Cần cẩn trọng với những rủi ro từ trái phiếu doanh nghiệp

Thứ bảy, 03/08/2019 11:55 AM - 0 Trả lời

(CLO) Trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đang gia tăng mạnh khiến giá trị phát hành từ đầu năm 2019 đến nay gần bằng tổng giá trị phát hành năm 2018. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích gia tăng, nhiều ý kiến vẫn lo ngại cho rằng cần cẩn trọng trước những rủi ro đang tiềm ẩn trong lĩnh vực này.

Bước phát triển tất yếu

Bất động sản đang được coi là nhóm ngành có sự gia tăng mạnh của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (Ảnh TL)

Bất động sản đang được coi là nhóm ngành có sự gia tăng mạnh của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (Ảnh TL)

Nghị định 163/2018/NĐ-CP của Chính phủ được xem là đã “cởi trói” cho thị trường TPDN. Chính vì vậy thời gian gần đây, thị trường này đang sôi động hơn bao giờ hết, hàng loạt các thương vụ đã diễn ra hứa hẹn những bước phát triển mới theo hướng công khai, minh bạch, đảm bảo quyền lợi nhà đầu tư; từng bước tăng trưởng mạnh về quy mô, giảm gánh nặng huy động vốn cho kênh tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM).

So với thị trường cổ phiếu, thị trường TP vốn dĩ không hấp dẫn bằng, bởi lãi suất cố định hay thả nổi theo từng thời kỳ cụ thể. Khác với đầu tư cổ phiếu phải phân tích DN, TP trước khi đầu tư phải đáp ứng các tiêu chuẩn dựa trên cơ sở chất lượng, không dựa trên cơ sở triển vọng của DN. Việc chọn TP đầu tư phải theo nguyên tắc loại trừ và tuân theo các bài kiểm tra định lượng chi tiết, cũng như các bước tiếp cận thận trọng.

Thị trường TP Chính phủ sau giai đoạn sôi động 2016-2018, đã nhường chỗ cho kênh đầu tư đang bùng nổ là thị trường TPDN. Do vậy làn sóng phát hành TPDN trở thành xu thế, dần bắt kịp sự phát triển của hình thức phát hành TP quốc tế.

Tính đến cuối tháng 5, hơn 60.000 tỷ đồng (2,56 tỷ USD) TPDN được phát hành thành công. Giá trị giao dịch TPDN tăng đột biến kể từ năm 2018 với gần 37.000 tỷ đồng.

Trái ngược với diễn biến của thị trường cổ phiếu, thị trường TPDN đang là tâm điểm của giới đầu tư trong và ngoài nước, dư nợ TPDN đạt hơn 100.000 tỷ đồng (chiếm hơn 8% dư nợ trái phiếu quý I-2019).

Tính đến giữa năm 2019 đã có nhiều thương vụ phát hành TPDN thuộc những lĩnh vực như chứng khoán, bất động sản và ngân hàng. Nhóm ngành ngân hàng phát hành 17.600 tỷ đồng, trong đó VPBank phát hành 5.600 tỷ đồng, kỳ hạn 3 năm, lãi suất cố định 6,4-6,9%, chiếm 32%.

Nhóm bất động sản đứng thứ 2 trong tổng số giá trị phát hành TP, với những thương vụ của CTCP Phát triển bất động sản Phát Đạt (PDR), CTCP Đầu tư Hạ tầng kỹ thuật TPHCM (CII), CTCP Tập đoàn Đất Xanh (DXG). Các CTCK cũng tận dụng cơ hội phát hành, phân phối TP đến nhà đầu tư cá nhân và tổ chức như TCBS, VPS, MSI, SSI, VCSC.

Tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương về đổi mới và phát triển doanh nghiệp mới đây, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nêu quan điểm, nếu vốn của doanh nghiệp mà dựa cả vào ngân hàng thương mại thì sẽ khó khăn. Do vậy, phát triển thị trường TPDN là bước tất yếu. DN có nhu cầu vốn mà họ phát hành được thì tốt, tăng vốn cho nền kinh tế.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh “Nếu có bất thường, thiếu minh bạch hoặc thiếu an toàn thì phải chấn chỉnh” đồng thời yêu cầu các đầu mối chức năng, nếu có hiện tượng nào bất thường trong hoạt động này thì phải lưu ý.

