Cụ thể, UBND xã Phù Ủng, huyện Ân Thi thực hiện việc thu hồi đất trong khoảng thời gian từ tháng 11/2018 đến tháng 01/2019 tại thôn La Mát. Tuy nhiên, do việc xác định nguồn gốc và loại đất không đúng, gây thiệt hại đến quyền lợi của người sử dụng đất nên chưa đạt được sự đồng tình của gần chục hộ dân ở đây.

Theo trình bày của các hộ dân, nguồn gốc đất được bà con sử dụng từ trước ngày 15/10/1993. Có hộ mua của UBND xã Phù Ủng theo chế độ giãn dân; có hộ được thừa kế của cha ông để lại có nguồn gốc sử dụng từ trước năm 1945; có hộ lại nhận chuyển nhượng lại từ những người trên. Trong đó, quá trình sử dụng đất ổn định; việc tôn tạo, xây dựng trên đất không gặp bất cứ sự cản trở nào của chính quyền địa phương. Diện tích đất này đều đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hiện đang nộp thuế cho nhà nước với loại đất ở nông thôn.

Tuy nhiên, khi xác định nguồn gốc đất, UBND huyện Ân Thi, UBND xã Phù Ủng căn cứ vào hồ sơ địa chính đo vẽ năm 1993 và căn cứ Nghị định số 203/NĐ-HĐBT ngày 21/12/1982 của HĐBT về việc ban hành Điều lệ bảo vệ đường bộ để xác định đất của người dân là: Đất hành lang giao thông gia đình tự vượt lập, chỉ hỗ trợ công san lấp; Đất nuôi trồng thủy sản; Đất ở nông thôn. Như vậy, UBND huyện Ân Thi xác định loại đất khác nhau là không thống nhất và căn cứ chưa rõ ràng.

Hơn nữa, việc Sở GTVT Hưng Yên có văn bản cho rằng việc chính quyền cấp xã hoặc cấp huyện giao đất, cấp đất ở cho các hộ dân sau ngày 21/12/1982, có phần diện tích đất ở nằm trong hành lang đường bộ là trái pháp luật. UBND huyện giao các cơ quan chuyên môn kiểm tra để hủy bỏ các hành vi trái pháp luật trên theo quy định của pháp luật hiện hành. Khi Nhà nước mở rộng QL 38, toàn bộ phần đất ở giao trái pháp luật do các cấp chính quyền giao trong hành lang bảo vệ đường bộ không được bồi thường. Điều này là chưa thỏa đáng, bởi người dân không thể biết được các quy định pháp luật chuyên ngành nên họ không hề có lỗi trong việc UBND các cấp giao đất, cấp đất trái pháp luật cho người dân. Hơn thế, tiền thu được từ việc giao đất, cấp đất đã được nộp vào ngân sách; việc UBND huyện, UBND xã giao đất, cấp đất cho người dân trái pháp luật thì UBND huyện, UBND xã phải chịu trách nhiệm.

Chính điều này khiến người dân chưa đồng thuận với việc xác định nguồn gốc đất nên chưa đồng ý nhận tiền bồi thường.

Tuy nhiên, sự việc bà con bức xúc xảy ra khi UBND huyện Ân Thi và UBND xã Phù Ủng đã ra thông báo, huy động người và máy móc giải tỏa hành lang giao thông để hỗ trợ thi công.

Cụ thể, ngày 14/01/2019 đội giải tỏa của huyện Ân Thi đã cho máy móc đào móc toàn bộ phần đất xuống dưới mặt đường sâu hơn 1m nhà ông Lê Duy Vụ và nhà ông Trần Văn Mạch; tiếp đến, ngày 29/01/2019 tổ chức phá dỡ sân bê tông, tường bao, cổng, mái nhà, chặt cây của hộ ông Đặng Đình Được và phá dỡ sân bê tông nhà bà Nguyễn Thị Xuân.

Vụ việc này khiến người dân bất bình. Theo người dân: Đây là việc cưỡng chế thu hồi đất trái pháp luật. Bởi nếu các hộ trên vi phạm hành lang thì phải có biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực giao thông. Việc giải tỏa phải được thực hiện theo trình tự, thủ tục của pháp luật. Việc giải tỏa đất thuộc hành lang đường bộ chỉ được tiến hành khi đã gửi quyết định cưỡng chế của người có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính cho người dân và dân không thực hiện theo quyết định cưỡng chế đó.

Đến nay, các hộ trên vẫn không hề được nhận bất cứ văn bản nào của UBND xã Phù Ủng, huyện Ân Thi về việc cưỡng chế giải tỏa hành lang an toàn giao thông. Ngoài ra, gọi là “giải tỏa hành lang” nhưng khi tiến hành lại múc đất xuống sâu dưới mặt đường gây mất an toàn giao thông, đồng thời chỉ giải tỏa với những hộ chưa nhận tiền, trong khi nếu giải tỏa hành lang thì phải giải tỏa hết tuyến? Chưa hết, vụ việc xảy ra chỉ cách Tết Nguyên đán 2019 khiến người dân bức xúc, khiếu nại.

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Duy Thanh - Chủ tịch UBND xã Phù Ủng cho biết chính quyền đã tổ chức đối thoại với người dân nhiều lần nhưng chưa đạt được sự đồng thuận. UBND xã đã báo cáo UBND huyện để huyện có phương án.

Còn ông Mai Xuân Giới - Chủ tịch UBND huyện Ân Thi cho biết: “UBND huyện đã mời các sở, ban, ngành về họp giải thích cho người dân hiểu, từ đó ủng hộ, hợp tác với UBND huyện giải phóng mặt bằng. UBND huyện đều thực hiện trên cơ sở pháp lý, để có cơ sở thanh tra, kiểm tra sau khi dự án hoàn thành. UBND huyện cũng đã cân nhắc một thời gian, chỉ tiến hành giải tỏa một số hộ có lán, đất, sân chứ chưa giải tỏa công trình. Hiện nay, chỉ còn 7/52 hộ chưa đồng ý phương án đền bù, làm các thủ tục bàn giao mặt bằng. Nếu còn vấn đề gì chưa phù hợp UBND huyện sẽ tiếp tục giải quyết, bởi dự án này rất quan trọng, sử dụng vốn vay nước ngoài, nếu không đảm bảo tiến độ sẽ bị cắt vốn, hoặc sẽ phải để lại không triển khai đoạn đường này. Như thế sẽ rất thiệt thòi cho việc xây dựng hạ tầng giao thông của huyện. Chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân ủng hộ”.

Anh Đức