm 2021, với mức giảm 23% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi xây dựng chỉ chiếm khoảng 3% tổng sản phẩm quốc nội thì sự chậm trễ của dự án có nguy cơ tạo ra hiệu ứng gợn sóng – doanh số bán bất động sản chậm hơn, việc mở rộng các cơ sở bị đình trệ và khả năng tiêu thụ yếu hơn.

Tác động của đại dịch đối với dòng lao động không chỉ là vấn đề của riêng Singapore. Kế hoạch đưa 500.000 lao động ra nước ngoài của Việt Nam trong 5 năm đến năm 2025 cũng đang gặp khó khăn, một phần do các hạn chế về biên giới ở các điểm đến chính như Nhật Bản.

Bộ trưởng Phát triển Quốc gia Desmond Lee nói với quốc hội vào tháng trước rằng, do sự cạnh tranh về lao động ngày càng hạn chế, mức lương trung bình cho công nhân xây dựng nhập cư vào tháng 3 đã cao hơn từ 15% đến 30% so với mức trước COVID. Ông cũng lưu ý rằng số lượng công nhân dự kiến sẽ giảm trong những tháng tới do đại dịch vẫn tồn tại.

Các nhóm công nghiệp đang thúc giục chính phủ Singapore mở lại biên giới cho người lao động Nam Á. Họ cho rằng các dự án nhà ở, bệnh viện và đường vận chuyển sẽ bị “gián đoạn nặng nề” nếu lệnh cấm nhập cảnh tiếp tục được thực hiện..

Trong khi đó, an toàn lao động cũng đang trở thành một mối quan tâm lớn do thời gian dài. Vừa qua, tổ chức Nhân đạo về Kinh tế Di cư cho biết một số người di cư đang làm việc từ 14 đến 16 giờ một ngày và sáu ngày một tuần tại Singapore. Trong một tuyên bố chung ngày 17/5, 9 tổ chức ngành liên quan đến xây dựng cảnh báo rằng lực lượng lao động hiện tại “đã làm việc với công suất tối đa, làm tăng nguy cơ xảy ra sự cố tại nơi làm việc.”