Canada cam kết đạt mục tiêu chi tiêu quốc phòng của NATO trước kế hoạch
(CLO) Canada sẽ đạt mục tiêu chi tiêu quốc phòng 2% GDP của NATO trong năm tài khóa 2025-2026, sớm hơn 5 năm so với kế hoạch, theo Thủ tướng Mark Carney.
Trong bài phát biểu tại Đại học Toronto ngày 9/6, ông Carney nhấn mạnh Canada cần giảm sự phụ thuộc an ninh vào Mỹ và tăng cường quan hệ với Liên minh châu Âu (EU), đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách quốc phòng của Ottawa.
Ông Carney cho biết Canada đang đối mặt với “những mối đe dọa ngày càng gia tăng” trong một thế giới “ngày càng bất ổn”. Ông chỉ ra rằng cơ sở hạ tầng quân sự của Canada đã lỗi thời, với chỉ một trong bốn tàu ngầm còn hoạt động và chưa đến một nửa hạm đội hải quân cùng phương tiện trên bộ ở trạng thái sẵn sàng.
“Chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ”, ông Carney nói, đồng thời thông báo kế hoạch mua thêm trang thiết bị quốc phòng, bao gồm máy bay chiến đấu, từ các nước châu Âu thay vì Mỹ. Chính phủ Canada cũng đang xem xét lại kế hoạch mua 88 máy bay F-35 từ công ty Lockheed Martin của Mỹ để tìm các lựa chọn thay thế.
.png)
Cam kết của ông Carney được đưa ra trong bối cảnh áp lực từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, người liên tục yêu cầu các đồng minh NATO tăng chi tiêu quốc phòng. Quan hệ giữa Ottawa và Washington trở nên căng thẳng sau những bình luận của ông Trump về việc biến Canada thành “bang thứ 51” của Mỹ và các chính sách thương mại mang tính bảo hộ.
Theo dữ liệu NATO, Canada chỉ chi 1,33% GDP cho quốc phòng vào năm 2023, nằm trong nhóm thấp nhất trong 32 thành viên liên minh quân sự này.
Việc tăng chi tiêu quốc phòng, theo ông Carney, không chỉ để đáp ứng yêu cầu của NATO mà là “nhu cầu chiến lược để bảo vệ người dân Canada”. Ông công bố khoản ngân sách bổ sung 9,3 tỷ CAD (khoảng 6,8 tỷ USD) cho quốc phòng, nâng tổng chi tiêu lên 62,7 tỷ CAD, vượt ngưỡng 2% GDP.
Các khoản chi sẽ tập trung vào nâng lương cho quân nhân, sửa chữa thiết bị hỏng, và đầu tư vào công nghệ như trí tuệ nhân tạo và sản xuất đạn dược trong nước.
Động thái này diễn ra trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO tại The Hague (24-25/6), nơi Tổng thư ký NATO Mark Rutte dự kiến đề xuất mức chi tiêu mới 5% GDP, với 3,5% cho quốc phòng trực tiếp và 1,5% cho các khoản liên quan đến an ninh.
Canada cũng đang đàm phán tham gia chương trình ReArm Europe của Liên minh châu Âu để giảm phụ thuộc vào Mỹ và tăng cường hợp tác quốc phòng với các đồng minh EU.