Cẩn trọng trước những rủi ro

Trái phiếu doanh nghiệp đang trên đà tăng trưởng mạnh nhưng cần cẩn trọng với những rủi ro (Ảnh TL)

Trái phiếu doanh nghiệp đang trên đà tăng trưởng mạnh nhưng cần cẩn trọng với những rủi ro (Ảnh TL)

Những diễn biến trên cho thấy, thị trường TPDN đang trở thành kênh đầu tư hữu ích và phổ biến tại Việt Nam. Càng ngày càng nhiều DN niêm yết trên các sàn giao dịch HSX, HNX hoặc Upcom, kéo theo số lượng TPDN phát hành càng lớn.

Thực tế chứng minh rằng kênh đầu tư TPDN không chỉ các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, nhà đầu tư tổ chức, mà còn cả nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ quan tâm.

Nhiều ý kiến lo ngại cho rằng, với sự phát triển bùng nổ của TPDN thời gian qua và việc hướng tới khách hàng cá nhân, liệu đa số nhà đầu tư cá nhân hiện nay có đủ điều kiện, công cụ, thông tin… để đánh giá được chất lượng tài sản đảm bảo, khả năng sinh lời, khả năng thu hồi vốn từ tổ chức phát hành hay không?

Trong nhiều thương vụ, TPDN không hề có tài sản đảm bảo, hoặc tài sản đảm bảo là các dự án, tài sản hình thành trong tương lai, hoặc cổ phiếu - nghĩa là những tài sản có độ biến động rất cao. Trong tình huống vì ham lợi nhuận cao mà mua trái phiếu không có tài sản đảm bảo, khách hàng cá nhân sẽ chịu rủi ro rất lớn. Khi ấy, ngân hàng, công ty chứng khoán chỉ đóng vai trò môi giới, còn các quyền, nghĩa vụ, sinh lợi hay rủi ro… dĩ nhiên thuộc về người đầu tư.

Bên cạnh đó, cũng có phân tích cho rằng, mặc dù TPDN đã phát triển mạnh thời gian qua nhưng quy mô chưa lớn. Gần đây thị trường đón nhận thêm một số trường hợp DN phát hành trái phiếu, rồi đầu tư vào chính kênh này và dáng dấp của một “ma trận” có thể manh nha hình thành từ đây.

Thuy nhiên, cũng theo phân tích, nếu có thì quy mô của mỗi “ma trận” này cũng chưa lớn. Với xu hướng thúc đẩy phát triển thị trường vốn, phát triển kênh TPDN để giảm thiểu lệ thuộc tín dụng ngân hàng, thì theo dự báo các “ma trận” này sẽ hình thành và lớn dần trong tương lai. Và đây cũng đang là những cảnh báo được đưa ra đối với thị trường TPDN trong thời gian tới.

Minh Thùy

Tin khác

Giá vàng thế giới tăng mạnh gấp đôi vàng SJC

Giá vàng thế giới tăng mạnh gấp đôi vàng SJC

(CLO) Giá vàng thế giới tăng mạnh gấp đôi giá vàng SJC khiến khoảng cách giữa hai thị trường lại được đưa xuống mức thấp kỷ lục trong năm 2024.

Tài chính - Bảo hiểm
Chứng khoán 28/3: Nhà đầu tư tranh mua Techcombank

Chứng khoán 28/3: Nhà đầu tư tranh mua Techcombank

(CLO) Trong phiên chứng khoán 28/3, cổ phiếu TCB của Techcombank trở thành tâm điểm khi được nhà đầu tư tranh nhau mua vào.

Tài chính - Bảo hiểm
Funtap liên tục báo lỗ, lộ diện pháp nhân liên quan cũng chỉ phát hành game Trung Quốc

Funtap liên tục báo lỗ, lộ diện pháp nhân liên quan cũng chỉ phát hành game Trung Quốc

(CLO) Không chỉ Funtap mà một công ty game liên quan cũng liên tục đăng ký mới phát hành game Trung Quốc.

Tài chính - Bảo hiểm
Nhận chuyến đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

Nhận chuyến đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

(CLO) Khách hàng sử dụng thẻ Tín dụng và Ghi nợ quốc tế cá nhân mang thương hiệu Vietcombank Visa có cơ hội nhận được Chuyến du lịch 5 ngày 4 đêm đến Pháp và vé tham gia Thế vận hội Olympic 2024.

Tài chính - Bảo hiểm
Agribank: 36 năm: Kiên định, vững vàng cùng sứ mệnh “Tam nông”

Agribank: 36 năm: Kiên định, vững vàng cùng sứ mệnh “Tam nông”

(NB&CL) 36 năm hình thành và phát triển (26/3/1988 – 26/3/2024) là tròn 36 năm, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) kiên định và thực hiện xuất sắc sứ mệnh riêng vốn có của mình “vì Tam nông”.

Tài chính - Bảo hiểm